Ανεξέλεγκτη διοχέτευση αποβλήτων διαπιστώνει το πόρισμα των επιθεωρητών περιβάλλοντος
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Χάρης Καρανίκας
Αστικά και βιομηχανικά απόβλητα, φυτοφάρμακα και κτηνοτροφικές δραστηριότητες «μολύνουν» τα ελληνικά ποτάμια.
Σήμα κινδύνου για τη ρύπανση των ποταμών όχι μόνο στη Βοιωτία και την Αττική αλλά στο μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας εκπέμπει η αναφορά των επιθεωρητών περιβάλλοντος (Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών ΠεριβάλλοντοςΕΥΕΠ), η οποία δόθηκε στην Επιτροπή Υδατικών Πόρων της Βουλής τέλη του προηγούμενου μήνα. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι το γεγονός ότι οι επιθεωρητές έχουν εισηγηθεί συνολικά πρόστιμα άνω των 3,9 εκατ. ευρώ από το 2004 έως σήμερα.
Σύμφωνα με τους ελεγκτές, η ρύπανση των ποταμών οφείλεται κατά κύριο λόγο στην απόρριψη αστικών και βιομηχανικών υγρών αποβλήτων (επεξεργασμένα και μη) καθώς και στις εντατικές καλλιέργειες και τις κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Επιβάρυνση επιφέρουν και οι παράνομες εξορυκτικές δραστηριότητες (αμμοληψίες και χαλικοληψίες) που έχουν εντοπιστεί σε αρκετούς ποταμούς ανά τη χώρα.
Στην ενημέρωση της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής για την ποιότητα των νερών των ελληνικών ποταμών επισημαίνεται ότι γενικώς στη διαχείριση των υδατικών πόρων παρουσιάζονται προβλήματα στους τομείς αδειοδότησης και ελέγχου από τις αρμόδιες νομαρχιακές, περιφερειακές και κεντρικές υπηρεσίες.
ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ
Πρόστιμα 3,9 εκατ. ευρώ στις επιχειρήσεις που ρυπαίνουν έχουν εισηγηθεί οι επιθεωρητές
«Πληγές» η βιομηχανία και οι καλλιέργειες
ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ, η μεγαλύτερη ρύπανση εντοπίζεται σε ποταμούς της Κεντρικής Μακεδονίας. Ειδικότερα, συνολικά τα πρόστιμα που έχουν εισηγηθεί οι επιθεωρητές για περιβαλλοντικές παραβάσεις σε Αλιάκμονα, Λουδία, Αξιό και Γαλλικό ανέρχονται στα 527.500 ευρώ. Βασικοί υπεύθυνοι για την κατάσταση των νερών των ποταμών στα πέριξ της Θεσσαλονίκης θεωρούνται οι βιομηχανίες μεταποίησης και συσκευασίας αγροτικών προϊόντων καθώς και οι έντονες γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Στον Στρυμόνα, έλεγχοι έχουν διενεργηθεί σε βιομηχανία γάλακτος, κονσερβοποιείο και μονάδα βιολογικού καθαρισμού, ενώ σε μία περίπτωση έχει επιβληθεί πρόστιμο. Όσο για τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα στη Θράκη, οι περισσότερο επιβαρυντικοί παράγοντες εντοπίζονται «στην εντατική γεωργία και τη σταβλισμένη κτηνοτροφία συνεπικουρούμενες από τη βιομηχανία, την ελεύθερη κτηνοτροφία και τα αστικά λύματα», σύμφωνα με την αναφορά των επιθεωρητών.
Χωρίς βιολογικούς καθαρισμούς
ΟΣΟΝ αφορά τη ρύπανση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων από τα αστικά απόβλητα, ενδεικτικά αναφέρεται ότι στη Δυτική Πελοπόννησο (Νομοί Ηλείας, Μεσσηνίας και μικρό μέρος της Αρκαδίας) λειτουργούν μόνο οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων στον Πύργο και την Καλαμάτα καθώς και δύο μικρές μονάδες στα Κρέστενα και τη Ζαχάρω, με αποτέλεσμα να εξυπηρετείται ιδιαίτερα μικρό ποσοστό του πληθυσμού. Σημειώνεται μάλιστα πως σε αυτή την περιοχή εντοπίζονται δέκα οικισμοί με πληθυσμό από 2.000 έως 10.000 κατοίκους, στους οποίους βάσει των κοινοτικών κανονισμών έπρεπε να υπάρχουν μονάδες βιολογικού καθαρισμού. Ακόμα επισημαίνεται πως στην Ανατολική Πελοπόννησο, στους Νομούς Αργολίδας, Λακωνίας και μέρος της Αρκαδίας ένας στους τρεις κατοίκους καλύπτεται από τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. Σύμφωνα με τους επιθεωρητές, οι πλέον επιβαρυντικοί παράγοντες της ποιότητας των υδάτων στην Πελοπόννησο είναι οι αγροτικές δραστηριότητες- ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στα απόβλητα των ελαιουργείων και της σταβλισμένης κτηνοτροφίας που απορρίπτονται ανεξέλεγκτα χωρίς επεξεργασία. Επίσης, μεγάλος αριθμός καταγγελιών που φτάνουν στους επιθεωρητές αφορά τη διάθεση αποβλήτων από τη Βιομηχανική Περιοχή Πατρών στα νερά του ποταμού Πύρρου. Στην αναφορά τονίζεται πως η Ανατολική Πελοπόννησος «δεν έχει στις σημερινές συνθήκες αυτάρκεια σε νερό και πως στο μέλλον θα έχει σοβαρά προβλήματα επάρκειας, αν δεν γίνουν μεγάλα έργα αξιοποίησης του υδατικού δυναμικού του διαμερίσματος ή και μεταφορά υδατικών πόρων από άλλο υδατικό διαμέρισμα». Μεγάλο τμήμα των αποθεμάτων νερού σε αυτή την περιοχή έχει γίνει υφάλμυρο.
