Της Ελευθερίας Αρλαπάνου
Στην «πίτα» των δημοσίων έργων που θα κατασκευαστούν μέσω των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα τα επόμενα χρόνια, και ο προϋπολογισμός των οποίων ενδεχομένως να ανέλθει έως και τα 3,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, προσβλέπουν εκτός από τις ελληνικές και μεγάλες ξένες κατασκευαστικές εταιρείες, αλλά και ηχηρά ονόματα της ευρωπαϊκής τραπεζικής αγοράς με τεχνογνωσία στις ΣΔΙΤ.
Η ελληνική αγορά ΣΔΙΤ που έχει ξεκινήσει να δημιουργείται προσελκύει ήδη το ενδιαφέρον μεγάλων ονομάτων στον κατασκευαστικό κλάδο, όπως η γαλλική Vinci, η βρετανική Innisfree που εξειδικεύεται στην αγορά ΣΔΙΤ της Μ. Βρετανίας, αλλά και άλλων εταιρειών όπως η γερμανική Hochtief, με στόχο τα κέρδη από την εκμετάλλευση των συγκεκριμένων έργων εν Ελλάδι. Ένας, όμως, επιπλέον παράγοντας που «μετρά» θετικά για τη δραστηριοποίηση των ξένων επιχειρήσεων στον συγκεκριμένο τομέα είναι και η δεδηλωμένη πρόθεση της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει τις ΣΔΙΤ για να υλοποιήσει ένα μεγάλο πρόγραμμα αναβάθμισης υποδομών σε λιμάνια και αεροδρόμια.
Κατασκευαστικές
Ταυτόχρονα, όμως, σε μεσομακροπρόθεσμη βάση, θα δημιουργηθεί ένας «ιστός» έργων ΣΔΙΤ με τη συμμετοχή και ελληνικών κατασκευαστικών επιχειρήσεων, ο οποίος θα μπορέσει να επεκταθεί τα επόμενα χρόνια στην ακόμη μεγαλύτερη αγορά της ΝΑ Ευρώπης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Μεσογείου, που αναμένεται ότι θα αναπτυχθούν σημαντικά στο μέλλον.
Το ενδιαφέρον των ξένων για την ελληνική αγορά που έχει ήδη εκδηλωθεί εκτιμάται ότι θα εντείνεται στις επόμενες φάσεις, ιδίως όταν θα ξεκινήσει η προκήρυξη έργων υψηλότερου προϋπολογισμού που θα υπόσχονται και μεγαλύτερα οφέλη. Ενδιαφέρον για τις ΣΔΙΤ επιδεικνύουν και σημαντικά τραπεζικά ονόματα του εξωτερικού, όπως η SocGen, η HVB, η WestLB και η Bank of Ireland.
Τα έργα ΣΔΙΤ που «τρέχουν» αυτή τη στιγμή έχουν προϋπολογισμό ύψους 3,2 δισ. ευρώ και είναι πιθανόν έως το τέλος του έτους, το αργότερο στις αρχές του επόμενου, να εγκριθεί και νέο πακέτο έργων που αναμένεται να ανεβάσει τον προϋπολογισμό αυτό στα 3,5 δισ. ευρώ.
Οι αρχικές διαδικασίες για την πλειονότητα των έργων που έχουν ήδη λάβει το «πράσινο φως» από την αρμόδια διυπουργική επιτροπή για να υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια προχωρούν με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Οι διαγωνισμοί για την πρόσληψη συμβούλων που θα αναλάβουν να υλοποιήσουν τα τεύχη προκήρυξης έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί. Στην πλειονότητά τους τα έργα που έχουν εγκριθεί έως τώρα είναι μη ανταποδοτικά. Αυτό σημαίνει ότι η αποπληρωμή τους δεν μπορεί να γίνει με χρέωση των τελικών χρηστών, αλλά θα γίνεται σταδιακά από το Δημόσιο, μετά την έναρξη λειτουργίας του έργου και για όσο διάστημα προβλέπει η κάθε σύμβαση, ενώ μετά τη λήξη της τα κτίρια θα περνούν στην ιδιοκτησία του Δημοσίου.
Το μεγαλύτερο όφελος για την κυβέρνηση είναι ότι με τη χρήση των ιδιωτικών κεφαλαίων παράγονται περισσότερα δημόσια έργα και συντομότερα σε σύγκριση με το αν αυτά θα χρηματοδοτούνταν από τον κάθε προϋπολογισμό, με το Δημόσιο να μεταφέρει τις συγκεκριμένες δαπάνες και να τις επιμερίζει επί σειρά πολλών ετών. Ωστόσο, ειδικά για την κατηγορία των μη ανταποδοτικών έργων, ο σχεδιασμός των έργων πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικός, ούτως ώστε να μην προκύψουν υπερβολικές δαπάνες τα επόμενα χρόνια που θα επιβαρύνουν τα ελλείμματα. Ενδεικτικό παράδειγμα προς αποφυγή είναι αυτό της Πορτογαλίας, που είχε μεταθέσει πλήθος υποχρεώσεων στο μέλλον, με αποτέλεσμα όταν ξεκίνησαν να προκύπτουν πληρωμές, οι επιβαρύνσεις στα δημοσιονομικά να είναι μεγάλες, «φουσκώνοντας» εκ νέου τα ελλείμματα.
