¶ναυδοι παρακολουθούν τη διαμάχη μεταξύ των γιατρών οι πολίτες. Τι λένε γιατροί και φαρμακευτικές εταιρείες. Τι ισχύει με τις παρενέργειες του εμβολιασμού. Τουλάχιστον 800.000 Έλληνες έχουν νοσήσει από τη νέα γρίπη.
Της Νικολέτας Μπούκα
Αλαλούμ επικρατεί με το εμβόλιο κατά της νέας γρίπης. Οι επιστήμονες διασταυρώνουν τα ξίφη τους σχετικά με την ασφάλεια και την αναγκαιότητά του, ενώ οι πολίτες παρακολουθούν άναυδοι και αμήχανοι, χωρίς να μπορούν να αποφασίσουν αν τελικά θα εμβολιαστούν οι ίδιοι και τα παιδιά τους.
Την ίδια στιγμή, λάδι στη φωτιά ρίχνουν διάφορα e-mail και βίντεο που κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο, οι δημιουργοί των οποίων, ούτε λίγο ούτε πολύ, ισχυρίζονται ότι ο ιός Η1Ν1 της νέας γρίπης εφευρέθηκε από τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες προκειμένου να προκαλέσουν πανικό στον κόσμο και να πουλήσουν με ευκολία τα αντιγριπικά εμβόλια, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη.
Μάλιστα, η κινδυνολογία δεν έχει τέλος, καθώς υπάρχουν φωνές που υποστηρίζουν ότι ο προληπτικός εμβολιασμός αποτελεί μία πολύ επικίνδυνη στρατηγική. Δηλαδή, αν κατά την προδρομική περίοδο μιας ασθένειας γίνει εμβολιασμός (χρονικό διάστημα που μπορεί να κρατήσει από τέσσερις ημέρες έως και τρεις μήνες χωρίς να εμφανίζονται καθόλου συμπτώματα), τότε μπορεί να προκληθούν βαριές και ανεπανόρθωτες βλάβες ή ακόμη και θάνατος.
ΟΙ ΥΠΕΡΜΑΧΟΙ ΤΟΥ ΕΜΒΟΛΙΟΥ
Είναι ασφαλές, με ελάχιστες και ασήμαντες παρενέργειες και μπορεί να αποτελέσει ασπίδα προστασίας κατά της νέας γρίπης. Αυτά είναι τα κύρια επιχειρήματα που προβάλλουν οι επιστήμονες προκειμένου να πείσουν τόσο τους επαγγελματίες υγείας όσο και τους πολίτες να εμβολιαστούν.
“Το εμβόλιο είναι ασφαλές και πρέπει να γίνεται. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο πανδημικό κύμα της νέας γρίπης. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 800.000 Έλληνες έχουν νοσήσει από τη νέα γρίπη. ΓιΆ αυτό πρέπει να προστατευτούμε με το εμβόλιο και να λαμβάνουμε τα μέτρα μας”, δηλώνει η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Πανδημίας Νέας Γρίπης Ελένη Γιαμαρέλλου.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι το νέο εμβόλιο προστατεύει όχι μόνο τις έγκυες αλλά και το έμβρυο, το οποίο αποκτά αντισώματα που το προστατεύουν για έξι μήνες. Όσο για τις παρενέργειες, στην Ιταλία, όπου εμβολιάστηκαν 8.500 έγκυες, οι παρενέργειες που εμφάνισαν ήταν ήπια συμπτώματα ψευδογρίπης, ενώ καταγράφηκαν δύο αποβολές, οι οποίες όμως το πιθανότερο είναι να μη σχετίζονται με τον εμβολιασμό.
Η διοικήτρια του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας Βορείου Ελλάδος Τζίνα Λεπτοκαρίδου-Λακασά χαρακτηρίζει απαράδεκτη την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί.
“Αν το νέο εμβόλιο μπορούσε να συνταγογραφηθεί και να πουληθεί, κανείς δεν θα έβγαινε να πει όλα αυτά ή να επιρρίψει ευθύνες. Κανένας, ούτε το υπουργείο Υγείας ούτε το ΕΚΕΠΥ, δεν εξυφαίνει τέτοια σενάρια ώστε να καταστρέψουμε τον κόσμο, και μάλιστα πρώτα τους γιατρούς. Θεωρώ ότι είναι άκρως προσβλητικό και απαράδεκτο να λέγονται αυτά τα πράγματα από γιατρούς”, λέει η κ. Λεπτοκαρίδου.
Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Αθανάσιος Νικολαΐδης τονίζει: “Είναι αδιανόητο να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Είναι σαν να ισχυρίζεται κάποιος ότι όλο το σύμπαν έχει συνωμοτήσει υπέρ των φαρμακευτικών εταιρειών. Είναι απίθανο να ισχύουν όλα αυτά. Μπορεί, κατά καιρούς, να έχουμε περιπτώσεις λειτουργών της υγείας οι οποίοι αμείβονται για να γράψουν ένα φάρμακο, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο. Εδώ μιλάμε για πανδημία”.
Σύμφωνα με τον ίδιο, μέχρι τώρα τα στοιχεία δείχνουν ότι, εάν ένα άτομο προσβληθεί από τον ιό Η1Ν1, έχει πιθανότητες μία στις 10.000 ή μία στις 100.000 να παρουσιάσει σοβαρή επιπλοκή και να πεθάνει. Ο κίνδυνος για το εμβόλιο είναι μία πιθανότητα στο εκατομμύριο.
“Ασφαλώς υπάρχουν παρενέργειες, αλλά οι εμβολιασμοί στη Σουηδία έδειξαν ότι ήταν μόνο αδιαθεσία και αλλεργία. Ως γιατροί δεν έχουμε το δικαίωμα, αν κολλήσουμε τη νέα γρίπη, να τη μεταδώσουμε στους ασθενείς μας”, τονίζει ο κ. Νικολαΐδης.
ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ
Στάση αναμονής φαίνεται ότι τηρούν και οι φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες παράγουν τα εμβόλια κατά της νέας γρίπης. Πριν από λίγες μέρες, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών της χώρας μας πρότεινε το “πάγωμα” της παραγγελίας και της αγοράς των δύο εκατομμυρίων δόσεων του πανδημικού εμβολίου για τη νέα γρίπη που παρασκευάζει η εταιρεία Sanofi-Pasteur, με το αιτιολογικό ότι δεν υπάρχουν επαρκείς μελέτες για τη χρήση του. Το συγκεκριμένο εμβόλιο αναμένεται να κυκλοφορήσει πανευρωπαϊκά τον Δεκέμβριο.
Την ίδια στιγμή, αναστάτωση προκάλεσε ο υπερβολικός αριθμός αλλεργιών που εμφάνισαν όσοι εμβολιάστηκαν στον Καναδά με το εμβόλιο κατά της νέας γρίπης που παρασκευάζει η εταιρεία Glaxosmithkline. Όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της η εταιρεία, “η επίμαχη παρτίδα αποσύρθηκε. Εξάλλου, το εμβόλιο που χορηγήθηκε στους Καναδούς παρασκευάζεται στο Κεμπέκ και είναι διαφορετικό από το εμβόλιο που παρασκευάζεται στη Γερμανία και το οποίο έχουν προμηθευτεί οι υγειονομικές αρχές της Ελλάδας, ενώ υπόκειται και σε διαφορετική διαδικασία έγκρισης. Το επίμαχο εμβόλιο δεν έχει διατεθεί στη χώρα μας”.
Ασφαλές χαρακτηρίζει το εμβόλιο της εταιρείας του, από την οποία η χώρα μας έχει προμηθευτεί 3.000.000 δόσεις, ο διευθυντής επικοινωνίας της Novartis Ελλάδος Φιλίστωρ Δεσταμπασίδης.
“Υπάρχουν δύο ειδών εμβόλια, αυτά στα οποία μπαίνει όλος ο ιός της νέας γρίπης, όπως το εμβόλιο της Sanofi και της Baxter. Στην περίπτωση αυτή, εγκυμονεί ο κίνδυνος, αν μεταλλαχτεί ο ιός, να μην είσαι σίγουρος αν το εμβόλιο θα έχει την ίδια αποτελεσματικότητα”, εξηγεί ο κ. Δεσταμπασίδης. Συνεχίζοντας, αναφέρει ότι στα εμβόλια της εταιρείας του μπαίνει ο ανοσοενισχυτικός παράγοντας κι ένα τμήμα του ιού της νέας γρίπης, το οποίο είναι ικανό να ενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα αλλά προφυλάσσει από τις μεταλλάξεις.
“Το δικό μας ανοσοενισχυτικό, ο δικός μας ανοσοενισχυτικός παράγοντας, λέγεται MF59 και υπάρχει ήδη στο προηγούμενο εμβόλιο, της εποχικής γρίπης. Δηλαδή, κυκλοφορεί 12 χρόνια κι έχει χορηγηθεί σε 45 εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς προβλήματα. Συνεπώς, για να φτιάξουμε το νέο εμβόλιο, πήραμε το παλιό εμβόλιο και βάλαμε πάνω κομμάτια του νέου ιού”, επισημαίνει ο κ. Δεσταμπασίδης.
Αναφερόμενος στην ασφάλεια του νέου εμβολίου, εξηγεί ότι υπάρχει κλινικό πρόγραμμα με τη συμμετοχή 6.000 ασθενών, συμπεριλαμβανομένων ευπαθών ομάδων και παιδιών από έξι μηνών κι άνω. Τα πρώτα στοιχεία από τις μελέτες αυτές δημοσιεύτηκαν στα εγκυρότερα ιατρικά περιοδικά του κόσμου, όπως το «New England Journal of Medicine». Οι κυριότερες παρενέργειες που αναφέρονται, σε χαμηλά ποσοστά, είναι πόνος στο σημείο της ένεσης και ελαφρύς πυρετός, παρενέργειες που είναι ήπιες και παροδικές.
“Το σενάριο του πλουτισμού των φαρμακευτικών εταιρειών θα ίσχυε αν το εμβόλιο ήταν προϊόν φαρμακείου. Για παράδειγμα, το Tamiflu, που είναι αντιιικό φάρμακο, είναι προϊόν φαρμακείου, άρα εκεί μπορεί μια εταιρεία να κάνει ενέργειες για να πάει ο κόσμος να το αγοράσει. Στην περίπτωση του εμβολίου, όμως, η αγορά γίνεται από τις κυβερνήσεις των χωρών βάσει τεκμηριωμένων απόψεων επιστημόνων και του ΠΟΥ. Δεν θα βγει ποτέ στα φαρμακεία, ενώ και ο εμβολιασμός είναι εθελοντικός. Παρά τα όσα ακούγονται, δεν βγήκαμε ποτέ να μιλήσουμε, ούτε επιχειρήσαμε ποτέ να επηρεάσουμε τους επιστήμονες”, λέει ο κ. Δεσταμπασίδης.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ – ΠΡΑΣΙΝΩΝ
Τον προβληματισμό της εκφράζει με ανακοίνωσή της και η εκτελεστική γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων, η οποία επισημαίνει ότι “σε ατομικό επίπεδο, η νέα γρίπη παραμένει λιγότερο επικίνδυνη από την κοινή εποχική γρίπη. Επιβάλλεται λοιπόν να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα με σύνεση και ψυχραιμία, κρατώντας αποστάσεις από τον πανικό και το μαζικό άγχος. Χρήσιμο είναι επίσης να έχουμε υπόψη ότι υπάρχουν και ισχυρά συμφέροντα, συνδεδεμένα κυρίως με τη φαρμακοβιομηχανία και τη διακίνηση του φαρμάκου, που θα επωφελούνταν από την τεχνητή καλλιέργεια πανικού για να προωθήσουν οικονομικές επιδιώξεις, άσχετες με τη δημόσια υγεία”.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι τονίζουν επίσης ότι “το θέμα των μαζικών εμβολιασμών απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Δεν αποδεχόμαστε τις ακραίες απόψεις για ΅δολοφονικήΆ δράση των εμβολίων, ούτε όμως και την πίεση για εκτεταμένους μαζικούς εμβολιασμούς που να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας”.
Γιατροί σκεπτικιστές
Η πρόσφατη παραίτηση του παθολόγου Στρατή Πλωμαρίτη από τη θέση του προέδρου της Επιτροπής Εμβολιασμών του νοσοκομείου “¶γιος Παύλος” κλόνισε ακόμη περισσότερο την αξιοπιστία του εμβολίου στα μάτια των συναδέλφων του αλλά και των ελλήνων πολιτών. “Θεωρώ ανήθικο και αντιδεοντολογικό να συστήνω στον κόσμο να κάνει το εμβόλιο, τη στιγμή που δεν θα το κάνω εγώ”, δήλωσε ο κ. Πλωμαρίτης και πρόσθεσε: “Εκτιμώ ότι η νέα γρίπη είναι μια ήπια γρίπη, πιο ήπια από την κοινή γρίπη. Έχουμε το παράδειγμα του νότιου ημισφαιρίου όπου οι άνθρωποι πέρασαν τη γρίπη χωρίς εμβόλιο και χωρίς να επαληθευτεί κανένα από τα τρομολάγνα σενάρια που κυκλοφορούν. Επίσης, υπάρχει μία διαδικασία ΅μαζικού εμβολιασμούΆ των πολιτών που περνούν τη νέα γρίπη χωρίς να το ξέρουν και αποκτούν ανοσία, συνεπώς είναι άσκοπο να εμβολιαστούν. Και, τέλος, κατά τη γνώμη μου, δεν έχει αξιολογηθεί επαρκώς η ασφάλεια του εμβολίου”.