Ανεξέλεγκτα φυτοφάρμακα
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ απόβλητα, φυτοφάρμακα και λιπάσματα καθώς και διείσδυση του θαλασσινού νερού στον υδροφόρο ορίζοντα είναι οι βασικοί παράγοντες που υποβαθμίζουν την ποιότητα των επιφανειακών και υπόγειων νερών της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας. Εκτός από τον Ασωπό, όπου από το 2004 έχουν διενεργηθεί περισσότεροι από 180 έλεγχοι και έχουν πραγματοποιηθεί εισηγήσεις επιβολής συνολικών προστίμων 2,5 εκατ. ευρώ, έντονο πρόβλημα εντοπίζεται και στον Κηφισό στην Αττική όπου οι επιθεωρητές έχουν βεβαιώσει 50 παραβάσεις από επιχειρήσεις. Κατά τους ελέγχους, ζήτημα προέκυψε και με την Υλίκη καθώς μεγάλες ποσότητες φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων σε χώρους γεωργικού συνεταιρισμού βρίσκονταν διάσπαρτες και εκτεθειμένες στις καιρικές συνθήκες. «Τα υλικά είχαν εκπλυθεί από τα βρόχινα νερά και μέρος αυτών είχε διασκορπιστεί στο έδαφος. Για τις παραβάσεις που διαπιστώθηκαν εστάλη πράξη βεβαίωσης παράβασης και φάκελος της υπόθεσης στον αρμόδιο εισαγγελέα, ενώ παράλληλα η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ) εισηγήθηκε την επιβολή προστίμων στους υπευθύνους συνολικού ύψους 52.000 ευρώ», γράφει η αναφορά των επιθεωρητών. Σχετικά με την κατάσταση στην Αττική, τα κυριότερα προβλήματα εντοπίζονται στη «χωρίς έλεγχο και αδειοδότηση παροχέτευση βιομηχανικών ή βιοτεχνικών αποβλήτων».
«Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα οξυμμένο στην ευρύτερη περιοχή του Θριασίου Πεδίου, ενώ πρόσφατα φαινόμενα υποβάθμισης του υδροφόρου ορίζοντα υδάτων ανιχνεύτηκαν και στην περιοχή των Μεσογείων», επισημαίνουν οι επιθεωρητές.
19 ρυπαντές μόνο στον Πηνειό
ΚΑΤΑ τους 22 ελέγχους σε 19 επιχειρήσεις που εδρεύουν κοντά στον Πηνειό στη Θεσσαλία, οι επιθεωρητές εισηγήθηκαν πρόστιμα άνω των 400.000 ευρώ. Το μεγαλύτερο πρόβλημα του ποταμού, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι η σοβαρή μείωση της παροχής του- ορισμένες φορές είναι χωρίς ροή- το οποίο σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δέχεται ρυπαντικές ουσίες από όλων των ειδών τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στους Νομούς Τρικάλων, Καρδίτσας και Λάρισας, επιβαρύνει ιδιαίτερα την ποιότητα των υδάτων του. Έλεγχοι πάντως έχουν διενεργηθεί και σε τυροκομεία κοντά στον ποταμό Ελασσονίτη.
Σύμφωνα με την αναφορά της ΕΥΕΠ, πρόβλημα εντοπίζεται και σε ποταμούς της Ηπείρου, συγκεκριμένα στον Καλαμά, τον Λούρο και τον Άραχθο. Συνολικά σε δραστηριότητες που γειτνιάζουν με τους τρεις ποταμούς έχουν διενεργηθεί 46 επιθεωρήσεις και οι επιθεωρητές εισηγήθηκαν συνολικά πρόστιμα άνω των 490.000 ευρώ.