Της Ελένης Πετροπούλου
Ακριβά στοιχίζει η? δωρεάν Υγεία, αφού 4 στους 10 Έλληνες πολίτες πληρώνουν από την τσέπη τους για υπηρεσίες υγείας, ενώ, συνολικά, η δαπάνη των νοικοκυριών για υπηρεσίες υγείας απορροφά, σταθερά τα τελευταία χρόνια, ποσοστό μεγαλύτερο από το 7% των μηνιαίων δαπανών!
Ταυτόχρονα η χώρα μας έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ιδιωτικής δαπάνης υγείας στην Ευρώπη και ένα από τα υψηλότερα στον ΟΟΣΑ (σταθερά πάνω από 40% των συνολικών δαπανών υγείας τα τελευταία χρόνια).
Μάλιστα, η Ελλάδα έχει ακόμη μία αρνητική διάκριση, που αφορά στο μεγάλο ποσοστό των «καταστροφικών δαπανών υγείας», οι οποίες στερούν από τα νοικοκυριά ακόμα και βασικά αγαθά.
Κατηγορίες
Οι κατηγορίες των Ελλήνων που πλήττονται περισσότερο από αυτές τις συνθήκες είναι οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χαμηλό εισόδημα, οι οποίοι, μη μπορώντας να ανταποκριθούν στο οικονομικό κόστος, αντισταθμίζουν την αδυναμία τους αυτή με μεγαλύτερη αναμονή για κατανάλωση υπηρεσιών υγείας. Επίσης, οι σχετικές μελέτες καταδεικνύουν μια ανισότητα μεταξύ αστικών και ημιαστικών ή αγροτικών περιοχών λόγω απουσίας σχετικών δομών, καθώς και μεταξύ ατόμων με διαφορετικά επίπεδα μόρφωσης.
Τα παραπάνω στοιχεία παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια του 35ου Ετήσιου Πανελληνίου Ιατρικού Συνεδρίου, που διοργάνωσε η Ιατρική Εταιρεία. Σχετικά με τις ανισότητες στην Υγεία, ο λέκτορας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Κυριάκος Σουλιώτης επιχείρησε μία εισαγωγή στο θέμα αναδεικνύοντας τις οικονομικές και πολιτικές του βάσεις.
Επεσήμανε τα σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης του ΕΣΥ και κυρίως: τη διατήρηση και των δύο βασικών μοντέλων στη βάση των οποίων πηγές των κεφαλαίων αποτελούν τόσο τα έσοδα από φορολογία όσο και οι εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων, τις διαχειριστικές αδυναμίες λόγω του αναχρονιστικού τρόπου αποζημίωσης των φροντίδων.
Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Γιάννης Στουρνάρας, υπογράμμισε την πολιτική διάσταση του προβλήματος, εστιάζοντας στον έντονα γραφειοκρατικό χαρακτήρα του συστήματος, ο οποίος αποτελεί εμπόδιο για την επίτευξη στόχων αποδοτικότητας.
Επεσήμανε την έντονη παρουσία του κράτους, η οποία όμως αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη του συστήματος λόγω του πελατειακού πολιτικού συστήματος που δεν επιτρέπει την εφαρμογή κανόνων, την αξιολόγηση, την αξιοκρατία κ.λπ., στοιχεία αυτονόητα για άλλα πεδία και άλλες χώρες.
Στη συνέχεια ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε στο (καλό) παράδειγμα των Σκανδιναβικών χωρών, στις οποίες η καθολικότητα στην πρόσβαση συνδυάζεται με την αποδοτική χρήση των πόρων και, ως εκ τούτου, την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των συστημάτων κοινωνικής προστασίας.
Θεσμικά κενά
Ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών κ. ¶ρης Σισσούρας, ανέλυσε τα θεσμικά κενά από την ίδρυση του ΕΣΥ μέχρι τις μέρες μας. Υπογράμμισε τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις για ενοποίηση των κλάδων υγείας των ασφαλιστικών ταμείων, για τη δημιουργία κέντρων υγείας αστικού τύπου και για ενιαίο φορέα χρηματοδότησης των υπηρεσιών υγείας και επεσήμανε το «παράδοξο της νοσοκομειακής ανάπτυξης».
Επίσης, ο κος Σισσούρας τόνισε την απουσία ρυθμιστικού πλαισίου λειτουργίας του ιδιωτικού τομέα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα από την αρχική απαγόρευση να οδηγηθούμε στην ανεξέλεγκτη διόγκωση.
Ο Προϊστάμενος του Τμήματος Ειδικών Ερευνών Νοικοκυριών της ΕΣΥΕ κ. Γιώργος Ντούρος παρουσίασε την Εθνική Έρευνα Υγείας των νοικοκυριών, η οποία αποτελεί μέρος ενός Κοινοτικού Στατιστικού Προγράμματος στο οποίο συμμετέχουν όλα τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πράγα
Εν τω μεταξύ, τα οικονομικά της υγείας παρουσίασε χθες στην Πράγα ο υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Μάριος Σαλμάς, μιλώντας στη Σύνοδο των Ευρωπαίων ομολόγων του. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, η εθνική υγειονομική δαπάνη προσεγγίζει το 10% του ΑΕΠ, με τη δημόσια δαπάνη να προσεγγίζει το 65% της συνολικής δαπάνης για την υγεία.
Χαρακτήρισε τα χρέη των νοσοκομείων, τα οποία προσεγγίζουν την τελευταία τριετία τα 5 δισ. ευρώ ως το σημαντικότερο πρόβλημα στην οικονομία του υγειονομικού τομέα. Ο κ. Σαλμάς υποστήριξε, μεταξύ άλλων, ότι σημαντικό βάρος στη δημιουργία ελλειμμάτων (του νοσοκομειακού κυρίως τομέα) έχει και ο μεγάλος αριθμός αλλοδαπών εργαζομένων και μεταναστών, των οποίων η περίθαλψη καλύπτεται από το κράτος.
Στήριξη στην εγχώρια παραγωγή φαρμάκων
Εξαγγελίες Δημήτρη Αβραμόπουλου από το 14ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο
Τη στήριξη της εγχώριας παραγωγής φαρμάκων και τη δημιουργία ευνοϊκού πλαισίου διεξαγωγής κλινικών δοκιμών στην Ελλάδα ανακοίνωσε, χθες, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος. Όπως τόνισε, μιλώντας στο 14ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο, «έχουμε προετοιμάσει τις απαραίτητες δομικές αλλαγές ώστε η Ελλάδα να αποτελέσει χώρα-αναφοράς στη διαδικασία αμοιβαίας και αποκεντρωμένης αναγνώρισης φαρμάκων.
Το οφείλουμε στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία και θα το κάνουμε».
Ο στόχος
Ο κ. Αβραμόπουλος υπογράμμισε πως στόχο της πολιτείας αποτελεί η ορθή και ασφαλής χρήση των φαρμάκων μέσω της θωράκισης της λειτουργίας της αγοράς, της ενίσχυσης των μηχανισμών ελέγχου, της επαγρύπνησης και επιτήρησης.
«Έχουμε καταστήσει σαφές ότι επιδιώκουμε μία αγορά φαρμάκου με επίκεντρο τον πολίτη, με σταθερούς κανόνες λειτουργίας και συγκρατημένους ρυθμούς αύξησης της φαρμακευτικής δαπάνης», είπε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία, σημείωσε: «Επιδιώκουμε μία ακμάζουσα φαρμακοβιομηχανία, η οποία να είναι ανταγωνιστική στο νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Να προσφέρει στον κάθε πολίτη αυτής της χώρας φαρμακευτικά προϊόντα που πληρούν τα υψηλότερα ποιοτικά πρότυπα.
Προς την κατεύθυνση αυτή, εντείνουμε, ενθαρρύνουμε και στηρίζουμε τις επενδύσεις στην έρευνα και την τεχνολογία».
Σχετικά με τα φαινόμενα διαφθοράς στην Υγεία, με πρόσφατο παράδειγμα τις «πλαστές» συνταγές του ΟΠΑΔ που έφθασαν στο 96% των συνολικών συνταγών που εξοφλήθησαν το 2003, ο υπουργός Υγείας είπε:
«Οσοι προσπαθήσουν να παίξουν με την υγεία των πολιτών, να κερδοσκοπήσουν σε βάρος των Ασφαλιστικών Ταμείων και του Έλληνα φορολογούμενου, θα βρουν την πόρτα κλειστή».
Πορεία
Ο πρόεδρος του Οργανισμού κ. Βασίλης Κοντοζαμάνης επισήμανε: «Ο ΕΟΦ έχει χαράξει μία επιτυχή πορεία τα τελευταία 25 χρόνια και έχει καταγραφεί στη συνείδηση του κάθε πολίτη ως ο Οργανισμός που φροντίζει με τον καλύτερο τρόπο την υγεία του.
Ο Οργανισμός προετοιμάζεται για την επόμενη εικοσιπενταετία προκειμένου να υποδεχτεί τις νέες τεχνολογίες υγείας, να ανταποκριθεί με επιτυχία στις αυξημένες αρμοδιότητες στον ελλαδικό χώρο και να διασφαλίσει την ισότιμη συμμετοχή του στα ευρωπαϊκά φαρμακευτικά δρώμενα».