Πολύ ευρέως διαδεδομένο είναι το αρνητικό στερεότυπο σύμφωνα με το οποίο άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες αποτελούν δημόσιο κίνδυνο! Στο στόχαστρο των αρνητικών κοινωνικών προκαταλήψεων βρίσκονται κυρίως οι χρήστες ναρκωτικών και οι ψυχικώς πάσχοντες, αλλά και οι αποφυλακισμένοι, οι μετανάστες, οι φορείς και οι ασθενείς με HIV/AIDS, οι ανάπηροι.
Σύμφωνα με τηλεφωνική έρευνα που διενήργησε από τις 6 έως τις 10 Ιουνίου η εταιρεία “Metron Analysis” για λογαριασμό του δήμου Αθηναίων, σε δείγμα 600 ατόμων, το 80% των ερωτηθέντων Αθηναίων θεωρεί ως δημόσιο κίνδυνο άτομα που προέρχονται από ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Συγκεκριμένα, το 57% των ερωτηθέντων Αθηναίων θεωρεί ότι οι χρήστες ναρκωτικών αποτελούν πάντα ή συχνά δημόσιο κίνδυνο, ενώ ακολουθούν οι αποφυλακισμένοι (46%), οι μετανάστες (43%), οι ψυχικώς πάσχοντες (35%), οι φορείς και οι ασθενείς με HIV/AIDS (26%), οι άστεγοι (18%) και οι σωματικά ανάπηροι (3%).
Την έρευνα παρουσίασε χθες σε συνέντευξη Τύπου ο δήμαρχος Αθηναίων Νικ. Κακλαμάνης, με αφορμή την έναρξη της εφαρμογής του επιχειρησιακού προγράμματος του δήμου “Αντιστίγμα Αθήνα”.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε η επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρ. Οικονόμου – Λαλιώτη, επιστημονική υπεύθυνη της ομάδας εργασίας του προγράμματος, οι λιγότερο στιγματισμένες κοινωνικές ομάδες είναι οι μετανάστες και οι ανάπηροι, ενώ οι πλέον στιγματισμένες οι χρήστες ναρκωτικών και οι ψυχικώς πάσχοντες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 60% των ερωτηθέντων Αθηναίων θεωρεί ότι οι χρήστες ναρκωτικών και οι ψυχικώς πάσχοντες μπορούν σπάνια ή ποτέ να εργασθούν, το 30% θεωρεί το ίδιο για τους αποφυλακισμένους, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους μετανάστες βρίσκεται στο 15%.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το 56% των ερωτηθέντων Αθηναίων διακρίνεται από υψηλό δείκτη κοινωνικής απόστασης από τις συγκεκριμένες ομάδες, το 33,2% από μέτριο δείκτη και μόλις το 10,8% από χαμηλό. Ενδεικτικά, το 41% των ερωτηθέντων Αθηναίων διακρίνεται από υψηλό δείκτη κοινωνικής απόστασης από τους ψυχικώς πάσχοντες, το 27% από τους χρήστες ναρκωτικών, το 24% από τους αποφυλακισμένους και το 21% από τους φορείς και τους ασθενείς με HIV/AIDS.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η ηλικιακή κατηγορία 35 – 54 ετών εμφανίζει δείκτη κοινωνικής απόστασης πολύ χαμηλότερο από το μέσο όρο, σε αντίθεση με την ηλικιακή κατηγορία άνω των 55 ετών, όπου ο δείκτης κοινωνικής απόστασης είναι υψηλότερος από το μέσο όρο.
Στην ομιλία του, ο Νικ. Κακλαμάνης υπογράμμισε χαρακτηριστικά ότι “δίπλα στον κόσμο της προόδου, της ανάπτυξης και της ευημερίας υπάρχει ένας κόσμος σχεδόν απροστάτευτος, εγκλωβισμένος στα αδιέξοδά του” και τόνισε: “Ελάτε να αποτελέσουμε την ασπίδα προστασίας για τους συνανθρώπους μας. Να κάνουμε τις κοινωνίες μας ελεύθερες από διακρίσεις, αποκλεισμούς και στερήσεις. Να οικοδομήσουμε πόλεις χωρίς σκιές”.
Πέρα από τη δημιουργία της ηλεκτρονικής ιστοσελίδας www.antistigmaathina.gr, η οποία λειτουργεί από χθες, και την επικείμενη έκδοση φυλλαδίου οδηγιών για τους επαγγελματίες των μέσων μαζικής μεταφοράς, οι σημαντικότερες θεσμικές δράσεις του προγράμματος “Αντιστίγμα Αθήνα” θα αρχίσουν να υλοποιούνται το 2010 και αφορούν μεταξύ άλλων τη δημιουργία δικτύου των δημοσίων και των μη κυβερνητικών οργανώσεων που ασχολούνται με την παροχή υποστήριξης σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, καθώς και τη λειτουργία Παρατηρητηρίου Κοινωνικού Στίγματος και υπηρεσίας Υποστήριξης – Συνηγορίας για αυτές τις κοινωνικές ομάδες.