Ενα μόνο επείγον περιστατικό αρκεί για να αφήσει ακάλυπτη από ασθενοφόρα ολόκληρη την Κέρκυρα. Το ίδιο ισχύει και για τη Μύκονο ή την Πάρο, που εξυπηρετούνται από ένα μόνο ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ.
Το καλοκαίρι ο πληθυσμός αυτών των νησιών δεκαπλασιάζεται -σε όλες τις Κυκλάδες ο… καλοκαιρινός κόσμος φτάνει το ένα εκατομμύριο- και τα ατυχήματα είναι καθημερινό φαινόμενο.
Οι ελλείψεις προσωπικού κρατούν στα… γκαράζ τα οχήματα που διαθέτει το Εθνικό Κέντρο Αμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ). Για τις νέες προσλήψεις, το ταμείον είναι… μείον – οι φετινές προσλήψεις έχουν εγκριθεί από το υπουργείο Υγείας αλλά οι πιστώσεις είναι ακόμη στο «περίμενε».
Σήμερα, 18 ολόκληρες περιοχές της χώρας εξυπηρετούνται από ένα μόνον ασθενοφόρο. Ανάμεσα στις περιοχές αυτές είναι η Κεφαλλονιά, η Κέρκυρα, η Λευκάδα, αλλά και νησιά του Αιγαίου όπως η Τήνος, η Μύκονος, η Ανδρος, δηλαδή αρκετοί από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς του καλοκαιριού.
Σε αυτές τις περιοχές αλλά και σε πολλές άλλες, όπου διατίθενται περισσότερα από ένα ασθενοφόρα, η κινητή μονάδα του ΕΚΑΒ, δηλαδή όχημα ειδικά εξοπλισμένο για σοβαρά περιστατικά που κινείται πάντα συνοδεία γιατρού, είναι… σπάνιο είδος. Ο αριθμός των γιατρών στο ΕΚΑΒ μόλις που επαρκεί για την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και μερικές ακόμη μεγάλες πόλεις. Κάθε φορά που κάτι προκύπτει στην περιφέρεια, οι κινητές μονάδες διανύουν δεκάδες χιλιόμετρα για να παραλάβουν τους ασθενείς.
«Ενα μόνο ασθενοφόρο για μια ολόκληρη περιοχή σημαίνει πρακτικά ότι όταν αυτό είναι στο δρόμο για να μεταφέρει έναν ασθενή στο πλησιέστερο νοσοκομείο, όλος ο υπόλοιπος πληθυσμός μένει ακάλυπτος. Αν, δε, το πλησιέστερο νοσοκομείο βρίσκεται σε άλλη… πόλη, καταλαβαίνει κανείς ότι το όχημα μπορεί να είναι απασχολημένο για αρκετό διάστημα», αναφέρει στον ΕΤ ο πρόεδρος των εργαζομένων στο ΕΚΑΒ κ. Χρήστος Μπαρκονίκος. Ο ίδιος προσθέτει βέβαια ότι το τελευταίο διάστημα «έχουν τοποθετηθεί στο ΕΚΑΒ αρκετά άτομα. Ωστόσο, τα κενά που παραμένουν είναι μεγάλα. Για την ομαλή λειτουργία της υπηρεσίας πανελλαδικά, θα πρέπει να διπλασιαστεί το δυναμικό της».
Οπως αναφέρει ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ κ. Νίκος Παπαευσταθίου, «για τους τομείς που σήμερα λειτουργούν με ένα ασθενοφόρο έχει σχεδιαστεί επιχειρησιακό πρόγραμμα ενίσχυσης, ώστε στο άμεσο μέλλον να ενισχυθούν με τουλάχιστον ένα επιπλέον ασθενοφόρο».
Για κάθε ασθενοφόρο χρειάζονται 10 με 11 άτομα σε 24ωρη βάση, ενώ για τις κινητές μονάδες απαιτούνται 14 άτομα. Το ΕΚΑΒ διαθέτει σήμερα 741 ασθενοφόρα και 107 κινητές μονάδες. Για να βγάλει όλα τα οχήματα αυτών μόνο των κατηγοριών στο δρόμο, χρειάζεται πάνω από 9.000 διασώστες και περισσότερους από 300 γιατρούς. Στο ΕΚΑΒ υπηρετούν σήμερα περίπου 3.500 διασώστες και το πολύ 150 γιατροί – πολλοί από αυτούς είναι επικουρικοί με συμβάσεις ενός χρόνου.
Πιλοτική χρήση μικρού οχήματος για διασώσειςΕνα νέο όχημα άμεσης βοήθειας αποκτά η πρωτεύουσα: Εδώ και λίγες μέρες έχει ξεκινήσει πιλοτικά η χρήση ενός μικρού αυτοκινήτου με το οποίο γιατρός και διασώστης μπορούν να φτάνουν στον ασθενή γρηγορότερα από τα μεγάλα σε όγκο ασθενοφόρα του ΕΚΑΒ.
Το όχημα, δηλαδή, κάνει την ίδια δουλειά με τις μοτοσικλέτες αλλά σε 24ωρη βάση – οι «μηχανόβιοι» του ΕΚΑΒ κυκλοφορούν μόνο το πρωί και το απόγευμα.
