ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
«Καταργούμε τη λίστα, καταργούμε τα εμπόδια πρόσβασης του Ελληνα ασθενή στη φαρμακευτική περίθαλψη» και «βάζουμε τέλος στην ταλαιπωρία των ασφαλισμένων», δήλωνε στη Βουλή τον Μάιο του 2004 ο τότε υπουργός Υγείας Ν. Κακλαμάνης. Σχεδόν τρία χρόνια μετά την κατάργηση της λίστας συνταγογραφούμενων φαρμάκων η κυβέρνηση ετοιμάζει την επαναφορά της και μάλιστα σε νέα αυστηρότερη… έκδοση! Παραδέχεται ότι έκανε λάθος (!), καταδεικνύοντας την προχειρότητα με την οποία λαμβάνονται οι αποφάσεις ενώ δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για το ποιους στην πραγματικότητα εξυπηρέτησε η κατάργηση της λίστας.
Τη στιγμή, που η κατάργησή της είχε απολύτως προβλέψιμες δυσμενείς επιπτώσεις στα οικονομικά των ασφαλιστικών ταμείων και στην εξωφρενική διόγκωση των χρεών των κρατικών νοσοκομείων. Ενδεικτικό είναι ότι μετά την κατάργηση της λίστας, οι φαρμακευτικές δαπάνες «τρέχουν» με ρυθμό αύξησης περίπου 16% ετησίως, συμμετέχοντας σημαντικά στα χρέη των Ταμείων στα νοσοκομεία, συνολικού ύψους 4,3 δισ. ευρώ. Οπως προκύπτει μάλιστα από στοιχεία του υπουργείου Υγείας σε ερώτηση – αίτηση κατάθεσης εγγράφων του Εισηγητή του ΚΤΕ Υγείας του ΠΑΣΟΚ και Βουλευτή Χανίων, Μ. Σκουλάκη, «η συνολική φαρμακευτική κατανάλωση ανήλθε το 2007 σε 7,87 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 303% (!) σε σχέση με το 2000».
ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΑΥΞΗΣΗ
Αλλά και για το 2008, οι εκτιμήσεις είναι δυσοίωνες. Σύμφωνα με στοιχεία του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, μόνο το πρώτο τετράμηνο του 2008 η φαρμακευτική δαπάνη παρουσίασε κατακόρυφη αύξηση κατά 100% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2007, φτάνοντας περίπου τα 2,8 δισ. ευρώ! Υπολογίζεται δε ότι η συνολική φαρμακευτική δαπάνη στα τέλη του έτους θα αγγίξει τα 9 δισ. ευρώ, απειλώντας τη βιωσιμότητα των Ταμείων.
Σχολιάζοντας τα παραπάνω στοιχεία ο κ. Σκουλάκης τόνισε ότι «η φαρμακευτική κατανάλωση είναι «εκτός ελέγχου» ως συνέπεια της κατάργησης της λίστας φαρμάκων, της ανεξέλεγκτης συνταγογράφησης φαρμάκων, της μη υλοποίησης του νόμου για την επιστροφή του 4% από τη φαρμακοβιομηχανία στα Ταμεία -παρά τις εξαγγελίες για εφαρμογή από το αρμόδιο Υπουργείο αυτού του νέου τρόπου υπολογισμού της τιμής χρέωσης των φαρμάκων και της μη ενσωμάτωσης κριτηρίων κόστους – αποτελεσματικότητας στο σύστημα αποζημίωσης και τιμολόγησης των φαρμάκων».