Επιφυλακτικός δηλώνει και ο πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Θεσσαλονίκης Χρήστος Παπαστεργίου, καθώς δεν έχει πειστεί ούτε για την αναγκαιότητα ούτε για την ασφάλεια του νέου εμβολίου.
“Η αναγκαιότητα αφορά στο γεγονός ότι η νέα γρίπη είναι μικρότερη σε επιπτώσεις από την κοινή, οπότε ο μαζικός εμβολιασμός, ο οποίος δεν γίνεται ούτε για την κοινή γρίπη, δεν είναι αναγκαίος ούτε και για τον ιό Η1Ν1. Επίσης, με τη διασπορά του ιού, κάποιοι από εμάς, ακόμη και οι γιατροί, έχουμε αποκτήσει φυσική ανοσία, οπότε είναι περιττός ο εμβολιασμός”, εξηγεί ο κ. Παπαστεργίου.
Αρνητική ήταν η στάση γιατρού στο νοσοκομείο “¶γιος Δημήτριος”, που αρνήθηκε να εμβολιάσει τους πολίτες, με το αιτιολογικό ότι δεν πιστεύει στην αναγκαιότητα και την ασφάλεια του εμβολίου. Τελικά, αντικαταστάθηκε από άλλο γιατρό και οι εμβολιασμοί συνεχίστηκαν κανονικά.
Τους 16 έφτασαν οι θάνατοι στη χώρα μας
Την ώρα που ο επιστημονικός κόσμος διχάζεται για την ασφάλεια ή μη του εμβολίου, στη χώρα μας υπολογίζεται έχουν ήδη νοσήσει από τη νέα γρίπη 800.000 άτομα, τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ανέρχονται σε 6.120, ενώ στο 12% των σχολείων καταγράφηκαν κρούσματα κι έκλεισαν.
Επίσης, έχουν καταγραφεί 16 θάνατοι, ενώ 29 άτομα νοσηλεύονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας, μεταξύ των οποίων ένα 7χρονο κι ένα 13χρονο αγόρι.
Ταυτόχρονα, αποκαλυπτική είναι η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την εταιρεία «Opinion», για λογαριασμό του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, για διάστημα δύο βδομάδων, και συγκεκριμένα από 2-15 Νοεμβρίου. Κάθε εβδομάδα συμμετείχαν 1.000 νοικοκυριά από όλη την Ελλάδα με περισσότερα από 2.800 μέλη, ηλικίας από 0 έως/και άνω των 65 ετών. Όπως προκύπτει από την έρευνα, 6 στους 10 Έλληνες δήλωσαν ότι μάλλον ή σίγουρα δεν σκοπεύουν να εμβολιαστούν. Την ίδια απάντηση έδωσαν και 5 στους 10 πάσχοντες από χρόνια νοσήματα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου και είναι αναγκαίο να εμβολιαστούν.
Επίσης, 6 στους 10 απΆ αυτούς που αρνούνται να εμβολιαστούν δηλώνουν ότι φοβούνται μήπως το πανδημικό εμβόλιο κατά της νέας γρίπης μπορεί να μην είναι ασφαλές. Κι αυτό, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες των ειδικών να ενθαρρύνουν τον εμβολιασμό του πληθυσμού, παρά τις συνεχείς διαβεβαιώσεις για την ασφάλεια του εμβολίου και παρά τους on camera εμβολιασμούς της υπουργού Υγείας και στελεχών του χώρου της υγείας.
Κι ενώ τα κρούσματα της νέας γρίπης αυξάνονται ραγδαία και τα επιστημονικά σενάρια μιλούν για προσβολή ως και 20% του πληθυσμού, το 45% των Ελλήνων θεωρούν από λίγο έως και καθόλου πιθανό να “κολλήσουν” τη νέα γρίπη οι ίδιοι ή κάποιο μέλος της οικογένειάς τους. Αντίστοιχα, περισσότεροι από τους μισούς θεωρούν ότι ο κίνδυνος για την υγεία τους, εφόσον προσβληθούν από τον ιό Η1Ν1, είναι από ελάχιστος έως εντελώς ανύπαρκτος. Μόνο 1 στους 10 θεωρεί τη νέα γρίπη επικίνδυνη και τη μετάδοσή της εντός των ορίων του σπιτιού του πολύ πιθανή.