p align=”center” style=”text-align: center; margin: 0cm 0cm 10pt; line-height: normal”>Δ Ε Λ Τ Ι Ο Τ Υ Π Ο Υ
Πολυεθνικές εναντίον Δημοκρατίας
Ομιλία του Α. Ξανθού στην επίκαιρη επερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ για τη συμφωνία ΤΤΙΡ
Τι είναι τελικά αυτή η ΤΤΙΡ (Transatlantic Trade and Investment Partnership), δηλαδή η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων, που «μαγειρεύουν» στο παρασκήνιο οι ΗΠΑ και η ΕΕ χωρίς διαφάνεια και ενημέρωση των αντιπροσωπευτικών πολιτικών οργάνων ; Είναι μια ακόμα συμφωνία για την ενίσχυση του εμπορίου μεταξύ των δύο μεγάλων πόλων της παγκόσμιας οικονομίας (που ελέγχουν το 44% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 60% των επενδύσεων);
Προφανώς δεν είναι αυτό. Η απελευθέρωση του εμπορίου, η κατάργηση δασμών και η διεθνοποιημένη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και των αγορών έχει προωθηθεί εδώ και χρόνια. Αυτό που επιδιώκεται με την ΤΤΙΡ είναι η άρση των κανονιστικών «φραγμών» και των προστατευτικών ρυθμίσεων που -κατά τις πολυεθνικές και των ΗΠΑ και της ΕΕ- εμποδίζουν την αύξηση των αποδόσεων του κεφαλαίου και την μεγαλύτερη δυνατή κερδοφορία των επιχειρήσεων. Και όταν το κεφάλαιο μιλάει για «φραγμούς» ξέρουμε πολύ καλά ότι εννοεί τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, την περιβαλλοντική προστασία, τα standards ασφαλείας για τη βιομηχανία και τα τρόφιμα, την προστασία των ψηφιοποιημένων προσωπικών δεδομένων, τις όποιες ασφαλιστικές δικλείδες υπάρχουν για τις τραπεζικές συναλλαγές, τις νομικές και συνταγματικές προβλέψεις που έχουν θεσπίσει τα εθνικά κράτη ή οι Ενώσεις Κρατών (όπως η ΕΕ) και οι οποίες επιτρέπουν τον έλεγχο και τη δημοκρατική νομιμοποίηση των πολιτικών αποφάσεων.
Δεν έχει μόνο όμως τη διάσταση της απορρύθμισης η ΤΤΙΡ. Ταυτόχρονα, μέσω της υιοθέτησης του ISDS (μηχανισμός επίλυσης διαφορών Επενδυτή-Κράτους), δίνει στους ξένους επενδυτές το δικαίωμα να ενάγουν κυρίαρχα κράτη με την κατηγορία της απώλειας κερδών εξ’ αιτίας πολιτικών αποφάσεων δημοσίου συμφέροντος. Και μάλιστα όχι ενώπιον εθνικών ή ευρωπαϊκών δικαστηρίων με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, αλλά ενώπιον ειδικών εξωθεσμικών διαιτητικών οργάνων που απαρτίζονται όχι από δικαστές δημόσιους λειτουργούς αλλά από δικηγόρους εταιρικού δικαίου που συνδέονται με τις επιχειρήσεις και οι οποίοι συνεδριάζουν «κεκλεισμένων των θυρών» χωρίς να μπορεί να ασκηθεί έφεση κατά των αποφάσεων τους. Με βάση λοιπόν το ISDS θα μπορούν οι πολυεθνικές εταιρείες να μηνύουν κράτη όταν θεωρούν ότι οι νόμοι, οι εργασιακές και περιβαλλοντικές ρυθμίσεις και οι κοινωνικές εγγυήσεις, ακόμα και οι συνδικαλιστικές ελευθερίες, βλάπτουν τα προσδοκώμενα κέρδη τους. Και το πιο εξωφρενικό, τα συμβαλλόμενα μέρη της ΤΤΙΡ αναλαμβάνουν την υποχρέωση να ελέγχουν προληπτικά από τη φάση της προπαρασκευής και επεξεργασίας ενός νόμου τη συμβατότητα του με τους κανόνες του ελεύθερου εμπορίου και της διευκόλυνσης των επενδύσεων. Έχουμε να κάνουμε στην πραγματικότητα με εκχώρηση στο πολυεθνικό κεφάλαιο της δυνατότητας να παρακάμπτει τη Δικαιοσύνη και να νομοθετεί υπέρ των συμφερόντων του.
