Κλειστή η μόνη έξοδος διαφυγής, άφαντο το κλειδί-τηλεχειριστήριο, χωρίς πιστοποιητικό πυρασφάλειας το κτίριο
Η μοναδική έξοδος κινδύνου στο υποκατάστημα της Μarfin στην οδό Σταδίου ήταν κλειδωμένη, ενώ είχε χαθεί το τηλεχειριστήριο που θα μπορούσε να την ανοίξει. Οι εργαζόμενοι, στην προσπάθειά τους να διασωθούν μετά τον εμπρησμό από τις μολότοφ, εγκλωβίστηκαν σε μια… σιδερένια κλούβα. Η τραγωδία ίσως θα ήταν μεγαλύτερη αν δεν είχε μείνει συμπτωματικά ανοιχτή μια πόρτα διαφυγής για να εξαερίζεται ο χώρος επειδή μύριζε μια τουαλέτα! Αυτά είναι ορισμένα από τα στοιχεία που επισημαίνονται στο πόρισμα της Επιθεώρησης του υπουργείου Εργασίας, η οποία ερεύνησε τις συνθήκες της πυρκαγιάς στο υποκατάστημα της Μarfin Βank μετά τον εμπρησμό από ομάδα αντιεξουσιαστών το μεσημέρι της 5ης Μαΐου 2010, με αποτέλεσμα τον θάνατο της Αγγελικής Παπαθανασοπούλου, της Παρασκευής Ζούλια και του ΕπαμεινώνδαΤσάκαλη. Στο πόρισμα που συνέταξε τον προηγούμενο Ιούλιο ο επιθεωρητής κ. Θεοδόσιος Πανταζόπουλος και αποκαλύπτει σήμερα «Το Βήμα» καταγράφονται σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα πυρασφάλειας του κτιρίου, κλειδωμένες έξοδοι διαφυγής, ελλείψεις πιστοποιητικών και απουσία σχετικής εκπαίδευσης του προσωπικού, γεγονότα που επηρέασαν την απόπειρα απεγκλωβισμού των εργαζομένων μετά τη δολοφονική επίθεση των κουκουλοφόρων.
Οπως μνημονεύεται, «στο υποκατάστημαεργάζονταν συνολικά 27 άτομα.Υπήρχε μόνο μία έξοδος κινδύνου που βρισκόταν στο ισόγειοτου κτιρίου και δίπλα από την κύρια είσοδο της τράπεζας. Ωστόσοαυτή δεν χρησιμοποιήθηκε από τους εργαζομένους γιατί στο ισόγειοείχε ξεσπάσει πυρκαγιά και η ατμόσφαιρα από τον καπνό ήταν αποπνικτική». Ωστόσο αυτό δεν ήταν το μοναδικό πρόβλημα.
Ο επιθεωρητής στο πόρισμά του υπογραμμίζει: «Οι εργαζόμενοι αναφέρθηκαν στην έξοδο κινδύνουτου ισογείου,η οποία δεν έπρεπενα κλειδώνεται,προκειμένου να ανοίγει εύκολα και άμεσα από κάθεπρόσωπο που θα χρειαστεί να τη χρησιμοποιήσει. Αυτή άνοιγε μόνο αν έσπρωχνε κάποιος την “μπάρα πανικού” της θύρας και συγχρόνως πατούσε το κουμπί φορητούτηλεχειριστηρίου που ήταν μοναδικό σε όλον τον χώρο και βρισκότανστο γραφείο της διευθύντριαςστο ισόγειο. Τη στιγμή του συμβάντος,με την ύπαρξη του καπνού,θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο,αν όχι αδύνατον, να βρεθεί το τηλεχειριστήριο και να χρησιμοποιηθείσυγχρόνως με το σπρώξιμοτης πόρτας για να ανοίξει η έξοδοςκινδύνου. Επίσης υπάρχουν μαρτυρίες εργαζομένων που αναφέρουνότι το γραφείο της διευθύντριαςέπιασε πρώτο φωτιά, κάτι που σημαίνει ότι το τηλεχειριστήριοθα είχε καταστραφεί».
