Τρεις πειραματικές θεραπείες εφαρμόζονται στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα»
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μάρθα Καϊτανίδη
Τρεις νέες φαρμακευτικές ουσίες για τον καρκίνο του προστάτη έχουν αρχίσει να δοκιμάζονται πειραματικά σε Έλληνες ασθενείς στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα». Οι Έλληνες γιατροί που συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν την προσπάθειά τους, που έχει ως στόχο να δίνουν τη δυνατότητα στους ασθενείς να λαμβάνουν όσο το δυνατόν νωρίτερα νέες θεραπευτικές μεθόδους.
¶λλωστε, όπως διευκρινίζει ο καθηγητής Μελέτιος- Αθανάσιος Δημόπουλος, διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής, κάποιες από τις ουσίες που για πρώτη φορά ρίχνονται στη μάχη κατά του καρκίνου του προστάτη, φέρουν ήδη έγκριση από τον Αμερικανικό και Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για άλλες μορφές νεοπλασιών και συνεπώς οι παρενέργειες είναι γνωστές.
Ο ίδιος με «σύμμαχο» την ερευνητική του ομάδα που αποτελείται από τον επίκουρο καθηγητή Θεραπευτικής, παθολόγο- ογκολόγο κ. Αριστοτέλη Μπάμια και τη λεκτορα Θεραπευτικής κλινικής κ. Ελένη Ευσταθίου, έχουν βάλει επί χρόνια στο «στόχαστρο»- τόσο σε κλινικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο- τους όγκους του ουροποιητικού συστήματος.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι η πιο συχνά διαγιγνωσκόμενη νεοπλασία στους άντρες μετά τον καρκίνο του δέρματος. Είναι ενδεικτικό πως σύμφωνα με τους υπολογισμούς των επιστημόνων, περίπου ένας στους πέντε άντρες θα νοσήσει κάποια στιγμή από τη συγκεκριμένη ασθένεια και περίπου 3 στους 100 θα χάσουν τελικά τη μάχη για να παραμείνουν στη ζωή.
«Και ενώ αντιμετωπίζεται επιτυχώς στα αρχικά στάδια της νόσου με τοπικές θεραπείες- χειρουργείο ή ακτινοθεραπείες- και με τη συνδρομή ορμονικών θεραπειών που στοχεύουν στα ανδρογόνα, εν συνεχεία και σε ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών εμφανίζεται μία μορφή νόσου που παρουσιάζει ανθεκτικότητα στις καθιερωμένες ορμονικές θεραπείες. Και αυτό είναι κομβικό σημείο για την έκβαση της συγκεκριμένης ασθένειας», διευκρινίζει ο κ. Μπάμιας.
Συγκρατημένη αισιοδοξία
Η συγκρατημένη αισιοδοξία των επιστημόνων… κρύβεται σε μία φαρμακευτική ουσία, την οξική αμπιρατερόνη, καθώς σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις πιθανόν να αποτελεί μια από τις σημαντικότερες προόδους των τελευταίων 70 ετών στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη. Και αυτό γιατί, φαίνεται πως η συγκεκριμένη ουσία στοχεύει στα ανδρογόνα, που όπως έχει αποδειχτεί, τροφοδοτουν τον καρκίνο.
Όμως οι κλασικές θεραπευτικές μέθοδοι δεν φαίνεται να μπορούν να εκμηδενίσουν την παραγωγή της τεστοστερόνης (βασική ανδρογόνος ορμόνη). «Η οξική αμπιρατερόνη φαίνεται πως είναι πιο αποτελεσματική, καθώς εμποδίζει τη λειτουργία ενός ενζύμου που παίζει κεντρικό ρόλο στη σύνθεση των ανδρογόνων. Τώρα αυτό που εξετάζουμε μεταξύ άλλων, είναι κατά πόσον η θεραπεία αυτή θα μπορέσει να παρατείνει τη ζωή των ασθενών», εξηγεί η κ. Ελένη Ευσταθίου, που συγκαταλέγεται στους πρώτους επιστήμονες που μελέτησαν τη συγκεκριμένη ουσία σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη και βραβεύτηκε από το αμερικανικό ίδρυμα για τον καρκίνο του προστάτη γι΄ αυτό το ερευνητικό έργο.
Από την προηγούμενη εβδομάδα η ουσία χορηγείται και σε Έλληνες ασθενείς του νοσοκομείου «Αλεξάνδρα»- ένα από τα ακαδημαϊκά κέντρα που συμμετέχουν στην έρευνα που διεξάγεται σε εφτά ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ. Μάλιστα, αυτό που προκαλεί έκπληξη είναι πως η οξική αμπιρατερόνη δεν ήταν άγνωστη στους ιατρικούς κύκλους, αφού εδώ και 20 χρόνια χορηγείται για μια συγγενή ορμονική διαταραχή- μέχρι πρότινος όμως ουδείς είχε σκεφτεί πως πιθανόν να έχει και άλλες ιδιότητες…
Δεν πρόκειται όμως για τη μοναδική μελέτη που διεξάγεται στο συγκεκριμένο νοσοκομείο: σύντομα 30 ασθενείς που θα επιλεγούν βάσει αυστηρών κριτηρίων θα λάβει μία άλλη ουσία, την cetuximab, που επίσης φέρει έγκριση σε ό,τι αφορά την ασφάλειά της, αφού μέχρι πρότινος χορηγούνταν για άλλες παθήσεις. Σημειώνεται πως οι συγκεκριμένοι ασθενείς θα συνεχίσουν παράλληλα και την χημειοθεραπεία.
Γενετικοί παράγοντες
«Η επιθετική συμπεριφορά των καρκινικών κυττάρων οφείλεται σε συγκεκριμένους βιολογικούς παράγοντες που βρίσκονται στο γενετικό τους υλικό», λέει ο κ. Μπάμιας, συμπληρώνοντας πως οι γιατροί είναι σε θέση πλέον να εντοπίζουν κάποιους από αυτούς. «Εάν συνεπώς, ένας από αυτούς τους παράγοντες αδρανοποιηθεί, τότε θεωρητικά θα έχουμε καλά αποτελέσματα».
ΣΥΓΚΡΑΤΗΜΕΝΗ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ
Η οξική αμπιρατερόνη στοχεύει στην τεστοστερόνη που, όπως έχει αποδειχτεί, τροφοδοτεί τον καρκίνο
«Φρένο» στην εξέλιξη της νόσου
Η ΤΡΙΤΗ ΜΕΛΕΤΗ που διεξάγεται και στη χώρα μας κατά του καρκίνου του προστάτη εδώ κι έναν μήνα έχει στόχο να σταματήσει την εξέλιξη του καρκίνου και συνεπώς να αυξήσει τον χρόνο ζωής των ασθενών. Ωστόσο οι επιστήμονες διευκρινίζουν πως παρά τα βήματα που γίνονται προς αυτή τη κατεύθυνση η συγκεκριμένη ασθένεια δεν είναι – ακόμη- ιάσιμη. «Με τη χρήση της ουσίας dasatinib, που έχει φανεί μέχρι τώρα αποτελεσματική στην αντιμετώπιση αιματολογικών νοσημάτων, και σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία, ελπίζουμε στον περιορισμό του καρκίνου μέσω της σταθεροποίησης. Το ζητούμενο είναι να μην εξελιχθούν η νόσος και οι υπάρχουσες μεταστάσεις» εξηγεί ο κ. Δημόπουλος. Ωστόσο επισημαίνει πως πρόκειται για μελέτες, τα συμπεράσματα των οποίων θα εξεταστούν από την επιστημονική κοινότητα, ώστε να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα των τριών ουσιών – εχθρών του καρκίνου του προστάτη.