«Τραγική» χαρακτήρισαν την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με το οργανικό έλλειμμα (η διαφορά εσόδων και δαπανών του έτους) να φθάνει τα 4,4 δισ. ευρώ, την εισφοροδιαφυγή να ξεπερνά τα 3,8 δισ. ευρώ ετησίως και τις δαπάνες Υγείας να κινούνται ανεξέλεγκτα και να αυξάνονται κατά 40% στη διάρκεια της τελευταίας διετίας οι εργαζόμενοι στο μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο της χώρας.
Την εφιαλτική εικόνα περιέγραψε ο πρόεδρος των υπαλλήλων του ΙΚΑ κ. Β. Κόκκαλης από το βήμα του συνεδρίου της ομοσπονδίας που διεξάγεται στην Καλαμάτα. «Εισφοροδιαφυγή,έλλειψη προσωπικού,υποχρηματοδότησηκαι ελλείμματαέχουν οδηγήσει το ΙΚΑΕΤΑΜστο κόκκινο» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Κόκκαλης, αποδίδοντας σαφώς ευθύνες στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας η οποία «οδήγησε σε πλήρη αποδόμησητο ασφαλιστικό μας σύστημα».
Εξαιρετικά δυσοίωνη για το μέλλον του συστήματος ήταν η αναφορά του προέδρου των υπαλλήλων στις απώλειες που έχουν υποστεί οι επενδύσεις των Ταμείων. «Η απώλεια ήδη πολλών δισεκατομμυρίωνευρώ από τα αποθεματικάτων Ταμείων, σε συνδυασμόμε τη μείωση των μισθών και την αύξηση της ανεργίας, οδηγεί κάτω από τα “όρια ασφαλείας” τα διαθέσιμα αποθεματικά των ασφαλιστικώνταμείων».
«Αυτή η κατάσταση σε ορίζοντατετραετίας μετατρέπει τις σημερινέςδυσκολίες σε εφιαλτική εικόναμε μορφή πολλαπλών αδιεξόδωνγια την κοινωνική ασφάλιση» κατέληξε ο κ. Κόκκαλης.
Αντίθετη ήταν η προσέγγιση του διοικητή του ΙΚΑ κ. Θ. Αμπατζόγλου, ο οποίος επέμενε ότι«το ασφαλιστικό σύστημαέχει γερές βάσεις. Ο δημόσιοςυποχρεωτικός και αναδιανεμητικόςχαρακτήρας του συστήματοςείναι διασφαλισμένος», ενώ τόνιζε ότι«το ΙΚΑ δεν αντιμετωπίζειχρηματοπιστωτικό πρόβλημακαι οι συντάξεις και οι παροχέςτου είναι εγγυημένες».
Ωστόσο το επίπεδο των συντάξεων που καταβάλλει σήμερα το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι απογοητευτικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν:
?Το 65,5% των συνταξιούχων του παίρνει κύρια σύνταξη κάτω των 600 ευρώ και το 77,8% κάτω των 750 ευρώ.
?Το 58,9% των συνταξιούχων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ λαμβάνει συνολική σύνταξη (κύρια + επικουρική + ΕΚΑΣ) κάτω από 750 ευρώ.
Με μελανά χρώματα περιέγραψε την κατάσταση και ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ- ΑΔΕΔΥ κ. Γ. Ρωμανιάς, ο οποίος επεσήμανε ότι έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιγράφει το πρόβλημα του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος ως πρόβλημα ετών ασφάλισης και όχι ως πρόβλημα ηλικίας συνταξιοδότησης.
«Στην Ελλάδα ο μέσος όρος ετών ασφάλισης είναιτα 25 έτη (20 για τις γυναίκες),ενώστις χώρες της Ευρώπης τα έτη ασφάλισης ξεπερνούν τα 35-37 έτη».
Ο κ. Ρωμανιάς αναφέρθηκε και στο πρόβλημα της εισφοροδιαφυγής, ενώ στιγμάτισε τις προσλήψεις μέσω των προγραμμάτων Stage. Χαρακτήρισε τα συγκεκριμένα προγράμματα ως«νομιμοποιημένηεισφοροδιαφυγή» και επεσήμανε ότι«μόνο στο ΙΚΑ οι υπάλληλοι που εργάζονται με καθεστώς Stage παραμένουν εκτός ασφαλιστικού συστήματος πέντε με έξι έτη».
