Ολόκληρο ταξίδι, ακόμη και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο διαμονής τους, είναι αναγκασμένοι να κάνουν οι βαριά ασθενείς για μια… ευκαιρία να κρατηθούν στη ζωή. Η θέση σε ένα κρεβάτι εντατικής μένει ανεκπλήρωτο όνειρο για όσους καταλήγουν περιμένοντας, αφού στα νοσοκομεία όλης της χώρας λειτουργούν περίπου 500 κλίνες ΜΕΘ και για να καλυφτούν οι ανάγκες απαιτούνται τουλάχιστον 2.000.
Τραγική χαρακτηρίζουν την κατάσταση οι εντατικολόγοι στη Βόρεια Ελλάδα, όπου οι ασθενείς είναι συνήθως καταδικασμένοι: τα 126 κρεβάτια ΜΕΘ δεν επαρκούν, ενώ ολόκληροι νομοί -όπως Χαλκιδικής, Πιερίας, Κιλκίς- είναι ακάλυπτοι! Στη δυτική Μακεδονία δεν υπάρχει καμία μέριμνα, αφού το νοσοκομείο Κοζάνης έχει 7 κρεβάτια ΜΕΘ αλλά δε λειτουργεί ούτε ένα, λόγω έλλειψης προσωπικού! Παρά τις τεράστιες ανάγκες για εντατική νοσηλεία, κλειστές παραμένουν 150 κλίνες ΜΕΘ πανελλαδικά, από τις οποίες οι 26 βρίσκονται στη Βόρεια Ελλάδα.
Στη μοίρα της έχει αφεθεί και η ΜΕΘ Παίδων στο Ιπποκράτειο της Θεσσαλονίκης. Η μοναδική ειδική μονάδα για παιδιά στη Βόρεια Ελλάδα διαθέτει μόλις οκτώ κρεβάτια! Το χειρότερο, όπως παραδέχονται γιατροί και νοσηλευτές που παλεύουν καθημερινά με τη δραματική κατάσταση, είναι ότι οι τραγικές ελλείψεις σε νοσηλευτικό προσωπικό, αφού από τις 580 εξαγγελθείσες προσλήψεις οι περισσότερες παραμένουν στα χαρτιά, ενώ λίγες τοποθετήσεις έγιναν στην Αθήνα.
Θέμα… τύχης η εξεύρεση κλίνης
Η ύπαρξη νοσοκομείων χωρίς ΜΕΘ και η λειτουργία ΜΕΘ χωρίς προσωπικό στερούν από πολλούς βαρέως πάσχοντες την ευκαιρία να σωθούν. Πρόσφατα, ηλικιωμένη με εγκεφαλική αιμορραγία ταξίδεψε με ασθενοφόρο από την Ελασσόνα στη… Δράμα για να βρει κρεβάτι σε ΜΕΘ. «Τα κρεβάτια δε φτάνουν. Στη δική μας μονάδα η πληρότητα ξεπερνά το 100%. Αναγκαζόμαστε να βάζουμε ράντζα. Εχουμε ασθενείς στα φορεία, για να μην τους διώξουμε. Επείγει η λειτουργία και άλλων κλινών στη Βόρεια Ελλάδα», επισήμανε στον «Α» η εντατικολόγος, διευθύντρια στη ΜΕΘ του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, Nικολέττα Γερογιάννη. Οπως πρόσθεσε, «η μεταφορά βαρέως πασχόντων οπουδήποτε υπάρχει κρεβάτι επιβαρύνει την κατάστασή τους αφού βρίσκονται ήδη σε κρίσιμη κατάσταση. Επιπλέον, στην περιφέρεια οι ελλείψεις προσωπικού αφορούν όχι μόνο νοσηλευτές αλλά και προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων».
