Οι δύο αιτίες για «εμφράγματα» στα επείγοντα
Της Μαριας Δεληθαναση
Ανήμερα Φώτων, έξι η ώρα το απόγευμα στα επείγοντα περιστατικά του
νοσοκομείου Γ. Γεννηματάς. Αριθμός προτεραιότητας ασθενούς 173, αλλά οι
παθολόγοι εξετάζουν ακόμη το νούμερο 78… Διάδρομοι γεμάτοι κόσμο,
ράντζα παντού και σχόλια παρευρισκομένων για αναμονή τουλάχιστον 5-6
ωρών… Πότε δηλαδή θα καταφέρουν να δουν τον ασθενή που έχει ήδη
αρκετές ώρες οξείς πόνους στο στομάχι; Κι αν η κατάσταση είναι τόσο
σοβαρή, ώστε ο χρόνος να μετρά εις βάρος του;
Ενα περιστατικό
έχει φθάσει επειγόντως νωρίς το μεσημέρι από το νοσοκομείο Πύργου και
ακόμη περιμένει… Κάποια γιαγιά έχει κουβαληθεί εκτάκτως από την
Αμοργό και η συνοδός της διαμαρτύρεται… Εν μέσω στωικών περιγραφών
για πολύωρες, αδιέξοδες αναμονές, ένα νέο παλικάρι βγαίνει με φορείο
από το παθολογικό. «Κλήρωσε;» ρωτά ηλικιωμένος που περιμένει να
εξετασθεί. «Μάλλον» απαντά η νοσηλεύτρια που συνοδεύει το φορείο. Λίγο
παραπέρα μεταφέρεται καθιστή σε φορείο μια νέα κοπέλα που βρίσκεται σε
παραλήρημα. Μόλις έχει βγει από το ψυχιατρικό. Μέσα στο παθολογικό
βρίσκονται τέσσερις γιατροί, δυο – τρεις νοσηλεύτριες, έξι ράντζα
γεμάτα με ασθενείς που εναλλάσσονται και ένας υπάλληλος της ασφάλειας
που προσπαθεί να ρυθμίσει την είσοδο των ασθενών. Χάος…
Συνθήκες… «πολεμικές»
Η
πρώτη σκέψη που κάνουμε είναι να φύγουμε από εκεί μέσα το γρηγορότερο,
αλλά δυο έμπειροι γιατροί συμβουλεύουν τηλεφωνικά να παραμείνουμε για
εξετάσεις. Στις 10 το βράδυ μπαίνουμε «πραξικοπηματικά» στην αίθουσα
των παθολόγων. Ο ηλεκτρονικός πίνακας έχει «κολλήσει» για μια ώρα στο
νούμερο 98, αφού μεταφέρονται συνέχεια περιστατικά με ασθενοφόρα του
ΕΚΑΒ. Προσπαθούμε να εντοπίσουμε έναν από τους γιατρούς που τρέχουν
συνέχεια για να του πούμε ότι ο άνθρωπος που συνοδεύουμε πονάει πολύ. Η
πρώτη αντίδραση είναι επιθετική… Η δεύτερη είναι σύσταση για
παραπομπή της υπόθεσης στο χειρουργικό που έχει λιγότερο κόσμο. Μετά
από μισή ώρα μπαίνουμε στο χειρουργικό. Ενας γιατρός με ηρεμία και
γλυκύτητα «ρυθμίζει» τους ασθενείς. Εξηγούμε ότι αυτός που συνοδεύουμε
πονά έντονα και οι παθολόγοι δεν προλαβαίνουν να τον εξετάσουν. «Πώς
αντέχετε να δουλεύετε έτσι;» ρωτάμε. «Οταν επιλέγεις αυτή τη δουλειά,
αποδέχεσαι ό,τι εμπεριέχει» απαντά με χαρακτηριστική ηρεμία. Ο γιατρός
που σε τέτοιες «πολεμικές» συνθήκες εμπνέει εμπιστοσύνη είναι όαση…
Γίνονται
οι εξετάσεις, αποκλείονται οι πλέον σοβαρές ασθένειες, αλλά δυστυχώς
πρέπει τον ασθενή να δει ο παθολόγος. Επιστροφή στο παθολογικό μέσα από
έναν διάδρομο ασφυκτικά γεμάτο με κόσμο. Μπαίνουμε με τον ασθενή στην
αίθουσα σχεδόν στη μια το πρωί. «Σας στέλνω ένα ζάχαρο 4,5» φωνάζει μια
γιατρός που εισβάλλει στην αίθουσα. «Ευτυχώς έχει επαφή με το
περιβάλλον»… Η γιατρός αρχίζει να παζαρεύει με τον υπεύθυνο παθολόγο
ποιανού είναι η ευθύνη του συγκεκριμένου ασθενή. Μετά από δεκάλεπτο
διάλογο η γιατρός αποδέχεται την ευθύνη. «Η ευθύνη είναι πολύ σοβαρή
υπόθεση» εξηγεί στην «Κ» μάχιμη γιατρός και πανεπιστημιακός από άλλο
μεγάλο νοσοκομείο. «Υπάρχει κόντρα μεταξύ παθολόγων και χειρουργών,
μεταξύ καρδιολόγων και παθολόγων…».