Αν η πιλοτική κυκλοφορία του ενός μικρού οχήματος δώσει καλά αποτελέσματα, η διοίκηση του ΕΚΑΒ θα ενισχύσει την περιοχή της Αθήνας με δύο ακόμη τέτοια αυτοκίνητα. Επιπλέον, μόλις ολοκληρωθούν οι διαδικασίες νέων προσλήψεων, το μέτρο θα επεκταθεί και σε άλλες πόλεις όπου οι κυκλοφοριακές συνθήκες «μπλοκάρουν» την κίνηση των ασθενοφόρων.
Στην Αθήνα καταγράφονται κάθε χρόνο οι μισές από τις 630.000 διακομιδές ασθενών. Κάθε μέρα γίνονται στην περιοχή του Λεκανοπεδίου 11.000 κλήσεις προς το ΕΚΑΒ. Από τις κλήσεις αυτές, οι 1.000 περίπου είναι για ασθενοφόρο και από αυτές οι 700 αφορούν επείγοντα περιστατικά.Στο μισό
Ο τομέας της Αθήνας καλύπτει την περιοχή από τα Μέγαρα μέχρι το Σχηματάρι. Στην πρωινή και απογευματινή βάρδια κυκλοφορούν 85 – 95 ασθενοφόρα, το πολύ 5 μοτοσικλέτες και περίπου 13 κινητές μονάδες. Στη διάρκεια της νύχτας, ο στόλος των ασθενοφόρων μειώνεται στο μισό περίπου.
Οπως αναφέρει ο κ. Χρήστος Μπαρκονίκος, εκτός την έλλειψη προσωπικού -που εμποδίζει την κινητοποίηση περισσότερων οχημάτων-, ο τομέας της πρωτεύουσας έχει κι άλλα προβλήματα: «Τα πληρώματα του ΕΚΑΒ καλύπτουν συχνά και τις ελλείψεις των νοσοκομείων. Ελλείψει τραυματιοφορέων, οι διασώστες μπορεί να χάσουν αρκετή ώρα μεταφέροντας τον ασθενή από ιατρείο σε ιατρείο. Συχνά το ασθενοφόρο ξεκινά για ένα νοσοκομείο και όταν φτάσει, το τμήμα για το οποίο προορίζεται ο ασθενής είναι γεμάτο. Ετσι, το ασθενοφόρο πρέπει να φύγει για άλλο νοσοκομείο. Επιπλέον, ένα μέρος της δύναμης του ΕΚΑΒ διατίθεται σχεδόν καθημερινά σε ειδικούς σκοπούς – εκδηλώσεις, επισκέψεις επισήμων κ.λπ. Ετσι, σε όλη τη διάρκεια της μέρας είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο να έχεις στο συντονιστικό κέντρο 30 διαθέσιμα ασθενοφόρα και ταυτόχρονα να αναβοσβήνουν στον πίνακα 50 κλήσεις από κάθε σημείο της Αθήνας…».
Τα 18 «κόκκινα» σημεία του ΕΚΑΒ
Σε όλες αυτές τις περιοχές, το Εθνικό Κέντρο ¶μεσης Βοήθειας μπορεί να διαθέσει μόνον ένα ασθενοφόρο σε κάθε βάρδια (πρωί – απόγευμα – νύχτα). Αν προκύψουν δύο περιστατικά την ίδια ώρα, είναι αδύνατο να εξυπηρετηθούν. Στις περιοχές αυτές περιλαμβάνονται πολλά νησιά, ο πληθυσμός των οποίων πολλαπλασιάζεται στη διάρκεια του καλοκαιριού.
– Θήβα
– Λιβαδειά
– Κιλκίς: 1 ασθενοφόρο απόγευμα και νύχτα
– Κεφαλλονία: το πρωί 2
– Λασίθι: 1 τη νύχτα
– Δράμα
– Ηγουμενίτσα
– Πρέβεζα
– Κέρκυρα
– Λευκάδα
– Καρπενήσι
– Αταλάντη
– Ορεστιάδα
– Σπάρτη: το πρωί 2
– Λήμνος
– Ανδρος
– Τήνος
– Σαντορίνη
– Μύκονος
– Πάρος
– Φλώρινα
– Καστοριά
Εν αναμονή νέων προσλήψεων
Τους 300 φτάνουν κάθε χρόνο οι διασώστες που αποφοιτούν από το ΙΕΚ του ΕΚΑΒ. Ωστόσο, για να προσληφθούν οι απόφοιτοι μιας χρονιάς, περνούν τουλάχιστον δύο χρόνια. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, από την αρχή του χρόνου, το υπουργείο Υγείας έχει εγκρίνει 250 νέες θέσεις για το ΕΚΑΒ. Οι αντίστοιχες πιστώσεις από τους αρμοδίους του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης αναμένονται από μέρα σε μέρα. Στην αναμονή νέων προσλήψεων, το ήδη υπάρχον προσωπικό του ΕΚΑΒ μειώνεται ακόμη περισσότερο, αφού κάθε χρόνο είναι αρκετές οι συνταξιοδοτήσεις ή αποχωρήσεις από την υπηρεσία για άλλους λόγους. Σύμφωνα με τη διοίκηση του ΕΚΑΒ, παράλληλα με τις προκηρύξεις διασωστών προωθούνται και ειδικές προκηρύξεις θέσεων οι οποίες αφορούν τα πιο «γρήγορα» μέσα του ΕΚΑΒ.