Στην έκθεση καταγράφονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες βρήκαν τον θάνατο οι τρεις εργαζόμενοι και το πώς προσπάθησαν να διασωθούν οι υπόλοιποι. Εκεί φαίνεται ότι η δυσοσμία από μια τουαλέτα ήταν… σωτήρια! «Συνολικά 14 εργαζόμενοιεξήλθαν από μια μεταλλικήπόρτα του 2ου ορόφου που δεν ήταν έξοδος κινδύνου και ήταν τυχαίαανοιχτή για αερισμό της παρακείμενηςτουαλέτας λόγω προβλήματοςτης αποχέτευσης» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Τέλος, κρίσιμη θεωρείται στο πόρισμα η έλλειψη πιστοποιητικού πυρασφάλειας. Οπως μνημονεύεται, «η επιχείρηση δεν είχετο απαιτούμενο πιστοποιητικόπυρασφαλείας που εκδίδεται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.Για την έκδοσή του απαιτείταιμελέτη του χώρου, στην οποία θα αναφέρονται τα συγκεκριμέναμέτρα πυρόσβεσης που προβλέπονται από τη νομοθεσία.Η μελέτη αυτή κανονικά κατατίθεται στην Πυροσβεστική Υπηρεσία προς έγκριση. Μετά την έγκριση ο εργοδότης θα έπρεπε να καλέσει την Πυροσβεστικήνα ελέγξει αν εφαρμόστηκαντα μέτρα και να εκδώσειτο πιστοποιητικό ασφαλείαςγια την επιχείρηση».
Κανένας τους δεν γνώριζε από πυρασφάλεια
Η Επιθεώρηση του υπουργείου Εργασίας αναφέρεται στο πόρισμά της και στην ελλιπή εκπαίδευση των εργαζομένων στην αντιμετώπιση παρόμοιων περιστατικών. Οπως σημειώνεται, απαραίτητο είναι «η κατάρτισηαπό τον εργοδότη σχεδίουδιάσωσης-διαφυγής με χάραξη,διευθέτησηοδών διάσωσης και εξόδων κινδύνου, οι οποίες δεν πρέπει να κλειδώνονται.Επιπλέον πρέπει να επιμορφώνονται και να εκπαιδεύονται οι εργαζόμενοι πάνωσε θέματα πυρασφαλείας, πυρόσβεσηςκαι εκκένωσης των χώρων,με πραγματοποίηση των ασκήσεων τακτικά». Τονίζεται όμως ότι στην περίπτωση του υποκαταστήματος της Μarfin «όλοι οι εργαζόμενοι που ρωτήθηκαν ανέφερανότι δεν είχε γίνει καμιά εκπαίδευση-ενημέρωση- επιμόρφωσηκαι ούτε είχε ποτέ πραγματοποιηθείκάποιου είδους άσκηση εκκένωσης του κτιρίου. Μόνο μία εργαζομένη ανέφερε ότι είχε γίνει κάποια χρονική στιγμή επίδειξη της χρήσης των πυροσβεστήρων και μία άλλη εργαζόμενη (σ.σ.: στο πόρισμα αναφέρονται τα ονόματά τους) ότι είχαν διανεμηθεί στο προσωπικόενημερωτικά φυλλάδια για θέματα πυροπροστασίας, χωρίς όμως να θυμάται το πότε.
Πέντε είναι οι ύποπτοι για τον εμπρησμό
Στασιμότητα παρατηρείται στην έρευνα της ΕΛ.ΑΣ. για τους δράστες του εμπρησμού του υποκαταστήματος της Μarfin. Γι΄ αυτό μελετάται να ζητηθεί από την Εισαγγελία Πρωτοδικών παράταση της προθεσμίας- λήγει στις 5 Νοεμβρίου 2010- για την ολοκλήρωση της έρευνας. Στο πλαίσιο των ερευνών που πραγματοποιεί η Υποδιεύθυνση Κρατικής Ασφαλείας έχουν ληφθεί περίπου 60 καταθέσεις και έχουν αναλυθεί εικόνες από 20 κάμερες καταστημάτων και διαχείρισης κυκλοφορίας. Οι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., οι οποίοι έχουν ζητήσει και την αρωγή του συστήματος νομίμων συνακροάσεων της ΕΥΠ, έχουν καταλήξει στην ταυτότητα πέντε νεαρών ατόμων- τεσσάρων ανδρών και μιας γυναίκας- που απεικονίζονται να συμμετέχουν σε επιθέσεις πριν και μετά τον εμπρησμό του υποκαταστήματος. Παρατηρείται όμως αδυναμία τεκμηρίωσης των κατηγοριών.