Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ
Το απόλυτο αλαλούμ επικρατεί τα τελευταία 24ωρα με αφορμή τον εμβολιασμό κατά της νέας γρίπης. Η επιτροπή πανδημίας αδυνατεί να ενημερώσει με σαφήνεια τους πολίτες για το αν πρέπει ή όχι να κάνουν το εμβόλιο, ρίχνοντας ουσιαστικά το μπαλάκι των ευθυνών στους θεράποντες ιατρούς, οι οποίοι πρέπει ουσιαστικά μόνοι να αποφασίσουν τι θα συστήσουν στους ασθενείς τους.
Μαζικός εμβολιασμός κατά της νέας γρίπης για παιδιά από 6 μηνών έως 4 χρόνων σε συνεδριακό κέντρο του Αμστερνταμ. Το κλίμα επιβαρύνθηκε μετά την παρέμβαση του εισαγγελέα Ρόδου Κ. Μπούτσικου που ζήτησε διενέργεια επείγουσας προανακριτικής εξέτασης για το εμβόλιο αφού, όπως αναφέρει, έχουν διατυπωθεί σοβαρές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητά του αλλά και για τις παρενέργειές του.
* Οι αμφιλεγόμενες δηλώσεις της επιτροπής πανδημίας προκαλούν περαιτέρω αναστάτωση, ιδιαιτέρως στις έγκυες. Είναι ενδεικτικό ότι η επικεφαλής της επιτροπής καθηγήτρια Ελένη Γιαμαρέλου, σε μια προσπάθεια να μεταπείσει τις γυναίκες που διανύουν περίοδο κύησης να εμβολιασθούν, επικαλέστηκε την αλλαγή θέσης του καθηγητή Μαιευτικής και Γυναικολογίας Αρ. Αντσακλή, λέγοντας ότι κάμφθηκαν οι αντιρρήσεις του και ότι θα προβεί ο ίδιος σε σχετικές ανακοινώσεις μέσω της Εταιρείας Γυναικολογίας.
«Δεν έχει δοκιμασθεί»
Ομως, ο καθηγητής μιλώντας στην «Κ.Ε.» διαψεύδει την πρόεδρο της επιτροπής, αφού, όπως λέει: «Δεν έχουμε εμπειρία στο εμβόλιο της πανδημίας. Εχουμε εμπειρία μόνο από αυτό της εποχικής γρίπης, από έρευνες στο εξωτερικό, αφού στη χώρα μας οι γυναίκες δεν το έκαναν ποτέ.
»Και επειδή κάποιοι υποστηρίζουν ότι είναι το ίδιο εμβόλιο, σας λέω ότι δεν πρόκειται για το ίδιο προϊόν, από τη στιγμή μάλιστα που το ένα δεν καλύπτει τα στελέχη του άλλου. Το νέο εμβόλιο για την πανδημία έχει δοκιμασθεί μόνο σε 120 γυναίκες από το Σεπτέμβριο του 2009. Πρέπει λοιπόν να είναι κανείς πολύ προσεκτικός και επιφυλακτικός όταν ενημερώνει μια έγκυο γυναίκα, και πρέπει να την ενημερώνει με ειλικρίνεια».
Να σημειωθεί πάντως ότι στην Αμερική, όπου χορηγείται εμβόλιο σε εγκυμονούσες επιλέγεται αυτό που δεν περιέχει ανοσοενισχυτικό, μια συγκεκριμένη ουσία που περιλαμβάνεται σε αυτά που σήμερα διαθέτει η χώρα μας.
* Το κλίμα φόβου και ανασφάλειας επεκτάθηκε εκτός από τις έγκυες γυναίκες και στο γενικό πληθυσμό, μετά και τις παρενέργειες που καταγράφηκαν στον Καναδά, όπου και αποσύρθηκε μια συγκεκριμένη παρτίδα της εταιρείας Glaxo. Η κατάσταση επιβαρύνθηκε και εξαιτίας της ακύρωσης της παραγγελίας των 2 εκατομμυρίων δόσεων που είχε γίνει από τη Sanofi Pasteur έπειτα από σχετική εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών. Μια ακύρωση που θα εξοικονομήσει για τα κρατικά ταμεία περί τα 14 εκατ. ευρώ, σε ένα σύνολο 55 εκατ. ευρώ που επρόκειτο αρχικά να διατεθούν μόνο για την αγορά εμβολίων.
