Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ
Χωρίς εκπαίδευση για τη νέα γρίπη, με αντιλήψεις ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί ακόμη και… μέσα από τα κλιματιστικά και με πολλούς να θεωρούν ότι τα επόμενα 5 χρόνια στη χώρα μας θα συμβεί από φυσική καταστροφή μέχρι χρεοκοπία ή ακόμη και… πόλεμος, πορεύεται το ΕΣΥ στο πανδημικό κύμα.
Ερευνα που πραγματοποίησε το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας, με επικεφαλής των καθηγητή κοινωνικής ιατρικής Ι. Τούντα, και διερευνά τις γνώσεις και τις τάσεις του προσωπικού των νοσοκομείων με αφορμή την πανδημία, δείχνει ανάγλυφα ότι οι εργαζόμενοι πρωτίστως δεν είναι πλήρως ενημερωμένοι για τη νέα γρίπη, συχνά έχουν αντιφατικές ή και περίεργες απόψεις, ενώ κατά βάθος δεν θα άλλαζαν και πολλά από τη ζωή τους χάριν της προσοχής που έπρεπε να δείξουν για να μην εξαπλωθεί ο ιός.
Τα συμπεράσματα της έρευνας
Η έρευνα, που ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο και πραγματοποιήθηκε αμέσως ύστερα από την πρώτη ανακοίνωση του ΠΟΥ (Ιούνιος 2009) ότι βρισκόμαστε σε πανδημία έως και τον περασμένο Σεπτέμβριο, αποκαλύπτει :
1 Τέσσερις στους 10 εργαζόμενους θεωρούν ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και μέσω συστήματος κλιματισμού, παρ ότι κάτι τέτοιο δεν έχει τεκμηριωθεί. Η απάντηση αυτή μάλιστα δεν διαφοροποιήθηκε ακόμη και τώρα που έχουν γίνει γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες για τον Η1Ν1.
2 Επίσης, τέσσερις στους 10 ερωτώμενους δεν προβλέπουν ότι οι θάνατοι θα ξεπεράσουν τους 10 συνολικά.
3 Εντυπωσιακό είναι ότι το 17,8% των εργαζομένων θεωρεί πιθανό να εκδηλωθεί πανδημία γρίπης στα επόμενα 5 χρόνια. Αλλά από την άλλη θεωρεί ότι πρέπει να αναμένουμε μια φυσική καταστροφή σε αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 13,9%, μια χρεοκοπία το 11,9%, ένα τρομοκρατικό χτύπημα με μεγάλο αριθμό θυμάτων το 3,1%, βιολογική καταστροφή το 2,3%, αλλά ακόμη και έναν πόλεμο το 0,7%.
4 Συνεπείς στις υποχρεώσεις τους θέλουν να είναι οι απασχολούμενοι του ΕΣΥ παρά την πανδημία, αφού σε ποσοστό 88,2% δηλώνουν ότι θα συνεχίζουν να πηγαίνουν στην εργασία τους με τις παρούσες συνθήκες.
5 Σε ό,τι αφορά στα παιδιά τους και για το αν θα συνέχιζαν να τα έστελναν στο σχολείο, καταγράφεται σημαντική διαφοροποίηση στην αρχή της εμφάνισης της πανδημίας σε σχέση με αρκετούς μήνες μετά: Ενώ τον Μάιο μόνο 3 στους 10 γονείς θα τα έστελναν, με το πέρασμα των μηνών φαίνεται ότι κάμπτεται η ανησυχία και το Σεπτέμβριο αυξάνεται ο αριθμός των γονέων που θα αψηφούσαν τα περιστατικά γρίπης και 6 στους 10 θα παρότρυναν τα παιδιά τους να πάνε για μάθημα.
6 Και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, πάντως, σε ποσοστό 82,1% επισημαίνουν ότι είναι απόλυτα πιθανό να εκτελούν φυσιολογικά τις εξωτερικές τους δραστηριότητες παρά την πανδημία, ενώ τον Μάιο πριν ακόμη ξεσπάσει το πανδημικό κύμα 6 στους 10 (62,1%) δήλωναν κάτι αντίστοιχο.
7 Σε ό,τι αφορά στα προληπτικά μέτρα για τον έλεγχο, της εξάπλωσης του ιού στο χώρο του νοσοκομείου, οι περισσότεροι εργαζόμενοι (68,9%) εκτιμούν ότι ο περιορισμός επισκέψεων θα αποτελούσε χρήσιμο μέτρο.
8 Αντίθετα, μέτρα όπως ο προληπτικός έλεγχος της θερμοκρασίας όσων εισέρχονται στο νοσοκομείο (42,5%) και η χρήση ειδικής στολής και γυαλιών (40,5%) δεν θεωρούνται τόσο χρήσιμα μέτρα από το προσωπικό των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, εξηγεί ο καθηγητής Γ. Τούντας.
9 Η πρόθεση, πάντως, του μεγαλύτερου μέρους του προσωπικού να μην εμβολιασθεί με το πανδημικό εμβόλιο διαφαινόταν από την αρχή εκδήλωσης της νόσου, καθώς μόνο οι μισοί (48,1%) θεωρούσαν ότι υπάρχει χρησιμότητα στον προληπτικό εμβολιασμό.
10 Ενδεικτικό, όμως, της έλλειψης προετοιμασίας που υπήρχε στο δημόσιο σύστημα υγείας είναι το γεγονός ότι μόνο 1 στους 3 εργαζόμενους απάντησαν ότι έχουν λάβει εκπαίδευση για την αντιμετώπιση της πανδημίας γρίπης. Μάλιστα, από τα άτομα που έχουν λάβει μια εκπαίδευση μόνο οι μισοί αναφέρουν ότι τη θεωρούν επαρκή για την αντιμετώπιση ενός πραγματικού κρούσματος.
Απροετοίμαστο το προσωπικό
Καθόλου τυχαία, λοιπόν, μόνο το 4% του προσωπικού εκτιμά ότι το νοσηλευτικό ίδρυμα στο οποίο εργάζεται είναι πάρα πολύ προετοιμασμένο για την αντιμετώπιση μιας πανδημίας, το 8,3% ότι είναι απλώς πολύ, το 26,6% ότι είναι αρκετά , το 30% λίγο, ενώ το 17,14% δηλώνει ξεκάθαρα ότι το νοσοκομείο όπου εργάζεται δεν είναι καθόλου προετοιμασμένο για τις συνθήκες αυτές.
11Τα συμπεράσματα από τον Γ. Τούντα: Οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία δεν είναι ακόμη επαρκώς ενημερωμένοι σχετικά με την πανδημία και το σημαντικότερο εύρημα είναι ότι δεν εντοπίζονται διαφορές ανάλογα με την ηλικία ή την κατηγορία του προσωπικού, δηλαδή έχουν ίδιες γνώσεις για το θέμα τόσο το διοικητικό και το νοσηλευτικό προσωπικό όσο και το ιατρικό και γενικότερα το επιστημονικό.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Φορέας: Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας -Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας
Υπεύθυνος: Γ. Τούντας, αν. καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής. Χρονική περίοδος: Μάιος-Σεπτέμβριος 2009.
Δείγμα: 750 εργαζόμενοι σε 11 νοσοκομεία.