Τα μεγαλύτερα, εκρηκτικά και χρονίζοντα προβλήματα στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, έτσι όπως περιγράφηκαν στο συνέδριο:
1. Η ασυνέπεια της κυβέρνησης, με την ελλιπή χρηματοδότηση των κλάδων υγείας και σύνταξης, τη μη εφαρμογή των νόμων για τις ενοποιήσεις Ταμείων, την εισφοροδιαφυγή, την αξιοποίηση κινητής και ακίνητης περιουσίας, την αναγκαία στελέχωση κ.ά.
2. Η αύξηση των οργανικών ελλειμμάτων. Το 2007 το έλλειμμα ήταν 2,4 δισ. ευρώ και το 2008 σκαρφάλωσε στα 2,6 δισ. ευρώ. Για το 2009 προβλέπεται, σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, έλλειμμα 3,2 δισ. ευρώ και, αν προσθέσουμε και το οργανικό έλλειμμα 1,2 δισ. ευρώ των συγχωνευθέντων Ταμείων, το οργανικό έλλειμμα ανέρχεται στα 4,4 δισ. ευρώ που καλείται να καλύψει ο κρατικός προϋπολογισμός.
3. Η εισφοροδιαφυγή, νόμιμη και παράνομη, αυξάνεται συνεχώς και ανέρχεται στα 3,8 δισ. ευρώ ετησίως.
4. Η αύξηση οφειλετών και οφειλών. Οι επαναλαμβανόμενες ρυθμίσεις οφειλών κάνουν το πρόβλημα μόνιμο και επικίνδυνο, αφού είναι χαριστικές. Σήμερα οι βεβαιωμένες οφειλές ανέρχονται σε 4,2 δισ. ευρώ.
5. Οι χαμηλές συντάξεις. Το 77,8% των συνταξιούχων του ΙΚΑ παίρνει κύρια σύνταξη κάτω από 750 ευρώ.
6. Οι ανεξέλεγκτες δαπάνες υγείας αυξάνονται συνεχώς με μεγαλύτερο ρυθμό από τα έσοδα.
7. Η έλλειψη προσωπικού, με άμεσες επιπτώσεις στους ασφαλισμένους. Σήμερα οι κενές οργανικές θέσεις διοικητικών υπαλλήλων στο ΙΚΑ ανέρχονται σε 3.570 επί συνόλου 12.448. Εξ αυτού του λόγου ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός φορέας της χώρας- με 300.000 ημερήσιες συναλλαγές και 5,5 εκατομμύρια ασφαλισμένους- αντιμετωπίζει οξύτατο πρόβλημα λειτουργίας με σοβαρά προβλήματα στην εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων και αύξηση της εισφοροδιαφυγής.
8. Οι εντάξεις ασφαλιστικών ταμείων στο ΙΚΑ έγιναν χωρίς τις αναλογιστικές μελέτες, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται οικονομικά και λειτουργικά το ΙΚΑ. Το οργανικό έλλειμμα αυτών των Ταμείων προβλέπεται σε 1,2 δισ. ευρώ το 2009.
9. Η μηχανοργάνωση. Η ολοκλήρωση της μηχανοργάνωσης όλων των Ταμείων είναι«όνειρο θερινής νυκτός»,αφού δεν υπάρχει συντονισμός για αυτόνομη μηχανογράφηση ανά Ταμείο και σύνδεση μεταξύ τους για λειτουργική αποτελεσματικότητα.
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Συνδικαλιστές κατά του «νόμου Πετραλιά»
«Πλήρως αποτυχημένη» χαρακτήρισε την κυβερνητικήασφαλιστική μεταρρύθμιση ο πρόεδροςτης ομοσπονδίας υπαλλήλων του ΙΚΑΕΤΑΜκ. Β.Κόκκαλης. «Ο πρόσφατος νόμος Πετραλιάδεν έλυσε κανένα από τα δομικά προβλήματακαι κυρίως αυτό της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος» τόνισε ο συνδικαλιστής.
Αντιθέτως, ο συγκεκριμένος νόμος υποβάθμισεεπιπλέον τα ασφαλιστικά δικαιώματα με πρόσθετα χρόνια και μειώσεις των συντάξεων. Ανέτρεψε τα όρια συνταξιοδότησης των μητέρωνμε ανήλικα παιδιά,που καλύπτονται από το ΙΚΑ, αυξάνοντας την ηλικία συνταξιοδότησης από τα 50 στα 55 έτη. Επίσης μείωσε το ποσό της σύνταξης σε περιπτώσειςπρόωρης συνταξιοδότησης. Οι συντάξειςμειώνονται,στις περιπτώσεις αυτές,6% ετησίως, έναντι 4,5% που ίσχυε ως τις 31.12.2008.