Να γιατί βουλιάζουν τα Ταμεία

 

Στα ύψη έχουν εκτιναχθεί οι δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων. Μόνο για φαρμακευτικές δαπάνες στα τέσσερα μεγάλα Ταμεία το κόστος έφτασε τα 4,5 δισ. ευρώ το 2009 από τα 2 δισ. που είχαν ξοδέψει το 2003. Αντίστοιχα εξωφρενικός είναι και ο ετήσιος ρυθμός αύξησης 16% που είναι υπερδιπλάσιος του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Το δε συνολικό κόστος για ΙΚΑ, ΟΠΑΔ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ (φαρμακευτική, νοσοκομειακή δαπάνη και ιατρικές/διαγνωστικές εξετάσεις) εκτοξεύθηκε από τα 4 δισ. το 2003 σε 7,5 δισ. το 2009.

Τα αίτια αποτυπώνονται εύγλωττα σε μελέτη-σοκ η οποία παρουσιάστηκε στην επιτροπή που έχει συγκροτηθεί για την επίλυση του ασφαλιστικού και τα προβλήματα των Ταμείων. Εκεί αποκαλύπτεται ότι οι ασφαλιστικοί φορείς πληρώνουν σε πολλαπλάσιες τιμές τον ιατρικό εξοπλισμό.

Ενας γαστρικός δακτύλιος, για παράδειγμα, με κόστος 250 ευρώ αποζημιώνεται από τα Ταμεία με 3.450 ευρώ!!! Παράλληλα, τραγικότατες διαστάσεις παίρνει το φαινόμενο της υποκατάστασης φαρμάκων με άλλα ακριβότερα. Παλιά φάρμακα, π.χ. για σακχαρώδη διαβήτη, κόστιζαν 2,41 ή 2,47 ευρώ ενώ τα νέα τιμολογούνται με 130,26 ή 60,82 ευρώ.

«Το σύστημα πάσχει από υψηλού κόστους άχρηστες θεραπείες και προκλητή ζήτηση. Η πλειονότητα των υλικών με σημαντική διαφορά μεταξύ της τιμής κόστους και της τελικής που πληρώνουν τα Ταμεία , είναι κυρίως στα στεντ και τα υλικά ορθοπλαστικής» λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο κ. Θανάσης Λοπατατζίδης, ειδικός σε θέματα ασφάλισης υγείας που ως εκπρόσωπος του υπ. Απασχόλησης μετέχει στην επιτροπή για την επίλυση του Ασφαλιστικού.

«Το Σύστημα Τιμών των ειδικών υλικών οδήγησε σε τεράστια αύξηση της ζήτησης τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση υπέρογκων χρεών σε νοσοκομεία και ασφαλιστικά ταμεία. Είναι γεγονός ότι οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην εμπορία ιατρικών υλικών και αναλωσίμων έχουν πολλαπλασιαστεί την τελευταία 10ετία. Δέκα χρόνια πριν ήταν γύρω στις 100 εταιρείες και σήμερα έχουν ξεπεράσει τις 1.000. Εδώ φτάσαμε στο σημείο χειρουργοί του ιδιωτικού τομέα να ιδρύουν ΕΠΕ, ώστε να εκμεταλλευτούν οι ίδιοι την τεράστια διαφορά τιμής εισαγωγής και τιμής αποζημίωσης από τα Ταμεία. Τα στοιχεία είναι αμείλικτα. Μια διαθερμία έχει κόστος 5€ και αποζημιώνεται από τα Ταμεία με 384€, ενώ γαστρικοί δακτύλιοι έχουν κόστος 250€ και αποζημιώνεται από τα ταμεία με 3.450€».

Πολλαπλά τα προβλήματα

Οπως επισημαίνεται στη μελέτη του κ. Λοπατατζιδη η οποία υποβλήθηκε στα μέλη της επιτροπής: «Η νοσοκομειακή φροντίδα που καλούνται να αποζημιώσουν τα Ασφαλιστικά Ταμεία αντιμετωπίζει πληθώρα προβλημάτων. Οπως προκύπτει μόλις ένα πολύ μικρό ποσοστό 2% που νοσηλεύεται προέρχεται από παραπομπές ιατρών του ασφαλιστικού συστήματος (π.χ. στοιχεία του τηλεφωνικού ραντεβού του ΙΚΑ του 2003).