Με άλλα λόγια δεν πρόκειται για μια συμφωνία εις βάρος της Ευρώπης και υπέρ των ΗΠΑ, αλλά για ένα ισχυρό και δεσμευτικό πλαίσιο υπέρ των πολυεθνικών επιχειρήσεων και των δύο μερών που θα πλήξει το Κοινωνικό Κράτος, το Κράτος Δικαίου και τη Δημοκρατία και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Υπάρχει όμως μια ακόμα κρίσιμη πτυχή στην ΤΤΙΡ. Είναι η δημιουργία νέων αγορών στον τομέα των δημόσιων υπηρεσιών (Υγεία, Παιδεία, ύδρευση, ηλεκτρική ενέργεια κλπ) και η εκχώρηση μέρους ή και του συνόλου δημόσιων αγαθών σε πολυεθνικές που αναζητούν νέα πεδία επενδύσεων και κερδοφορίας. Ειδικά για τις υπηρεσίες Υγείας, έχουν ήδη εκφραστεί μέχρι και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σοβαρές ανησυχίες για τους κινδύνους ακόμα μεγαλύτερης ιδιωτικοποίησης των Δημόσιων Συστημάτων Υγείας που, όπως είναι τεκμηριωμένο βιβλιογραφικά, οδηγούν σε υγειονομικές ανισότητες και αποκλεισμούς των φτωχών και ανασφάλιστων από την περίθαλψη, αλλά και σε ανεξέλεγκτη αύξηση του κόστους. Μέχρι σήμερα είχαν εξαιρεθεί οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας από προηγούμενες συμφωνίες όπως η GATS (Γενική Συμφωνία για τις συναλλαγές στον Τομέα των Υπηρεσιών), θεωρώντας ότι είναι αποκλειστική υπόθεση των εθνικών κυβερνήσεων. Η κατεύθυνση σήμερα είναι η άρση αυτών των εξαιρέσεων και η διατήρηση τους μόνο για υπηρεσίες που σχετίζονται με κρατική ασφάλεια, απονομή δικαιοσύνης, φύλαξη συνόρων, εναέρια κυκλοφορία κλπ.
Ο πολιτικός κίνδυνος από μια τέτοια εξέλιξη είναι ολοφάνερος. Ακόμα και αν οι πολίτες μιας χώρας αποφασίσουν δημοκρατικά για την αλλαγή προτεραιοτήτων πέραν των νεοφιλελεύθερων επιλογών, θα είναι πρακτικά αδύνατο για μια χώρα να αναστρέψει την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών που θα έχει συντελεστεί και να ενισχύσει το Δημόσιο Τομέα Υγείας, Παιδείας, Ύδρευσης ή Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Μια ακόμα σημαντική πλευρά της ΤΤΙΡ που αφορά το Φάρμακο και την Πολιτική Υγείας είναι η αυστηροποίηση και επέκταση της νομοθεσίας για τα πνευματικά δικαιώματα («πατέντα») των φαρμακευτικών εταιρειών, γεγονός που ευνοεί αποκλειστικά τις πολυεθνικές και πλήττει ευθέως τις φαρμακοβιομηχανίες αναπτυσσόμενων ή και ανεπτυγμένων χωρών που έχουν επενδύσει σε ποιοτικό γενόσημο φάρμακο για την κάλυψη των φαρμακευτικών αναγκών του πληθυσμού. Ο βασικός στόχος των εταιρειών πρωτοτύπων φαρμάκων είναι να επεκτείνουν την περίοδο προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων (τα οποία καθιερώθηκαν διεθνώς μέσω της συνθήκης TRIPS) και των δεδομένων που προκύπτουν από κλινικές δοκιμές. Όμως η μεγαλύτερη ίσως απειλή είναι η εισαγωγή του μηχανισμού ISDS στο χώρο του φαρμάκου, πράγμα για το οποίο πιέζουν και οι ΗΠΑ και οι Γενική Διεύθυνση Εμπορίου της ΕΕ. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα σε φαρμακευτικές να ενάγουν για εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τα κράτη-μέλη σε περίπτωση που μέτρα για τη δημόσια υγεία ή την πρόσβαση σε φάρμακα βλάπτουν τα μελλοντικά τους κέρδη. Τέτοιες πολιτικές μπορεί να είναι ο έλεγχος τιμών και ο τρόπος αποζημίωσης από τα ασφαλιστικά ταμεία, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, η φαρμακοεπαγρύπνυση και τα αυστηρότερα standards για τις «πατέντες».
Με την ΤΤΙΡ λοιπόν θεσμοποιείται ότι το εταιρικό κέρδος και το «δίκιο του επενδυτή» είναι πάνω από τις ανάγκες των ανθρώπων! Αποδεικνύεται περίτρανα ότι η παγκοσμιοποιημένη αγορά και ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός έχουν «δυσανεξία» προς την Πολιτική και προς τη Δημοκρατία!
Απέναντι σ’ αυτή την συμφωνία παγκόσμιας ηγεμονίας του κεφαλαίου και των πολυεθνικών, απαιτούνται παγκοσμιοποιημένες συλλογικές αντιστάσεις, διεθνοποιημένα κινήματα υπεράσπισης της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος, των ανθρώπινων και κοινωνικών δικαιωμάτων. Δεν μπορούν να υπάρξουν πια εθνικού τύπου αναδιπλώσεις και περιχαρακώσεις, δεν μπορούν να προωθηθούν βιώσιμες λύσεις υπέρ της εργασίας και της κοινωνίας χωρίς ευρωπαϊκές και παγκόσμιες συμμαχίες (πολιτικές-κοινωνικές-κινηματικές), χωρίς προοδευτικές συσπειρώσεις και στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, χωρίς ένα εναλλακτικό, αλληλέγγυο και δίκαιο σύστημα παγκόσμιας συνεργασίας για το εμπόριο, τις υπηρεσίες, το περιβάλλον, τις επικοινωνίες, τις μεταφορές, την αειφόρο και δίκαιη ανάπτυξη.
Σε ένα τέτοιο ευρύτερο πλαίσιο εντάσσει ο ΣΥΡΙΖΑ το πολιτικό του σχέδιο για την ανακούφιση της κοινωνίας, την επανεκκίνηση της οικονομίας, την ανακατανομή βαρών, την αποκατάσταση των αδικιών και την ανάκτηση της αξιοπρέπειας των ανθρώπων στην πατρίδα μας.
Το video της ομιλίας του Ανδρέα Ξανθού θα το βρείτε εδώ.
04/11/2014 ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΡΕΘΥΜΝΟΥ