156 άνθρωποι κινδυνεύουν κάθε χρόνο από μετάγγιση μολυσμένου αίματος
Το Μάρτιο του 2006 -όταν αποκαλύφθηκε η μετάγγιση μολυσμένου με τον ιό του AIDS αίματος σε 16χρονο κορίτσι από τη Θεσσαλονίκη- το υπουργείο Υγείας δεσμευόταν ότι σε δύο μήνες θα εφαρμοστεί μοριακός έλεγχος σε όλη την ποσότητα αίματος που διακινείται στη χώρα.
Η μοριακή μέθοδος ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο μετάδοσης νοσημάτων από μετάγγιση, ενώ με τις συμβατικές μεθόδους 156 άνθρωποι κινδυνεύουν κάθε χρόνο να κολλήσουν AIDS ή ηπατίτιδα Β από μετάγγιση μολυσμένου αίματος.
Εχουν περάσει δύο μήνες και… δύο χρόνια αλλά ο διαγωνισμός για το μοριακό έλεγχο δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Οι οικονομικές προσφορές άνοιξαν μόλις τον περασμένο μήνα, ωστόσο ακόμη δεν έχει κριθεί τίποτα καθώς εκκρεμούν προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ετσι, μεγάλες ποσότητες αίματος εξακολουθούν να ελέγχονται μόνο με συμβατικές -λιγότερο αξιόπιστες- μεθόδους και ο κίνδυνος μόλυνσης ασθενών με AIDS, ηπατίτιδες και άλλα σοβαρά νοσήματα είναι καθημερινός.
Την ίδια ώρα, στα κέντρα όπου ήδη εφαρμόζεται ο μοριακός έλεγχος οι απευθείας αναθέσεις μονοπωλούν το ενδιαφέρον, με τις προμηθεύτριες εταιρίες να κερδίζουν τεράστια ποσά. Ο μοριακός έλεγχος είναι ο πιο ακριβός διαγωνισμός στην ιστορία του υπουργείου Υγείας – όταν προκηρύχθηκε έφτανε τα 208 εκατομμύρια ευρώ.
Οι εταιρίες
Για την καθόλου ευκαταφρόνητη αυτή «πίτα», μάχονται δύο συγκεκριμένες εταιρίες οι οποίες είναι και οι μόνες που διαθέτουν τα αντιδραστήρια (ειδικά υγρά) για το μοριακό έλεγχο του αίματος.
Η διαδικασία του διαγωνισμού ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2006 και από την πρώτη στιγμή οι δύο αντίπαλοι «πολεμούν» με ενστάσεις επί ενστάσεων, δικαστικές προσφυγές και ανταλλαγή εκατοντάδων σελίδων αλληλογραφίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα αντιδραστήρια της μιας εταιρίας είναι ποιοτικά ανώτερα από αυτά της άλλης. Ωστόσο η αρμόδια διακομματική επιτροπή της Βουλής είχε ομόφωνα αποφασίσει να αφήσει στο «παιχνίδι» και τη δεύτερη εταιρία, ώστε να επιτευχθούν χαμηλότερες τιμές.
Οι εκλογές του περασμένου καλοκαιριού είχαν ως αποτέλεσμα επιπλέον καθυστερήσεις στη διαδικασία, αφού διαλύθηκε η διακομματική επιτροπή και πέρασε αρκετός καιρός μέχρι να ξανασυσταθεί.
Τελικά, στις αρχές Απριλίου και ύστερα από απανωτές απορρίψεις των ενστάσεων των υποψηφίων, ανοίχθηκαν οι φάκελοι των οικονομικών προσφορών. Οι δύο εταιρίες κατέθεσαν εκ νέου ενστάσεις οι οποίες εξετάστηκαν και διευθετήθηκαν στη διακομματική επιτροπή. Η επιτροπή έχει καλέσει τις εταιρίες σε διαπραγμάτευση για τις τιμές που περιλαμβάνουν στις προσφορές τους. Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με πληροφορίες, η μία εκ των εταιριών αρνείται να παρουσιαστεί. Ωστόσο, ακόμη και αν ολοκληρωθεί και αυτή η φάση, το… σίριαλ έχει και συνέχεια: Αυτή τη στιγμή εκκρεμεί προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας και η τελεσίδικη απόφαση αναμένεται το νωρίτερο σε δύο μήνες.
Εως τότε, δεν μπορεί να «κουνηθεί» τίποτε. Αν μάλιστα το ΣτΕ δικαιώσει την εταιρία που προσέφυγε, ο διαγωνισμός ουσιαστικά τινάζεται στον αέρα, αφού οι διαδικασίες θα πρέπει να ξαναρχίσουν από την αρχή. Εκτιμάται λοιπόν ότι θα περάσουν αρκετοί ακόμη μήνες ώσπου να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και να γίνει η ανάληψη του έργου.
Το σίγουρο είναι πως μέχρι να υπογραφεί η τελική σύμβαση για τα αντιδραστήρια (ειδικά υγρά) του μοριακού ελέγχου, το 55% με 60% του αίματος θα εξακολουθεί να διακινείται στη χώρα μας χωρίς να έχει ελεγχθεί με μοριακές τεχνικές, οι οποίες ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο μετάδοσης σοβαρών ασθενειών όπως το AIDS. Με αυτά τα δεδομένα εκτιμάται ότι κάθε χρόνο έξι άνθρωποι θα μολύνονται με τον ιό του AIDS και 150 με ηπατίτιδα Β.