Το «Παρατηρητήριο Τιμών» αποκαλύπτει τα στημένα παιχνίδια εταιρειών προμηθειών, γιατρών και νοσοκομείων, με «σικέ διαδικασίες» ακόμη και «κυκλικές αναθέσεις» σε εξωφρενικές τιμές. Ενα δισ. ευρώ μπορεί να εξοικονομηθεί πλέον ετησίως.
Ελεγχοι και παρεμβάσεις, που έχουν γίνει τον τελευταίο χρόνο στις νοσοκομειακές δαπάνες, αρχίζουν να αποδίδουν, καθώς τα νοσοκομεία προμηθεύονται ήδη τα υλικά, σε θεαματικά χαμηλότερες τιμές σε σχέση με πέρσι.
Οι υπερβάσεις που γίνονταν, μέχρι πρόσφατα, στις προμήθειες αναλώσιμων -μαζί με τις υπερχρεώσεις σε υπηρεσίες φύλαξης, σίτισης και καθαριότητας, τομείς που επίσης έχουν αρχίσει να ελέγχονται- εκτιμάται ότι συνολικά κόστιζαν επιπλέον ένα δισ. ευρώ τον χρόνο (!).
Ξοδεύαμε 2,5 δισ. ευρώ και υπολογίζεται ότι με την εξάλειψη των «καπέλων» στα αναλώσιμα υλικά και στις υπηρεσίες, μπορεί η δαπάνη να περιορισθεί στο 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ.
Καταγραφή
Μετά πέντε μήνες λειτουργίας το «Παρατηρητήριο Τιμών» για τις προμήθειες στα δημόσια νοσοκομεία με το πρώτο του πόρισμα καταγράφει με συγκεκριμένα στοιχεία την κατάσταση που επικρατεί στις προμήθειες και προκύπτει ανάγλυφο το «όργιο» σπάταλης μέχρι και την περασμένη άνοιξη. Στην καταγραφή για τις προμήθειες του περασμένου χρόνου εντοπίζονται ακόμα και απίστευτα μεγάλες αποκλίσεις για τα ίδια προϊόντα από νοσοκομείο σε νοσοκομείο.
Από την ουσιαστική έναρξη λειτουργίας του «Παρατηρητηρίου», προκύπτει μια θεαματική μείωση των τιμών στις προμήθειες των νοσοκομείων, σε ποσοστά που κυμαίνονται από 30% έως και 55% σε σχέση μόλις με τον περασμένο Μάιο.
Τόσο το «Παρατηρητήριο» όσο και η «Επιτροπή Προμηθειών» του υπουργείου Υγείας, από τα στοιχεία που συγκεντρώνουν, έχουν πλέον μια σαφή εικόνα, τι ακριβώς συνέβαινε, ποιοι και πώς «φέσωναν» τον προϋπολογισμό του υπουργείου Υγείας.
Ηδη στο πρώτο πόρισμα του «Παρατηρητηρίου» αποκαλύπτονται ανεξέλεγκτες διαδικασίες, απευθείας αναθέσεις και παρατάσεις ληγμένων συμβάσεων.
Πολλοί προμηθευτές, με το πρόσχημα ότι θα καθυστερήσει η πληρωμή, χρέωναν ό,τι ήθελαν. Ακόμα και τον προηγούμενο χρόνο, για ακριβά είδη της τάξης χιλιάδων ευρώ, χρέωναν δύο και τρεις φορές πάνω από την κανονική τιμή.
Οι έλεγχοι, που συνεχίζονται για τις προμήθειες σε όλα τα επίπεδα των υπηρεσιών Υγείας διαπιστώνουν ότι μέχρι πρόσφατα χρησιμοποιούνταν απίστευτα τεχνάσματα, ακόμη και … σικέ διαδικασίες προσφορών και αναθέσεων, αφού οι προμηθευτές σε πολλές περιπτώσεις εναλλάσσονταν «κυκλικά», ενώ οι προσφορές γίνονταν πάντα σε τιμές εξωφρενικά διογκωμένες.
