Καταρρέουν τα σύνορα για τροπικές ασθένειες

Διονυσια Bοριδη

Tροπικές ασθένειες που γνώριζαν μόνο όσοι ταξίδευαν σε εξωτικούς τόπους κάνουν σήμερα την εμφάνισή τους στη Γηραιά Ηπειρο προκαλώντας θύματα και φόβο για το μέλλον. Η εμφάνισή τους μάλιστα, λένε οι ειδικοί, είναι μία ακόμα συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, της παγκοσμιοποίησης αλλά και της διάδοσης και ευκολίας των αεροπορικών ταξιδιών.

Το κουνούπι τίγρης και ο πυρετός του Δυτικού Νείλου είναι εδώ και οι ειδικοί δεν είναι καθόλου αισιόδοξοι για όσα μας επιφυλάσσει το μέλλον. Πολλοί πιθανολογούν ότι τροπικές ασθένειες όπως ο αιμορραγικός πυρετός Εμπολα, το μπέρι-μπέρι, ο κίτρινος πυρετός, ακόμα και η πανώλη θα αποτελούν καθημερινό φαινόμενο και στην Ευρώπη. Η πανώλη, παραδείγματος χάριν, μεταδίδεται από τους ψύλλους των τρωκτικών, τα οποία μετακινούνται από τόπο σε τόπο με βάση τις διακυμάνσεις θερμοκρασίας και βροχόπτωσης.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της ιδιόμορφης «κατάρρευσης των συνόρων» στην υπερθερμαινόμενη, πλέον, υφήλιο είναι η εμφάνιση του πυρετού τσικουνγκούνια στη γειτονική Ιταλία πριν από δύο χρόνια. Ο πυρετός –παρόμοιος με τον δάγγειο– είναι ενδημικός στα νησιά του Ινδικού ωκεανού, στη νήσο Ρεουνιόν και τον Μαυρίκιο αλλά και στην Ινδία. Η εμφάνισή του στο χωριό Καστιλιόνε ντι Τσέρβια της βόρειας Ιταλίας είναι η πρώτη περίπτωση επιδημίας τροπικού νοσήματος στην Ευρώπη. Για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η εμφάνισή της ήταν απλώς θέμα χρόνου. Η άνοδος της θερμοκρασίας στην Ιταλία επέτρεψε την επιβίωση και αναπαραγωγή του κουνουπιού τίγρη, του φορέα της νόσου, που έφτασε στην Ιταλία μέσα σε φορτία μεταχειρισμένων ελαστικών από την Αλβανία. Οπως διαπίστωσαν οι εμπειρογνώμονες, ένα από τα πρώτα θύματα της νόσου στην Ιταλία είχε επισκεφθεί συγγενή που είχε επιστρέψει από την Ινδία με ήπια συμπτώματα της νόσου. Ο ιός, λοιπόν, είχε φτάσει σε ιταλικό έδαφος και οι φυσικοί φορείς του ανέλαβαν τα υπόλοιπα. Επίσης, η ελονοσία χτύπησε εκ νέου την πόρτα της Ιταλίας, αν και είχε κηρυχθεί «ελεύθερη» της νόσου το 1970. Παράλληλα, επανεμφανίστηκε εκ νέου και η εγκεφαλίτιδα που μεταδίδεται από τα δήγματα τσιμπουριών. Το 1993 είχαν καταγραφεί μόνον 18 κρούσματα. Εκτοτε οι γιατροί διέγνωσαν περισσότερα από εκατό, στο σύνολό τους στην ευρύτερη περιοχή της Βενετίας.