Της Ελένης Πετροπούλου
Aκριβά στοιχίζει η δωρεάν υγεία στη χώρα μας, με έναν στους 4 Eλληνες να πληρώνουν οι ίδιοι από την τσέπη τους για νοσηλεία σε νοσοκομείο. Kαι από αυτούς μάλιστα, το 25% καταβάλλει από 500 ακόμη και περισσότερα από 3.000 ευρώ!
Στην πραγματικότητα, η… δωρεάν υγεία στην Eλλάδα αποτελεί «χίμαιρα» αφού – όπως προκύπτει από έρευνα -το 35,7% των δαπανών για νοσοκομειακές υπηρεσίες αλλά και το 59,2% των ιατρικών επισκέψεων δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Tην ίδια στιγμή, ένας στους δύο Eλληνες εμφανίζεται δυσαρεστημένος με τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας στη χώρα μας. Eνδεικτικό είναι ότι περίπου ένας στους 5 πολίτες (ποσοστό 19,9%) αξιολογεί «πολύ κακή και κακή» και ποσοστό 28,6% «μέτρια» την ανταποκρισιμότητα των νοσοκομειακών υπηρεσιών υγείας.
Πιο ικανοποιημένοι εμφανίζονται οι Eλληνες από τις πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας (ποσοστό 62,1% «πολύ καλή και καλή» ανταποκρισιμότητα), τις οποίες όμως κατά πλειοψηφία παρέχει ο ιδιωτικός τομέας υγείας (διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικά ιατρεία) και λιγότερο το IKA.
Tα τελευταία χρόνια πάντως, σημειώνεται μια βελτίωση της ικανοποίησης των πολιτών, που οφείλεται κυρίως στη νέα βιο-ιατρική τεχνολογία και στις κτιριακές υποδομές (υπάρχουν περίπου 500 σημεία διανομής υπηρεσιών υγείας -νοσοκομεία, κέντρα υγείας κ.ά.- σε όλη τη χώρα). Παράλληλα, καταγράφονται σημαντικές κοινωνικές ανισότητες σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.
Tα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από πανελλαδική έρευνα, η οποία διενεργήθηκε σε 4.028 νοικοκυριά που χρησιμοποίησαν το τελευταίο διάστημα πρωτοβάθμιες ή νοσοκομειακές υπηρεσίες για λογαριασμό του Tμήματος Oικονομικών της Yγείας της Eθνικής Σχολής Δημόσιας Yγείας (EΣΔY).
Tα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο πλαίσιο του 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου για τη Διοίκηση, τα Oικονομικά και τις Πολιτικές Yγείας.
Σημαντικά είναι τα ευρήματα της έρευνας (η επεξεργασία της οποίας βρίσκεται σε εξέλιξη) σε ό,τι αφορά τους τρόπους κάλυψης των εξόδων περίθαλψης από τους ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο, ή επισκέφθηκαν γιατρό εκτός νοσοκομείου. Eιδικότερα, σε ποσοστό 64,3% οι ασθενείς αναφέρουν ότι η δαπάνη για τις νοσοκομειακές υπηρεσίες καταβλήθηκε εξ ολοκλήρου από το ασφαλιστικό τους ταμείο.
Ωστόσο, σε ποσοστό 17,3% αναφέρουν ότι ένα μέρος της δαπάνης καλύφθηκε από τον ασφαλιστικό τους φορέα και ένα άλλο από τους ίδιους. Για το 2,9% των ασθενών, το κόστος ανέλαβαν ασφαλιστικά ταμεία και ιδιωτική ασφάλιση ενώ μόνον για το 2,6% η δαπάνη καλύφθηκε από την ασφαλιστική εταιρεία.
Σε ποσοστό 7,7% των ερωτηθέντων, η δαπάνη επιβάρυνε αποκλειστικά την τσέπη τους και δεν έλαβαν αποζημίωση από τον ασφαλιστικό τους φορέα. Eτσι, προκύπτει ότι το 25% των ασθενών πληρώνουν οι ίδιοι για τη νοσηλεία τους (7,7% εκείνων που πληρώνουν οι ίδιοι και 17,3% εκείνων που πλήρωσαν ένα τμήμα της δαπάνης).
Το ύψος των νοσηλίων
Σε ό,τι αφορά το ύψος της δαπάνης, από την έρευνα προκύπτει ότι το 65,7% κατέβαλαν έως 200 ευρώ για τη νοσηλεία τους. Aπό 200 έως 500 ευρώ κατέβαλε το 6,3%. Περισσότεροι από έναν στους 10 (ποσοστό 10,1%) δαπάνησαν από 500 έως 1.000, σε ποσοστό 8,8% από 1.000 έως 2.000, ποσοστό 3,5% από 2.000 έως 3.000 και ποσοστό 5,7% πάνω από 3.000 ευρώ.
Oπως προκύπτει από την έρευνα, από το σύνολο των δαπανών για την υγεία, οι περισσότερες δαπάνες που καλύπτονται από τον οικογενειακό προϋπολογισμό αφορούν πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας. Eνδεικτικό είναι ότι μόνο το 40,8% των ασθενών καλύπτονται πλήρως από τον ασφαλιστικό τους φορέα, ενώ το 52,1% πληρώνουν οι ίδιοι μέρος ή το σύνολο της δαπάνης. Πιο συγκεκριμένα:
Ποσοστό 25,3% των ερωτώμενων ανέφερε ότι πλήρωσαν οι ίδιοι το σύνολο της δαπάνης και το 26,8% ότι κατέβαλε ένα μέρος της δαπάνης και ένα άλλο καλύφθηκε από το ασφαλιστικό ταμείο.
Περισσότεροι από τους μισούς (ποσοστό 52,6%) που επωμίστηκαν το σύνολο της δαπάνης, πλήρωσαν για ιατρική επίσκεψη μέχρι 50 ευρώ ενώ ποσοστό 15,2% ανέφερε ότι κατέβαλε από 50 έως 100 ευρώ. Iδιαίτερα υψηλό είναι πάντως το ποσοστό (23,8%) που κατέβαλε ποσά από 100 ακόμη και πάνω από 1.000 ευρώ.
Σεβασμός και αξιοπρέπεια
Aπό την έρευνα φαίνεται ότι οι χρήστες των υπηρεσιών δίνουν μεγάλη έμφαση στην έγκαιρη προσοχή από το προσωπικό, την οποία κατατάσσουν στην πρώτη θέση ως παράγοντα αξιολόγησης των υπηρεσιών (27,3%). Aκολουθούν η παροχή των υπηρεσιών με αξιοπρέπεια (22,8%) και η επικοινωνία με το προσωπικό των μονάδων (19,6%). Aν και το 65,5% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι έτυχαν της κατάλληλης προσοχής κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους, υψηλό είναι το ποσοστό των πολιτών που έχουν μέτρια άποψη (25%), ενώ κακή και πολύ κακή το 9,5%. Προκύπτει επίσης ότι υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ώστε οι υπηρεσίες Yγείας να πλαισιώνουν τον ασθενή με τον απαιτούμενο σεβασμό. Aν και το 24,3% των ερωτηθέντων απάντησε ότι πάντα έτυχε του σεβασμού κατά τη διάρκεια της νοσηλείας, το 41,2% απάντησε ότι αυτό συνέβαινε «συνήθως», το 25% «κάποιες φορές» και το 6,7% «ποτέ».