Τα προβλήματα που έχουν
κατά καιρούς δημιουργηθεί όταν η εξέλιξη ενός περιστατικού είναι
δυσάρεστη, «έχουν καλλιεργήσει στους γιατρούς το αντανακλαστικό της
περιφρούρησης της περιοχής των αρμοδιοτήτων τους».
Ποιες είναι οι
αιτίες για τη χαοτική κατάσταση που στην περίπτωσή μας είχε συνέπεια να
μπούμε στο νοσοκομείο στις έξι το απόγευμα και να φύγουμε στις δυο το
πρωί; «Δεν υπάρχουν γιατροί στα νοσοκομεία» απαντά μονολεκτικά έμπειρη
γιατρός. «Αυτή τη στιγμή στη χώρα υπάρχει απίστευτα μεγάλος αριθμός
άνεργων γιατρών και απίστευτες ελλείψεις στα νοσοκομεία. Οταν
προκηρύσσεται μια θέση περνούν 2-5 χρόνια μέχρι να κριθούν οι υποψήφιοι
και μετά άλλα δυο χρόνια μέχρι το διορισμό. Οι αρμόδιοι μιλούν επισήμως
για χρονοβόρες διαδικασίες. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν και δεν
διατίθενται χρήματα για διορισμούς».
Τεράστιες ανάγκες
Την
ίδια στιγμή οι ανάγκες σε μια εφημερία είναι τεράστιες. Περίπου 1.800
περιστατικά δέχεται σε μία 24ωρη εφημερία αργίας το «Γ. Γεννηματάς»,
ενώ σε μία καθημερινή γενική εφημερία (από τις 2.30 το απόγευμα έως τις
8 το πρωί της επόμενης ημέρας) απευθύνονται στο νοσοκομείο 1.300-1.400
άτομα. Ρεκόρ προσελεύσεων έχει ο Ευαγγελισμός, όπου σε εφημερία αργίας
δέχεται 1.800-2.000 περιστατικά και σε καθημερινή γενική εφημερία
τουλάχιστον 1.500.
Μια δεύτερη αιτία αποτελεί η έλλειψη υπηρεσιών
πρωτοβάθμιας περίθαλψης. «Εάν λειτουργούσε σωστά η πρωτοβάθμια, τα
επείγοντα δεν θα μπούκωναν έτσι» λέει η ίδια γιατρός και εξηγεί ότι τα
ταμεία δεν προσφέρουν στους ασφαλισμένους ό,τι θα έπρεπε με αποτέλεσμα
αυτοί να καταφεύγουν στα εφημερεύοντα για μη επείγοντα περιστατικά.
Οπως η κυρία που ζητούσε βοήθεια για το χέρι που έκαψε στο μαγείρεμα…
Ή η μοναχική γιαγιά που περίμενε στο φορείο να τη μεταφέρουν στο
Γηροκομείο Αθηνών.
Το υπ. Υγείας εκτιμά ότι τουλάχιστον το 40%
των ασθενών που απευθύνονται στα εφημερεύοντα νοσοκομεία είναι μη
επείγοντα περιστατικά. Σε κάθε περίπτωση «η αγωνία της εφημερίας δεν
αμείβεται» καταλήγει η γιατρός που εξηγεί ότι μετά από 20χρονη
επαγγελματική πορεία ως γιατρός πλήρους απασχόλησης και πανεπιστημιακός
το εισόδημά της δεν ξεπερνά τα 2.300 – 2.400 ευρώ το μήνα… «Γιατροί
και νοσηλευτές έχουμε ψυχοσωματικά συμπτώματα. Σφίξιμο, ταχυπαλμίες…
Εχουμε σωματοποιήσει την αγωνία, την τρέλα, το φόβο μη σου πεθάνει ο
ασθενής στα χέρια»…