Εργα στον προθάλαμο
Πλην των έργων που εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν να κατασκευάζονται εντός του 2008, τα υπόλοιπα έργα ΣΔΙΤ τα οποία έχουν εγκριθεί και βρίσκονται σε φάση προετοιμασίας είναι τα εξής:
- Η τεχνική διαχείριση τεσσάρων κτιριακών συγκροτημάτων της Ελληνικής Αστυνομίας με ενδεικτικό προϋπολογισμό 36 εκατ. ευρώ.
- Η κατασκευή και συντήρηση δύο νέων δικαστικών μεγάρων στην Πάτρα και στο Ηράκλειο, προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ.
- Η κατασκευή και συντήρηση 31 σχολείων στην Κεντρική Μακεδονία, προϋπολογισμού 116 εκατ. ευρώ.
- Η ανέγερση του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Θεσσαλονίκης, με προϋπολογισμό 324 εκατ. ευρώ.
- Η κατασκευή του Ογκολογικού Κέντρου Θεσσαλονίκης με προϋπολογισμό 330 εκατ. ευρώ.
- Η κατασκευή του νέου Γενικού Νοσοκομείου Πρέβεζας, προϋπολογισμού 109 εκατ. ευρώ.
- Η εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων ασφαλείας σε 12 λιμένες, προϋπολογισμού 342 εκατ. ευρώ.
- Η ανακατασκευή κτιριακού συγκροτήματος για τη στέγαση των υπηρεσιών της περιφέρειας Ηπείρου με προϋπολογισμό 16 εκατ. ευρώ.
- Η ανέγερση κτιρίων 4 νομαρχιών με συνολικό προϋπολογισμό 96 εκατ. ευρώ.
- Η κατασκευή και συντήρηση 23 νέων σχολικών μονάδων στις περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου και Ιονίων Νήσων, προϋπολογισμού 63 εκατ. ευρώ.
- Η ανέγερση 11 νέων κτιρίων της Ελληνικής Αστυνομίας με προϋπολογισμό 124 εκατ. ευρώ.
- Η κατασκευή Κέντρου Διαχείρισης Απορριμμάτων στη Δυτική Μακεδονία κόστους 140 εκατ. ευρώ.
- Η ανέγερση κτιρίου του υπουργείου Οικονομικών στην περιοχή του Νομισματοκοπείου, προϋπολογισμού 250 εκατ.
- Η κατασκευή Κέντρου Αποκατάστασης και Αποθεραπείας στον νομό Πιερίας αξίας 120 εκατ. ευρώ.
- Η κατασκευή Κτιρίου Διοικητικού Πάρκου στην Αλεξανδρούπολη, αξίας 29 εκατ.
- Η κατασκευή έργου Βιολογικού Καθαρισμού στη Ραφήνα, ύψους 50 εκατ. ευρώ.
Πέντε ώριμα έργα
Το υπουργείο Οικονομίας και η Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ, που λειτουργεί υπό τον κ. Λ. Κορρέ, θεωρούν ότι θα ξεκινήσουν οι εργασίες για την κατασκευή τουλάχιστον πέντε έργων ΣΔΙΤ τους τελευταίους μήνες του 2008.
Πρόκειται για την πρώτη ομάδα έργων που εκτιμάται ότι θα είναι επαρκώς ώριμα για να ξεκινήσει η κατασκευή τους και είναι τα εξής:
- Η πρώτη πρόταση του ΟΣΚ για την κατασκευή 27 σχολικών μονάδων στο Λεκανοπέδιο Αττικής, προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ
- Η ανακατασκευή και συντήρηση εσωτερικών χώρων του Κλειστού Γυμναστηρίου στο Ολυμπιακό Συγκρότημα Φαλήρου για τη δημιουργία διεθνούς συνεδριακού κέντρου, προϋπολογισμού 54 εκατ. ευρώ.
- Η κατασκευή τριών νέων φυλακών, συνολικής δυναμικής 2.400 κρατουμένων, στη Θεσσαλονίκη, τον Βόλο και την Κόρινθο, με συνολικό προϋπολογισμό 198 εκατ. ευρώ.
- Κατασκευή νέων κτιριακών υποδομών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, στην Τρίπολη, την Καλαμάτα, την Κόρινθο, το Ναύπλιο και τη Σπάρτη.
- Οι υποδομές αφορούν σε τέσσερα κτίρια σχολών, ενός κτιρίου διοίκησης και ενός κτιρίου αμφιθεάτρων και σεμιναρίων, με προϋπολογισμό 84 εκατ. ευρώ
- Κατασκευή επτά κτιρίων πυροσβεστικών σταθμών σε Αλεξανδρούπολη, Βέροια, Λευκάδα Γιαννιτσά, Μεσολόγγι Γαργαλιάνους και Θεσσαλονίκη, προϋπολογισμού 23 εκατ. ευρώ.