Της Δήμητρας ΜΑΝΙΦΑΒΑ
Όλοι ευχαριστημένοι και όλοι δυσαρεστημένοι. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της πολύμηνης κι εξαιρετικά δύσκολης διαβούλευσης του υπουργείου Ανάπτυξης με τις φαρμακοβιομηχανίες, προκειμένου να εκδοθεί το νέο δελτίο τιμών φαρμάκων. Το πρώτο βάσει της νέας αγορανομικής διάταξης που τροποποιεί το καθεστώς τιμολόγησης του 1997 και το οποίο κρίθηκε τελικά παράνομο και αντισυνταγματικό από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Της Δήμητρας ΜΑΝΙΦΑΒΑ
Οι αυξήσεις που ανακοινώθηκαν είναι έως 50% και όχι 385% που ζητούσαν οι φαρμακοβιομηχανίες, ικανοποιώντας έτσι τους πολίτες, ενώ από την άλλη δόθηκαν τιμές σε 720 νέα φάρμακα. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και το “κλειδί” για τις φαρμακοβιομηχανίες, καθώς σε μεγάλο βαθμό τα νέα φάρμακα, τα οποία αντικαθιστούν συνήθως παλαιότερα, είναι συνήθως αρκετά ακριβότερα, χωρίς απαραιτήτως να είναι πιο αποτελεσματικά. ¶λλωστε από τα 720 νέα φάρμακα του τελευταίου δελτίου, τα 153 είναι πρωτότυπα και από αυτά μόνο τα 46 είναι τελείως νέα (με νέες δραστικές ουσίες που κυκλοφορούν για πρώτη φορά στην ελληνική αγορά). Σύμφωνα με ασφαλείς εκτιμήσεις ειδικών της αγοράς φαρμάκου στην Ελλάδα η επιβάρυνση για τα ασφαλιστικά ταμεία και τους πολίτες ακριβώς από τα νέα αυτά φάρμακα θα ανέλθει σε 180-200 εκατομμύρια ευρώ. Στο ποσό αυτό, αξίζει, να σημειωθεί ότι δεν περιλαμβάνεται η επιβάρυνση από την εισαγωγή στην αγορά άλλων 1.243 φαρμάκων, οι τιμές των οποίων καθορίστηκαν με το δελτίο τιμών που ισχύει από τις 17 Απριλίου 2006.
Τα νέα φάρμακα αυξάνουν την αξία των πωλήσεων
Στο παραπάνω συμπέρασμα καταλήγει, μεταξύ άλλων, και έρευνα για την ελληνική αγορά φαρμάκου που διενήργησε το 2005 η STATBANK. Σύμφωνα με την έρευνα, “η αξία των πωλήσεων ανεβαίνει με ρυθμούς που προσεγγίζουν ή ακόμη και υπερβαίνουν το 20%. Αυτό το στοιχείο δείχνει ότι η κρίση που είναι εμφανής σε πολλούς τομείς της οικονομίας, δεν επηρεάζει αρνητικά την αγορά φαρμάκων, η οποία διευρύνεται εξαιτίας της αύξησης της τιμής των φαρμάκων, της γήρανσης του πληθυσμού και της εισαγωγής στην αγορά νέων σκευασμάτων”.
Η συμβολή των νέων φαρμάκων στην αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης, με δεδομένο, μάλιστα, ότι τα φάρμακα είναι προϊόν των οποίων η τιμή καθορίζεται κεντρικά φαίνεται και από τα στοιχεία του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ) για τις πωλήσεις φαρμάκων. Έτσι, ενώ σε σχέση με το 1998 (έτος έναρξης της τιμολόγησης των φαρμάκων βάσει της φθηνότερης τιμής στην Ε.Ε.) οι πωλήσεις σε συσκευασίες αυξήθηκαν το 2004 κατά 34%, η αξία τους το ίδιο διάστημα αυξήθηκε κατά 183%. Επιπλέον, πάλι σύμφωνα με στοιχεία του ΙΦΕΤ από το 1999 έως το 2004 τα νέα φάρμακα έφτασαν συνολικά τα 2.220 και το 2004 το ποσοστό τους στις πωλήσεις (ως αξία πωλήσεων) το 48,25%.
Πολιτική της “σαλαμοποίησης”
Επιπλέον, η κυβέρνηση, προκειμένου να αποφύγει το πολιτικό κόστος και ταυτόχρονα να μην απογοητεύσει τις φαρμακοβιομηχανίες, να εφαρμόσει την πολιτική της “σαλαμοποίησης”. Έτσι, το υπουργείο Ανάπτυξης, βασιζόμενο στην Αγορανομική Διάταξη για τα φάρμακα που το ίδιο θέσπισε πριν από ένα χρόνο και προβλέπει την έκδοση δελτίου τιμών κάθε 90 ημέρες, θα ικανοποιήσει σταδιακά τα αιτήματα των εταιρειών. Με άλλα λόγια, μπορεί με το νέο δελτίο να ικανοποιήθηκε μόνο το 1/4 των αιτημάτων τους (τα 185 από τα 800), όμως τα υπόλοιπα θα ικανοποιηθούν σταδιακά μέσω των επόμενων δελτίων. Οι επόμενες αναπροσαρμογές θα αφορούν φάρμακα των οποίων οι τιμές δεν έχουν μεταβληθεί από το 1999, το 2000 κι ούτω καθεξής.
“Μαγική εικόνα” τα οφέλη για το κοινωνικό σύνολο
Από τα παραπάνω προκύπτει, αν μη τι άλλο, ότι τα περί καθαρού συνολικού οφέλους για τους πολίτες και τα ασφαλιστικά ταμεία ύψους 107.100.000 ευρώ που υποστηρίζει η κυβέρνηση είναι πλασματικό. Σημειώνεται, βεβαίως, ότι έτσι κι αλλιώς τα 80 εκατομμύρια από τα 107,1 που χαρακτηρίζει ως όφελος η κυβέρνηση είναι “στον αέρα”, καθώς πρόκειται για το ποσό που θα επιστρέψουν οι εταιρείες στα ασφαλιστικά ταμεία από την καθιέρωση εκ των υστέρων παροχής έκπτωσης 4%. Η ρύθμιση αυτή λόγω πρακτικών δυσκολιών, αλλά και αντιδράσεων από την πλευρά των εταιρειών που συναντά δεν έχει εφαρμοσθεί ακόμη. Από την εισαγωγή των νέων φαρμάκων στην αγορά, όπως είπαμε, η επιβάρυνση υπερκαλύπτει το παραπάνω “όφελος”, ενώ στα μελλοντικά δελτία τιμών ίσως δούμε αυξήσεις σε περισσότερα φάρμακα και μειώσεις σε λιγότερα.