ΕΡΕΥΝΑ Το… ΕΣΥ και ο τρόπος ζωής κόβουν χρόνια από τη ζωή των Ελλήνων

Τα εμπόδια στην πρόσβαση σε υγειονομικές υπηρεσίες, οι ελλιπείς δυνατότητες του συστήματος υγείας και ο τρόπος ζωής είναι οι κύριες αιτίες που μειώνουν το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα.

 

Της Νικολέτας Μπούκα

Αν και το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση στη χώρα μας φτάνει τα 79,5 έτη, και είναι υψηλότερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ωστόσο υπολείπεται σημαντικά σε σχέση με αρκετές ευρωπαϊκές και μη χώρες. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σχέση με την Ιαπωνία, η οποία έχει το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής στον κόσμο (82,6 έτη), η Ελλάδα υπολείπεται περισσότερο από τρία χρόνια. Εξάλλου, το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα στην ηλικία των 65 ετών είναι χαμηλότερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο στον ΟΟΣΑ.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την έκδοση “Health at a Glance 2009”, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και περιλαμβάνει ανάλυση των στατιστικών δεδομένων που σχετίζονται με την υγεία από όλες τις χώρες του οργανισμού.

ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ
Σοβαρές, όμως, είναι και οι ανισότητες που παρατηρούνται στη χρήση και στην πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας στην Ελλάδα, σχετιζόμενες με κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες. Είναι εντυπωσιακό ότι οι αναφορές των ατόμων από τις χαμηλότερες εισοδηματικές ομάδες σχετικά με τη συχνότητα παράλειψης ικανοποίησης υγειονομικών αναγκών είναι 4-5 φορές συχνότερες σε σχέση με τα άτομα που ανήκουν στις υψηλότερες εισοδηματικές ομάδες (παρόμοια είναι η κατάσταση στην Πορτογαλία).
Όπως αναφέρει ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας στην επιτροπή του ΟΟΣΑ για την υγεία Ιωάννης Τούντας, το ποσοστό των γυναικών που ανήκουν στη χαμηλή εισοδηματική ομάδα και κάνουν μαστογραφία είναι μόλις 20%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των γυναικών που ανήκουν στην ανώτερη εισοδηματική ομάδα ανέρχεται σε 60%.

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
Αξιοσημείωτα χαμηλά (15%) είναι και τα ποσοστά των παιδιών ηλικίας 11-15 ετών που έχουν έστω και μέτρια φυσική δραστηριότητα σε καθημερινή βάση στην Ελλάδα, τη στιγμή που ο αντίστοιχος μέσος όρος στον ΟΟΣΑ είναι 20,2%, ενώ σε κάποιες χώρες είναι εντυπωσιακά υψηλότερος(Σλοβακία 42%, Ιρλανδία 31%).
Αισθητά υψηλότερο στην Ελλάδα σε σχέση με το μέσο όρο στον ΟΟΣΑ είναι το ποσοστό των παχύσαρκων παιδιών ηλικίας 11-15 ετών, 18,8% έναντι 13,8%. Αντιθέτως, το ποσοστό των καπνιστών -αγοριών και κοριτσιών- ηλικίας 15 ετών κυμαίνεται σε παρόμοια επίπεδα με αυτά του μέσου όρου στον ΟΟΣΑ, συγκεκριμένα σε 17% για τα αγόρια και 16% για τα κορίτσια.

ΥΨΗΛΗ Η ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΓΙΑΤΡΩΝ – ΑΣΘΕΝΩΝ
Η χώρα μας υστερεί στην απασχόληση στην υγεία. Συγκεκριμένα, το ποσοστό των εργαζομένων που απασχολούνταν στο χώρο της υγείας στην Ελλάδα το 2007 ήταν 5,3%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις χώρες του ΟΟΣΑ ανήλθε κατά μέσο όρο σε 9,8%. Ωστόσο, η Ελλάδα κατέγραφε το 2007 την υψηλότερη αναλογία γιατρών ανά 1.000 κατοίκους, διαμορφούμενη σε 5,4 έναντι 3,1 ανά 1.000 κατοίκους, που ήταν το ίδιο έτος στις χώρες του ΟΟΣΑ.
Όπως εξηγεί ο κ. Τούντας, σε επίπεδο επαγγελματικών ειδικοτήτων η Ελλάδα καταγράφει την υψηλότερη, συγκριτικά με όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, αναλογία γυναικολόγων και οδοντιάτρων. Αντίθετα, εξαιρετικά χαμηλή είναι η αναλογία σε νοσηλευτές στη χώρα μας, δηλαδή 3,2/1.000 κατοίκους το 2007, έναντι 9,6/1.000 κατοίκους που ήταν το ίδιο έτος κατά μέσο όρο στις χώρες του ΟΟΣΑ.
Όσον αφορά τη σύγχρονη τεχνολογία, η αναλογία αξονικών και μαγνητικών τομογράφων ανά 1.000.000 πληθυσμού διαμορφώθηκε το 2007 σε 25,8 και 13,2 αντίστοιχα, ενώ οι αντίστοιχες αναλογίες στις χώρες του ΟΟΣΑ ανέρχονταν σε 22,8 και 11.
Αναφορικά με την αναλογία των κλινών οξείας νοσηλείας σε σχέση με τον πληθυσμό, σημειώνεται ότι αυτή παρέμεινε αμετάβλητη το διάστημα 1995-2007, ανερχόμενη σε 3,9/1.000 κατοίκους, χαμηλότερη όμως από την αντίστοιχη αναλογία που καταγράφεται στις χώρες του ΟΟΣΑ, 4,7/1.000 κατοίκους. Βελτίωση, ωστόσο, σημειώθηκε στο βαθμό αξιοποίησης των κλινών, καθώς η πληρότητα από 66% που ήταν το 1995, ανήλθε σε 73% το 2007, προσεγγίζοντας έτσι το μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Επίσης, θετική εξέλιξη ήταν και η πτώση στη μέση διάρκεια νοσηλείας, καθώς το 2007 ήταν 5,6 ημέρες από 6,4 ημέρες που ήταν το 1995.

Προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση στις χώρες το ΟΟΣΑ

Χώρα / Έτη

Ιαπωνία    82,6
Ελβετία    81,7
Αυστραλία    81,4
Ισλανδία    81,2
Ιταλία    81,2
Ισπανία    81,1
Γαλλία    81,0
Σουηδία    81,0
Καναδάς    80,7
Νορβηγία    80,6
Ολλανδία    80,2
Νέα Ζηλανδία    80,2
Αυστρία    80,1
Γερμανία    79,8
Ιρλανδία    79,7
Βέλγιο    79,5
Φινλανδία    79,5
Ελλάδα    79,5
Κορέα    79,4
Λουξεμβούργο    79,4
Ηνωμένο Βασίλειο    79,1
ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ    79,0
Πορτογαλία    78,9
Δανία    78,4
Ηνωμένες Πολιτείες    78,1
Δημοκρατία της Τσεχίας    76,7
Πολωνία    75,4
Μεξικό    75,0
Δημοκρατία της Σλοβακίας    74,3
Ουγγαρία    73,3
Τουρκία    71,8