Οικογενειακός γιατρός Η πρόληψη είναι το καλύτερο ελιξήριο

Από τότε που ο άνθρωπος συνειδητοποίησε τη θνητότητά του, αναζητά ελιξήρια που θα παρατείνουν τη ζωή του. Ωστόσο, τα πραγματικά ελιξήρια είναι απλά, γνωστά και καλά τεκμηριωμένα προληπτικά μέτρα, τα οποία βρίσκονται υπό τον δικό του αποκλειστικό έλεγχο αλλά συνήθως αμελούμε, διότι παρά την καθοριστική σημασία τους είναι πιθανολογικά και αφορούν μελλοντικά προβλήματα.

 Η πρόληψη, όμως, είναι δύο έως τρεις φορές αποτελεσματικότερη για την παράταση της ζωής από την οποιαδήποτε θεραπεία, γεγονός που υποδηλώνει πως όποιος θέλει να ζήσει πολλά και καλά χρόνια πρέπει να υιοθετήσει ορισμένα βασικά μέτρα.

Το πρώτο είναι η αποφυγή του καπνίσματος. Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει πως όποιος καπνίζει από νεαρή ηλικία έχει περίπου 15% πιθανότητες να μην ξεπεράσει τα 65 του χρόνια, ενώ όποιος κόβει το κάπνισμα μειώνει τις πιθανότητες αυτές στο μισό, διότι προοδευτικά ελαττώνεται ο κίνδυνος αναπτύξεως καρκίνου κατά 25% και για στεφανιαία νόσο κατά 15%. Η αποφυγή της συσσώρευσης περιττών κιλών είναι επίσης πολύ σημαντική, διότι η παχυσαρκία αυξάνει κατά 20% τον κίνδυνο εκδηλώσεως εμφράγματος και κατά 10% τον κίνδυνο αναπτύξεως ορισμένων μορφών καρκίνου- κυρίως των καρκίνων του μαστού, του ενδομητρίου, του παχέος εντέρου και του νεφρού. Επιπλέον, ο δραστήριος τρόπος ζωής και η σωστή διατροφή, πρότυπο της οποίας αποτελεί η μεσογειακή παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μακροζωία. Έχει διαπιστωθεί ότι οι μακροβιότεροι άνθρωποι διαβιούν σε περιοχές που απαιτούν καθημερινή σωματική δραστηριότητα (αναγκάζονται να διανύουν μεγάλες αποστάσεις ή ανηφόρες με τα πόδια), ενώ όσοι ακολουθούν πιστά τις επιταγές της μεσογειακής διατροφής, διατρέχουν 20% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν στεφανιαία νόσο και 10% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο.

Τέλος, η χρήση ζώνης και κράνους, σε συνδυασμό με την τήρηση του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, αποτελούν προϋπόθεση μακροβιότητας, διότι τα τροχαία μάς κοστίζουν περισσότερα χρόνια ζωής απ΄ όσα ο καρκίνος, δεδομένου ότι πολλά από αυτά συμβαίνουν σε ανθρώπους νεαρής ηλικίας.
Ο Δημήτριος Τριχόπουλος είναι καθηγητής Πρόληψης του Καρκίνου στο Τμήμα Επιδημιολογίας της Σχολής Δημοσίας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.