Το 98% πηγαίνουν στα νοσοκομεία χωρίς να χρησιμοποιήσουν ιατρούς του ασφαλιστικού τους Ταμείου για να αξιολογήσουν την κατάστασή τους. Αυτό δημιουργεί μεγαλύτερη ζήτηση διότι δεν μπορεί να ελεγχθεί η αναγκαιότητα νοσηλείας από ιατρούς του Ταμείου.

Επίσης μελέτες δείχνουν ότι στα δημόσια νοσοκομεία το νοσήλιο που καταβάλλουν τα Ταμεία αντιπροσωπεύει το 25% του κόστους, ενώ το 75% είναι χρηματοδότηση από το κράτος. Συνεπώς η πραγματική αξία της θεραπείας είναι υποτιμολογημένη. Αντίθετα στα ιδιωτικά νοσοκομεία το 45% των εσόδων προέρχεται από τα ασφαλιστικά Ταμεία».

Ειδικός σε θέματα ασφάλισης

Τεχνητή αύξηση τιμών απο­γειώνει τα νοσήλια

«Επειδή τα Ταμεία αποζημιώνουν με μεγάλη καθυστέρηση δημιουργείται μεγάλο κόστος χρήματος στους προμηθευτές με αποτέλεσμα να πιέζουν για υψηλότερες τιμές, ενώ συγχρόνως το δυναμικό των Ταμείων δεν έχει την τεχνική επάρκεια με αποτέλεσμα να κοστολογεί με τυχαίο τρόπο» λέει ο κ.Θ. Λοπατατζίδης που έχει αναλάβει να συντάξει την τελική εισήγηση της Επιτροπής με συγκεκριμένες προτάσεις προς το υπουργείο.

Το φαινόμενο προκλητής ζήτησης, οι «υψηλού κόστους και άχρηστες θεραπείες» η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών, η απουσία μηχανισμού ένταξης διαγνωστικών εξετάσεων στο σύστημα και η αντιστοίχηση της τιμολόγησής τους, είναι μερικά από τα καυτά σημεία που καλείται να επιλύσει η επιτροπή για το Ασφαλιστικό.

«Το εφαρμοζόμενο Σύστημα Αποζημίωσης και Τιμών οδηγεί τόσο τον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο τομέα σε προκλητή ζήτηση και άρα δεν δημιουργεί κίνητρα περιορισμού του κόστους νοσηλείας» σημειώνει ο κ. Λοπατατζίδης.

«Αντίθετα, περιλαμβάνει κίνητρα αύξησης της κατανάλωσης υπηρεσιών υγείας μέσω τεχνητής αύξησης της προσφοράς εκ μέρους των παροχέων.

Ενα νοσοκομείο, για παράδειγμα, έχει προφανείς λόγους να αυξήσει τη διενέργεια δαπανηρών εξετάσεων (στον βαθμό που αυτές τιμολογούνται άνω του κόστους) και τη χορήγηση ακριβών φαρμάκων, αφού αντίστοιχα αυξάνεται και η τελική χρέωση του ασθενούς».

Χρυσάφι οι «νέες» συσκευασίες

Παλιό φάρμακο κοστίζει 2,41 € και ένα καινούργιο 130 €

Χρυσά υποκατάστατα και «νέες» συσκευασίες… συμβάλλουν στην εκτόξευση της φαρμακευτικής δαπάνης.

«Το πρόβλημα αποτυπώνεται με την υποκατάσταση στη συνταγογράφηση παλιών, ασφαλών, αποτελεσματικών και φθηνών φαρμάκων με άλλα παρόμοια αλλά κατά πολύ ακριβότερα», λέει ο κ. Θανάσης Λοπατατζίδης που κατέθεσε σχετικούς πίνακες ενώπιον της επιτροπής.

«Ομως δεν έχει γίνει μελέτη που να αποδεικνύει ότι το νέο φάρμακο είναι «κλινικοοικονομικά» πιο αποδοτικό από το παλιό, άρα δεν μπορεί να αποδεχθεί κανείς γιατί πρέπει να πληρώνει παραδείγματος χάριν 130 ευρώ αντί για 2,41».

ΤΟ ΚΟΛΠΟ ΜΕ ΤΙΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ

Η υπερκοστολόγηση ιατρικού υλικού στο στόχαστρο της ΥΠΕΕ

Η υπερβολική κοστολόγηση ιατρικού εξοπλισμού και υλικών έχει βρεθεί στο στόχαστρο και της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων. Οι λεγόμενες «τριγωνικές πωλήσεις» εκτινάσσουν στα ύψη το κόστος ιατρικού εξοπλισμού, ειδικών υλικών και φαρμάκων, με αποτέλεσμα να επιβαρύνουν υπέρμετρα τόσο τα νοσοκομεία όσο και ασφαλιστικά ταμεία. Η μεθοδολογία είναι η ανακοστολόγηση των υλικών από off σε off shore, ενώ τα τιμολόγια κάνουν τον γύρο του κόσμου.

«Είναι ενδεικτικό ότι ένα ιατρικό υλικό που κοστίζει 10 μπορεί εν τέλει να κοστολογηθεί 50 μέσα από το σύστημα των τριγωνικών πωλήσεων που γίνεται μέσω εταιρειών off shore» έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη ο Ειδικός Γραμματέας της ΥΠ.Ε.Ε, Γιάννης Καπελέρης, σημειώνοντας ότι το σύστημα των off shore και ιδιαίτερα στον ιατρικό εξοπλισμό, έχει μπει στο στόχαστρο της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων.

Γιώργος Αποστολίδης

gapostolidis@pegasus.gr

 

Λιγότεροι από το παρελθόν, αλλά…

Αιμορραγούν τα Ταμεία από τη φυγή ασθενών για θεραπεία στο εξωτερικό

Για επεμβάσεις καρδιάς, μεταμοσχεύσεις οργάνων, ογκολογικές επεμβάσεις, νευρολογικές θεραπείες με εμβολισμό, αλλά και για ορθοπεδική αποκατάσταση, εξακολουθούν περίπου 1.500 Ελληνες τον χρόνο να καταφεύγουν σε νοσοκομεία του εξωτερικού, με έξοδα του ασφαλιστικού τους Ταμείου.

Ειδικά οι καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις, που εξακολουθούν να γίνονται στο εξωτερικό -παρά το γεγονός ότι στη χώρα μας αντιμετωπίζονται ήδη από ετών, με τους ίδιους ή και καλύτερους «δείκτες επιτυχίας», σε σχέση με το εξωτερικό- έχουν περιορισθεί τα τελευταία χρόνια στις 50 ετησίως, ενώ παλιότερα ήταν αρκετές εκατοντάδες.

Τη μερίδα του λέοντος, από τις μαζικές εξαγωγές ασθενών έχει πάντα, ακόμα και σήμερα, η Βρετανία, που από ετών κατάφερε, μαζί με την καλλιέργεια της φήμης ότι διαθέτει κορυφαίους γιατρούς, να αναπτύξει και ένα «δίκτυο συνεργασιών», κυρίως σε επιστημονικό, αλλά συχνά και σε… προσωπικό επίπεδο, με αποτέλεσμα να «κατευθύνονται» (με την καλή, αλλά και κυρίως με την… κακή έννοια!) σε συγκεκριμένα βρετανικά νοσοκομεία ασθενείς από την Ελλάδα.

Σήμερα για νοσηλεία, επεμβάσεις κ.λπ., στο Ηνωμένο Βασίλειο το κόστος για τα ασφαλιστικά Ταμεία, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΚΑ, είναι κάτι παραπάνω από 18 εκατ. ευρώ τον χρόνο, ακολουθούν οι ΗΠΑ με 7 περίπου εκατ. ευρώ και όλες μαζί οι χώρες της ΕΕ (πλην Βρετανίας) περιορίζονται στα 2 εκατ. ευρώ!

Υψηλές είναι οι δαπάνες και σε άλλα Ταμεία, μάλιστα στο ΤΕΒΕ υπήρξε περίπτωση παιδιού από την Ελλάδα, που χειρουργήθηκε στο «Μπρόμπτον» του Λονδίνου, παρουσίασε επιπλοκές από ενδονοσοκομειακή μόλυνση και τελικά κόστισε στο ταμείο 435.000 ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται έξοδα ταξιδιού και ξενοδοχεία κλπ. των γονέων συνοδών, ενώ στην Ελλάδα η ίδια επέμβαση κυμαίνεται από 9.000 – 20.000 ευρώ.

Από την επαρχία, η πιο «δραστήρια» περιοχή στις αποστολές ασθενών στο εξωτερικό εμφανίζεται η Ρόδος, που με στοιχεία του 2008 το ΙΚΑ πλήρωσε περίπου 1 εκατ. ευρώ, όταν σε όλους τους άλλους νομούς (πλην Αττικής και Θεσσαλονίκης) η μέση δαπάνη, ανά νομό, δεν ξεπερνούσε τις 250 έως 300.000 ευρώ.

«Παράθυρα»

Με στοιχεία του Α΄ εξαμήνου 2009 (δεν περιλαμβάνονται Πειραιάς και νήσοι) εγκρίθηκαν 406 αποστολές ασφαλισμένων του ΙΚΑ στο εξωτερικό, και από τα υπόλοιπα Ταμεία 309.

Για καρδιά 27, νευρολογικά 97, ορθοπεδικά 50, μεταμοσχεύσεις οργάνων (κυρίως νεφρών) 108, ογκολογικά 1098 και διάφορα άλλα 235.

«Είναι πολύ αυστηρότερα σήμερα τα κριτήρια, σε σχέση με το παρελθόν», εξηγεί στο «Εθνος της Κυριακής» υψηλόβαθμο στέλεχος του ΙΚΑ «γι’ αυτό και δύσκολα θα δίνονταν έγκριση σε κάποιον ασθενή να πάει στο εξωτερικό, αν η περίπτωσή του μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά στη χώρα μας.

Υπάρχουν ωστόσο και τα… «παράθυρα» π.χ. του επείγοντος, όταν τα αντίστοιχα ελληνικά νοσοκομεία αδυνατούν έγκαιρα να δεχθούν αυτά τα περιστατικά, αλλά κυρίως είναι δύσκολα περιστατικά επιπλοκών, που ενώ έχουν σε πρώτη φάση αντιμετωπισθεί στην Ελλάδα, δεν έχουν καλή πρόβλεψη. Οι Επιτροπές, σε τέτοιες περιπτώσεις, εφόσον υπάρχουν και οι βεβαιώσεις των γιατρών, ότι η περίπτωσή τους δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί στην Ελλάδα, δίνουν συνήθως την έγκρισή τους, να ταξιδέψει στο εξωτερικό».

Στο πρόσφατο παρελθόν υπήρξαν φαινόμενα, με «οσμή σκανδάλου», όπως η «φάμπρικα» με τις… μαζικές αποστολές παιδιών, που πάσχουν από συγγενείς καρδιοπάθειες, στο «Μπρόμπτον», παρά το γεγονός ότι από ετών αντιμετωπίζονταν στην Ελλάδα -το «Εθνος της Κυριακής» το έχει καταγγείλει κατ’ επανάληψη στο παρελθόν- ακόμα και τα δυσκολότερα περιστατικά.

Και σήμερα, όμως, γίνονται τέτοιες αποστολές, έστω περιορισμένες, στο συγκεκριμένο βρετανικό νοσοκομείο, καθώς ακόμα υπάρχουν γιατροί, που υπογράφουν ότι τέτοια περιστατικά, δεν αντιμετωπίζονται στην Ελλάδα!

Ηδη νοσηλεύεται ένα παιδί στο «Μπρόμπτον» και ετοιμάζεται να σταλεί, αυτές τις ημέρες, ένα δεύτερο!

Γ. ΚΡΗΤΙΚΟΣ