Εχουν καταγγελθεί περιπτώσεις, όπου ο προμηθευτής, ο οποίος τελικά προσέφερε την «καλύτερη τιμή» (τυχαίο;), προσκόμιζε ο ίδιος και τους φακέλους προσφορών των ανταγωνιστών του! Ακόμη, προέκυψαν στοιχεία που δείχνουν ότι για συγκεκριμένα υλικά, οι εταιρείες είχαν μοιράσει (;) τα νοσοκομεία και εμφανίζονταν ως αποκλειστικοί προμηθευτές.
Συγκεκριμένοι γιατροί και νοσηλευτές, σε αιτήματα προμηθειών, φέρονται να διαμόρφωναν τεχνητά «διογκωμένες ανάγκες».
Μάλιστα, με περιγραφή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών, «φωτογράφιζαν» και υλικά συγκεκριμένων εταιρειών.
Εντοπίστηκαν «ενδείξεις» ότι οι εταιρείες συνεννοούνταν στη διαμόρφωση εξωπραγματικών τιμών, που ελάχιστα διέφεραν μεταξύ τους. Υπήρξαν επίσης «ενδείξεις» κατάτμησης της αγοράς, καθώς συγκεκριμένες προμηθεύτριες εταιρείες εμφανίζονται να μονοπωλούν τις προμήθειες συγκεκριμένων υλικών, ανά γεωγραφική περιοχή!
Εντοπίστηκε σημαντική απόκλιση τιμών, από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, για τους ίδιους τύπους βηματοδότη και απινιδωτή και σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις ήταν των ίδιων εταιρειών.
Παρατηρητήριο τιμών
Κωδικοποίησε 10.000 κατηγορίες αναλώσιμων
Μια ομάδα ειδικών τεχνοκρατών, υπαλλήλων του υπ. Υγείας, που συγκροτήθηκε με απόφαση της Μ. Ξενογιαννακοπούλου, λειτουργούν το Παρατηρητήριο Τιμών για προμήθειες υλικών στα δημόσια νοσοκομεία.
Την ομάδα διευθύνει η επίκουρη καθηγήτρια διοίκησης μονάδων Υγείας – Πρόνοιας, αλλά και πρόεδρος της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ), Κατερίνα Καστανιώτη.
Το Παρατηρητήριο κατάφερε, ουσιαστικά μέσα σε ένα μόνο τετράμηνο να κωδικοποιήσει περίπου 10.000 κατηγορίες αναλώσιμων υλικών. Κάθε κατηγορία αναλύεται σε επιμέρους ομοειδή προϊόντα και όλες οι κατηγορίες καλύπτουν συνολικά 300.000 προϊόντα.
Ηδη παρακολουθούνται οι διαγωνισμοί προμηθειών σε όλα τα στάδια και αν η τιμή που προσφέρεται είναι υψηλή, δεν εγκρίνεται. «Ηδη αρχίσαμε τη φάση, που επεκτείνουμε τους ελέγχους στις συμβάσεις καθαριότητας, φύλαξης, σίτισης, για να προχωρήσουμε και στις συμβάσεις συντήρησης, ”σπάζοντας”, όπου χρειάζεται, ακόμη και τις αδικαιολόγητες αποκλειστικότητες συντηρητών των εταιρειών», λέει η δρ Κ. Καστανιώτη.
«Για την καλύτερη λειτουργία του ”Παρατηρητηρίου”, ξεκινήσαμε την ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος, με σχετική βάση δεδομένων και συνδέονται τα νοσοκομεία με την ΕΠΥ για να λαμβάνονται αυτόματα οι τιμές για τα είδη που αγοράζουν».
Γιατροί
Απηύδησαν από τους εκβιασμούς προμηθευτών
Οι νοσοκομειακοί γιατροί, που έχουν ξεκινήσει οι ίδιοι μια εκστρατεία αυτοκάθαρσης του κλάδου, αφού ζήτησαν και ήδη καθιερώθηκε το «πόθεν έσχες» στον κλάδο τους, εμφανίζονται απηυδισμένοι από τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι προμηθευτές και αντιτίθενται στην όποια προσπάθεια εκβιασμού επιχειρούν με στόχο το δημόσιο χρήμα.
