Το παρασκήνιο πίσω από τη διάταξη για τις φαρμακαποθήκες, που τελικώς βαίνει προς απόσυρση
Του Τασου Tελλογλου
Οταν ο υπουργός Υγείας κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος υιοθετούσε την άποψη των ελληνικών φαρμακαποθηκών δίνοντάς τους τη δυνατότητα να πουλούν φάρμακα η μία στην άλλη, «προσωρινά», για μία διετία, το έκανε για να στηρίξει, όπως έλεγε, την ελληνική επιχειρηματικότητα. Πολλών φαρμάκων οι πατέντες έχουν λήξει και άρα η δυνατότητα των αποθηκών να εξάγουν σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης επώνυμα φάρμακα, που στοιχίζουν φθηνότερα στην Ελλάδα περιορίζονταν, επειδή τα ταμεία σε χώρες, όπως η Δανία, η Ολλανδία και η Βρετανία προτιμούν φθηνότερα αντίγραφα. Οι δουλειές των αποθηκών περιορίζονται. Γι’ αυτό απειλούσαν ότι θα περικόψουν προσωπικό. Η βιομηχανία και οι αποθήκες βρίσκονταν σε έναν δικαστικό – και όχι μόνο – πόλεμο από το 2000 με «θέατρα» την επιτροπή ανταγωνισμού, τα ελληνικά και το ευρωπαϊκό δικαστήριο. Αιτία ήταν η δυνατότητα των αποθηκών να πωλούν η μία στην άλλη και από εκεί στο εξωτερικό. Το 2007 η βιομηχανία είχε υπαγορεύσει στην κυβέρνηση την απαγόρευση των πωλήσεων. Το 2008 ήταν η σειρά των φαρμακαποθηκών να ζητήσουν την απάλειψη του όρου. Ταυτόχρονα η Ευρώπη στέλνει συνεργεία στα γραφεία των μεγάλων βιομηχανιών γιατί θεωρεί ότι δρουν ως καρτέλ για να διατηρήσουν μερίδια αγοράς.
Το 1998, το 2000 και το 2003 οι φαρμακοποιοί είχαν διαμαρτυρηθεί για ελλείψεις εξαγόμενων φαρμάκων. Και σήμερα, λένε, υπάρχουν ελλείψεις όπως στο φάρμακο Σεροκουέλ, ένα δημοφιλές σκεύασμα για ηλικιωμένους ανθρώπους. Φαίνεται ότι τώρα οι δικές τους παρεμβάσεις έπαιξαν ρόλο στο να ανακρούσει – προσωρινά; – πρύμναν το υπουργείο Υγείας στη δυνατότητα των φαρμακαποθηκών να πουλούν με τις ευλογίες του νόμου φάρμακα η μία στην άλλη. Αυτή η δυνατότητα είναι κατοχυρωμένη στην Ε.Ε. και είναι δικαίωμα των αποθηκών, όπως βεβαιώνει και μια πρόσφατη απόφαση του δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Δεν είναι όμως δυνατόν η ελευθερία του εμπορίου, έκρινε επίσης το δικαστήριο, να ασκείται με τρόπο που να απειλούνται οι πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες σε άλλες χώρες.
Οι φαρμακοποιοί προειδοποίησαν το υπουργείο Υγείας ότι αν παραμονές Χριστουγέννων μετά την υιοθέτηση της νέας «μεταβατικής» ρύθμισης προκληθεί έλλειψη φαρμάκων εξαιτίας αθρόων παράλληλων εξαγωγών, θα βγουν στα «παράθυρα». Η απειλή «έπιασε», οι 11.000 φαρμακοποιοί έχουν μεγαλύτερο ειδικό βάρος από τους 120 ιδιοκτήτες «αποθηκών» σε όλη την Ελλάδα στο σύστημα, που κυριαρχεί στον τρόπο λήψης των αποφάσεων.
Πίσω από τη σύγκρουση για τη δυνατότητα των φαρμακαποθηκών «κρύβεται» η θέληση ενός επιχειρηματία, που αγόρασε από το 2004 τέσσερις από αυτές, να «αναδιατάξει» το σύστημα εμπορίας του φαρμάκου. Πώς; Με την εισαγωγή φαρμάκων από χώρες που είναι φθηνότερα από την Ελλάδα. Σήμερα αυτό δεν γίνεται καθώς η τιμή του φαρμάκου καθορίζεται από το υπουργείο Ανάπτυξης. Αν όμως αυτό το σύστημα καταργηθεί θα δοθεί η δυνατότητα σε αποθήκες, τράπεζες και σούπερ μάρκετ να στήσουν αλυσίδες φαρμακείων. Το φάρμακο θα γίνει φθηνότερο για τον καταναλωτή και τα ταμεία αλλά θα γίνει και ασφαλέστερο;
Καθένας από τους παράγοντες της αγοράς δίνει τη δική του απάντηση. Η συμπίεση του κόστους με την απελευθέρωση της διακίνησης θα ήταν θετικό μέτρο λένε στο υπουργείο και στην αντιπολίτευση. Αλλά κοινωνικά κάθε αλλαγή θα σήμαινε περιορισμό του ειδικού βάρους του ιδιώτη φαρμακοποιού και κατάργηση της τιμής που ορίζει το κράτος.