Ωστόσο, δεν αποκλείεται να αγορασθούν τελικά κάποιες παρτίδες από τη συγκεκριμένη εταιρεία τον Ιανουάριο, εμβόλια τα οποία όμως θα είναι διαφοροποιημένα σε σχέση με αυτά που αρχικά επρόκειτο να παραληφθούν.
Βέβαια, το ποσό των 14 εκατ. ευρώ δείχνει ως σοβαρή εξοικονόμηση, αν σκεφτεί κανείς ότι πολύ μεγάλο μέρος των αποθεμάτων εμβολίων μάλλον θα παραμείνει αδιάθετο – με βάση τις εκτιμήσεις και των επιστημόνων. Και παραμένει άγνωστο εάν οι παρτίδες που συνεχίζει να παραλαμβάνει η χώρα μας θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τους επόμενους μήνες.
Αλλωστε, ο μεγάλος φόβος της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας είναι η πιθανότητα μετάλλαξης του ιού, κάτι που δεν έχει υπολογισθεί, οπότε οι παραχθείσες ποσότητες των εμβολίων θα μείνουν στα ράφια.
* Από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας έχει υπολογιστεί ότι η χώρα μας θα κληθεί να διαθέσει συνολικά περί τα 1,8 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της πανδημίας (νοσήλια, θεραπεία, εμβόλια κ.λπ.). Ποσό που θα προκύψει εφόσον νοσήσει τελικά το 20% του πληθυσμού και όχι το 40%, όπως αρχικά είχε εκτιμηθεί.
Το τείχος προστασίας
Ο έντονος προβληματισμός, πάντως, παραμένει στο υπουργείο Υγείας, αφού η εμβολιαστική κάλυψη είναι σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, με βάση το στόχο που έχουν θέσει οι επιστήμονες για τη δημιουργία ενός «τείχους προστασίας» για ολόκληρο τον πληθυσμό. Για να δημιουργηθεί πρέπει να εμβολιασθεί τουλάχιστον το 40% ώστε να μην επεκταθεί ο ιός Η1Ν1. Η επικεφαλής της επιτροπής πανδημίας Ελένη Γιαμαρέλου έχει βάλει ψηλά τον πήχη και ευελπιστεί να εμβολιαστεί το 50% του πληθυσμού, δηλαδή περί τα 4 εκατ. άτομα, αν αφαιρέσει κανείς όσους έχουν ήδη νοσήσει, είτε με σοβαρά είτε με ήπια συμπτώματα (εκτιμά ότι φθάνουν τους 800.000).
* Τα ίδια τα εμβόλια, πάντως, αποτελούν ακόμη και σήμερα ένα μυστήριο, με δεκάδες αναπάντητα ερωτήματα, στα οποία η ίδια η πολιτεία δεν μπορεί να απαντήσει. Η χώρα μας επρόκειτο να αγοράσει συνολικά 8 εκατ. δόσεις από τρεις φαρμακευτικές εταιρείες, έπειτα από διαπραγματεύσεις που πραγματοποίησε η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Η Glaxo SmithKline θα διέθετε 3 εκατ. δόσεις, η Novartis άλλα 3 εκατ. και η γαλλική Sanofi Pasteur 2 εκατ.
* Μεταξύ των τριών εμβολίων υπάρχουν διαφορές. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, καθηγητή Αν. Κωνσταντόπουλο, τα εμβόλια των εταιρειών Glaxo και Novartis περιέχουν ανοσοενισχυτικό σε ικανοποιητική ποσότητα, ώστε σε περίπτωση που υπάρξει μετάλλαξη του ιού της νέας γρίπης από Η1Ν1 σε Η1Ν5 να μπορούν να παράσχουν κάλυψη, τουλάχιστον σε πρώτη φάση.
Αντίθετα, όπως επισημαίνει, το εμβόλιο της Sanofi δεν περιέχει το συγκεκριμένο συστατικό. Εκτός αυτού, «το συγκεκριμένο εμβόλιο της Sanofi δεν έχει λάβει μέχρι στιγμής έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, γεγονός που κατέστησε την επιτροπή εμβολιασμού ακόμη πιο επιφυλακτική». Πάντως, η εταιρεία πρότεινε να παράσχει στη χώρα μας παρτίδες που διανέμονται και στη Γαλλία, οι οποίες περιέχουν ανοσοενισχυτικό. Αυτές δεν αποκλείεται τελικώς να αγορασθούν τον Ιανουάριο.