Καθημερινές είναι οι περιπτώσεις που, επειδή δεν υπάρχει διαθέσιμο κρεβάτι, οι ασθενείς νοσηλεύονται σε κοινό τμήμα με αναπνευστήρα, αλλά σε συνθήκες ακατάλληλες για τη βαρύτητα της κατάστασής τους, ώσπου να βρεθεί κλίνη ΜΕΘ. Οπως καταγγέλλουν οι εντατικολόγοι, η πρόχειρη αντιμετώπιση έχει αποτέλεσμα ο άρρωστος να καταλήξει περιμένοντας ή να επιβαρυνθεί η κατάστασή του και να πεθάνει στη ΜΕΘ -όταν εισαχθεί- ή να υποστεί σοβαρές βλάβες που θα του προκαλέσουν διά βίου προβλήματα.
ΜΕΘ – «φρίκη»
Η έλλειψη προσωπικού «δένει τα χέρια» των λιγοστών εργαζομένων στις ΜΕΘ. Το παράδειγμα του Ιπποκρατείου, του μεγαλύτερου νοσοκομείου της χώρας (με 1.000 κρεβάτια) είναι ενδεικτικό: Στη ΜΕΘ δυναμικότητας μόλις 10 κλινών, λειτουργούν μόνο τα 7 κρεβάτια, εξαιτίας της έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού. Οι εργαζόμενοι τονίζουν ότι, σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές, οι κλίνες ΜΕΘ πρέπει να αποτελούν το 10% των κλινών του νοσοκομείου και να αντιστοιχεί ένας νοσηλευτής ανά ασθενή σε 24ωρη βάση. Στη χώρα μας, όμως, η αναλογία νοσηλευτών – ασθενών είναι περίπου 1 προς 3 ή 4. «Τα 22 άτομα νοσηλευτικό προσωπικό στο κυκλικό ωράριο είναι λίγα. Για να λειτουργήσουν τα 10 κρεβάτια χρειαζόμαστε τουλάχιστον 30. Τη νύχτα υπάρχουν τρεις νοσηλεύτριες και για να αλλάξουν ασθενή ψάχνουν τραυματιοφορείς, γιατί η μονάδα δε διαθέτει. Τα βράδια επικρατεί φρίκη», ανέφερε η κ. Γερογιάννη.
Για… λύπηση είναι και ο εξοπλισμός των περισσότερων μονάδων, αφού οι παμπάλαιοι αναπνευστήρες και τα μόνιτορ χαλάνε συχνά και οι κλίνες είναι στοιβαγμένες σε λίγα τετραγωνικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας, το 15% των ΜΕΘ «πάσχει» σε εξοπλισμό, ενώ οι κλειστές αλλά εξοπλισμένες κλίνες κοστίζουν περισσότερο από 150.000 ευρώ η μια. Βάσει των εκτιμήσεων της εταιρείας, άλλοι 3.500 ασθενείς κάθε χρόνο θα μπορούσαν να σωθούν αν άνοιγαν τα 150 κλειστά κρεβάτια. Ωστόσο, με τις κλίνες που λειτουργούν σώζονται τουλάχιστον 9.500 άρρωστοι ετησίως.
Τα κρεβάτια ΜΕΘ στη Β. Ελλάδα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας Β. Ελλάδος, ο αριθμός κλινών ΜΕΘ που λειτουργούν, ανά νοσοκομείο, στη Βόρεια Ελλάδα έχει ως εξής: «Γ. Παπανικολάου» 27, «Παπαγεωργίου» 16, ΑΧΕΠΑ 16, «Αγ. Παύλος» 8, Ιπποκράτειο 7, «Γ. Γεννηματάς» 4- 5, «Αγιος Δημήτριος» 4- 5, Θεαγένειο 6, Σερρών 5, Βέροιας 2, Γιαννιτσών 4, Πτολεμαΐδας 6, Εδεσσας 2, Κομοτηνής 3, Ξάνθης 3, Καβάλας 4, Δράμας 3- 4, Αλεξανδρούπολης 6.