«Η λύση που προτείνουμε», εξηγεί στο «Εθνος της Κυριακής» ο πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ, Δημήτρης Βαρνάβας, «είναι η δημιουργία δημόσιου φορέα προμήθειας – αποθήκευσης και διανομής φαρμάκου και υγειονομικού υλικού στα νοσοκομεία. Χρειάζεται ακόμη παρέμβαση και αυστηρός έλεγχος στο κύκλωμα της προκλητής ζήτησης, της υπερτιμολόγησης, της σπατάλης και της συναλλαγής με εταιρείες». «Οι νοσοκομειακοί γιατροί, καταλήγει ο κ. Βαρνάβας, προτείνουν επίσης τη συγκρότηση ανά νοσοκομείο επιτροπών φαρμάκου-υγειονομικού υλικού, στη λογική της αυτοδιαχείρισης από άτομα με εγνωσμένο κύρος».
Η δήλωση
«Με τη δραστηριοποίηση του ”Παρατηρητηρίου Τιμών” γνωρίζουμε καθημερινά, για τις ΔΥΠΕ και για όλα τα νοσοκομεία, ποιος προμηθεύεται, τι, από ποιον και με ποια τιμή, ποιες είναι οι ανάγκες, ποιοι διαγωνισμοί τρέχουν και σε ποιο στάδιο βρίσκονται. Αυτόματα οι τιμές έχουν διαμορφωθεί θεαματικά προς τα κάτω και αναμένεται να μειωθούν κι άλλο, με την κωδικοποποίηση και των υπόλοιπων ειδών και, κυρίως, επειδή το νέο σύστημα προμηθειών επιβάλλει τη διαμόρφωση τιμής του υλικού, με βάση τις 3 χαμηλότερες τιμές σε χώρες της ΕΕ. Βάζουμε έτσι τάξη στο σύστημα, ενώ στον τομέα του φαρμάκου δημιουργούμε μηχανισμούς που αποτρέπουν τις υπερσυνταγογραφήσεις. Τα μέτρα παίρνονται με τρόπο που κανένας πολίτης δεν θα στερηθεί τη θεραπεία που χρειάζεται και αυτό σημαίνει ότι ελέγχονται όσοι κάνουν κατάχρηση, αλλά ελέγχονται και όσοι ενδεχομένως, για δικούς τους λόγους, θελήσουν να προβάλουν προσκόμματα ταλαιπωρώντας ασθενείς».
Μέσα σε 4 μήνες
Φθηνότερες αγορές υλικών
Μέσα σε λίγους μόνο μήνες, σε πολλά είδη, οι τιμές μειώθηκαν σχεδόν στα μισά. Οι βηματοδότες, π.χ. με τις νέες τιμές, που θα συμπιεσθούν ακόμη περισσότερο, δίνουν όφελος για το Δημόσιο, σε ετήσια βάση, από 24 κέντρα, 11.844.000 € και μιλάμε για ένα μόνο είδος. Η τιμή αγοράς του εμφυτεύσιμου βηματοδότη από 4.690 € μειώθηκε στα 3.400 €. Αλλοι τύποι βηματοδοτών, όπως των δύο κοιλοτήτων με προσαρμοζόμενη συχνότητα, από τα 5.840 € τον Σεπτέμβρη του 2009, κατέβηκε στα 3.330 €.
Στο σκέλος που αφορά την αποτύπωση των τιμών, εκτιμάται ότι η ενημέρωση θα είναι συνεχής, λόγω της δυναμικής που παρουσιάζει το «Παρατηρητήριο Τιμών».
«Η δυναμική αυτή θα ενισχυθεί και με την ανάρτηση των τριών χαμηλότερων τιμών της ΕΕ, που με βάση τον Νόμο έχουν υποχρέωση να συνυποβάλλουν με τις προσφορές τους οι προμηθευτές», επισημαίνει η κ. Καστανιώτη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