«Η εφαρμογή της λίστας βοήθησε πολύ στον περιορισμό της αλόγιστης συνταγογράφησης και κατανάλωσης φαρμάκων», ανέφερε ο κ. Σωκράτης Κοσμίδης, «πρωταγωνιστής» στη δημιουργία της λίστας από τη θέση του προέδρου της τότε Επιτροπής Φαρμάκων. Ενα από τα πλεονεκτήματα της λίστας, εξήγησε ο κ. Κοσμίδης, ήταν ότι υποχρέωνε σε μείωση της τιμής των φαρμάκων ώστε να ενταχθούν στη λίστα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν εφαρμόστηκε η λίστα μειώθηκαν έως και 45% τα φάρμακα. Σύμφωνα με τον κ. Κοσμίδη, η εκτίναξη της φαρμακευτικής δαπάνης τα τελευταία χρόνια οφείλεται και στην αλλαγή του τρόπου τιμολόγησης των φαρμάκων, που εφαρμόσθηκε στα τέλη του 2005. Από τη χαμηλότερη τιμή της Ευρώπης των 15 που ίσχυε, καθιερώθηκε ο μέσος όρος των 3 χαμηλότερων τιμών των 27, συμπεριλαμβανομένης και της Ελβετίας.
Μετά 3 χρόνια κατάλαβαν το «λάθος» τους
Η νέα λίστα θα είναι πιο αυστηρή από εκείνη που ίσχυε έως το 2005 αφού δεν θα καλύπτει κανένα σκεύασμα εάν δεν θα περιλαμβάνεται στον σχετικό κατάλογο
Χρειάστηκε 3 χρόνια η κυβέρνηση για να αντιληφθεί το μεγάλο λάθος που επιβάρυνε με εκατομμύρια ευρώ τα ασφαλιστικά ταμεία και διόγκωσε τα χρέη των νοσοκομείων. Ωστόσο δεν είναι άμοιρη ευθυνών καθώς εκτός από τις επικρίσεις από την αντιπολίτευση δεν ήταν λίγοι οι φορείς που έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου. Ενδεικτικά αναφέρουμε την εισήγηση της ΟΚΕ, η οποία σχολιάζοντας το σχετικό νομοσχέδιο έκανε τότε λόγο για «παρενέργειες» στη βιωσιμότητα των Ταμείων. Ετσι, από τον Οκτώβριο επανέρχεται η λίστα φαρμάκων σε μια προσπάθεια της κυβέρνησης -όπως ανέφεραν στελέχη του υπουργείου Υγείας- να συγκρατήσει τις φαρμακευτικές δαπάνες αλλά και περιορίσει την υπερσυνταγογράφηση φαρμάκων.
Η νέα λίστα θα είναι πιο αυστηρή από εκείνη που ίσχυε μέχρι το 2005 αφού δεν θα καλύπτει κανένα σκεύασμα εάν δεν θα περιλαμβάνεται στον σχετικό κατάλογο. Σύμφωνα με πληροφορίες, όλα τα νέα φάρμακα που θα κυκλοφορήσουν τα επόμενα δύο χρόνια θα μείνουν εκτός λίστας και δεν θα χορηγούνται στους ασφαλισμένους, ακόμη κι αν είναι αναντικατάστατα! Οι αλλαγές θα περιλαμβάνονται σε νομοθετική ρύθμιση έως τις 20 Σεπτεμβρίου.
Η ρύθμιση – σύμφωνα με πληροφορίες- προβλέπει καταρχάς την καθιέρωση θεραπευτικών πρωτοκόλλων, τα οποία θα καθορίζουν συγκεκριμένη θεραπεία και φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με την πάθηση. Στόχος του υπουργείου Υγείας είναι ο έλεγχος της συνταγογράφησης των γιατρών, οι οποίοι θα πρέπει να δουλεύουν με συγκεκριμένα θεραπευτικά πρωτόκολλα. Η Επιτροπή Διαφάνειας και Τιμών του ΕΟΦ θα αναλάβει την κοστολόγηση των φαρμάκων που θα περιλαμβάνονται στη λίστα.
Ετσι, για παράδειγμα, όλα τα φάρμακα που ανήκουν στην ίδια κατηγορία είτε πρόκειται για τα πρωτότυπα είτε για τα αντίγραφα (γενόσημα) θα έχουν ίδια τιμή προκειμένου να ενταχθούν στη λίστα και να αποζημιώνονται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Η… κοινή τιμή θα προκύπτει από τον μέσο όρο όλων των φαρμάκων της ίδιας κατηγορίας.