Παραμένουν οι ανάγκες
Το Εθνικό Κέντρο Αμεσης Βοήθειας είναι αναπτυγμένο πανελλαδικά σε 12 Παραρτήματα και περισσότερους από 65 Τομείς. Γιατροί, νοσηλευτές και διασώστες στελεχώνουν τα μέσα που διαθέτει το ΕΚΑΒ προκειμένου να αποστείλει γρήγορα εξειδικευμένο προσωπικό στον τόπο του συμβάντος και με ασφαλή και γρήγορο τρόπο να διακομίσει τον πάσχοντα στον πλησιέστερο Υγειονομικό Σχηματισμό. Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία τρία περίπου χρόνια έχουν προσληφθεί πανελλαδικά περισσότεροι από 850 διασώστες, οι ανάγκες σε προσωπικό εξακολουθούν να είναι μεγάλες. Στόχος είναι να καλυφθεί πλήρως ολόκληρη η επικράτεια από ένα προηγμένο σύστημα επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας. Προς την κατεύθυνση αυτή, με μέριμνα της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ήδη προωθούνται προκηρύξεις νέων θέσεων. Το προσωπικό του ΕΚΑΒ, 24 χρόνια τώρα, 365 ημέρες το χρόνο, 24 ώρες το 24ωρο, κάτω από αντίξοες, επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες, με αυξημένη αίσθηση καθήκοντος, ευσυνειδησία και επαγγελματισμό, βρίσκεται στο πλευρό του κάθε πολίτη που έχει πραγματική ανάγκη, προκειμένου να παρέχει υψηλές υπηρεσίες επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας. Για να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε άμεσα στις ανάγκες των πολιτών, χρειαζόμαστε τη συνδρομή και των ιδίων: Η χρήση των υπηρεσιών του ΕΚΑΒ απαιτεί σύνεση και υπευθυνότητα. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι το προσωπικό του ΕΚΑΒ είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο για να μπορεί να προσφέρει κατάλληλες υπηρεσίες επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας στο χρόνο που διαρκεί μια διακομιδή και είναι κρίμα να κάνουμε κατάχρηση των μέσων και του προσωπικού.
Ο Νίκος Παπαευσταθίου είναι πρόεδρος του ΕΚΑΒ
Σπανίζουν οι γιατροί άμεσης βοήθειαςΤο πιο… σπάνιο είδος στην άμεση βοήθεια της χώρας είναι οι γιατροί. Λίγοι είναι εκείνοι που θέλουν να στελεχώσουν τη συγκεκριμένη υπηρεσία και ακόμη λιγότεροι όσοι επιλέγουν εθελοντικά να πετούν με τα ελικόπτερα ή να «οργώνουν» τους δρόμους με τις μοτοσικλέτες.
Με… αισιόδοξους υπολογισμούς, οι γιατροί που στελεχώνουν σήμερα το ΕΚΑΒ σε όλη τη χώρα είναι 150.
Οι 60 περίπου (30 μόνιμοι και 32 επικουρικοί) απασχολούνται στην Αττική και πρέπει σε καθημερινή βάση να… μοιράζονται στις κινητές μονάδες και τις μοτοσικλέτες που καλύπτουν όλο το Λεκανοπέδιο, στο συντονιστικό κέντρο που δέχεται χιλιάδες κλήσεις καθημερινά και στις αεροδιακομιδές που αφορούν όλη τη χώρα…
Με αυτά τα δεδομένα, μπορούν να κυκλοφορούν μόνον 5 από τις 15 μοτοσικλέτες της Αθήνας σε κάθε βάρδια ενώ οι κινητές μονάδες με δυσκολία φτάνουν τις 13 για όλο το Λεκανοπέδιο.
Οσο για το τμήμα αεροδιακομιδών, οι ιπτάμενοι γιατροί του ΕΚΑΒ είναι όλοι κι όλοι δέκα – 7 μόνιμοι και 3 – 4 συμβασιούχοι ή συνεργάτες. Σε καθημερινή βάση τρεις θα πρέπει να εφημερεύουν στο συντονιστικό κέντρο των αεροδιακομιδών στην Ελευσίνα και άλλος ένας να είναι σε ετοιμότητα.
Δηλαδή, οι δέκα φτάνουν μόνον για… δυόμισι μέρες. Το πρόγραμμα εφημεριών βγαίνει μόνο με διπλοβάρδιες και πάλι με πολλές δυσκολίες. Η δε βάση της Ρόδου πρέπει να καλύπτεται από την Αθήνα και αναγκαστικά μένει χωρίς γιατρό ως και πάνω από 10 μέρες το μήνα.