Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΣΠΑΘΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΦΕΡΑΝ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΠΟΥ ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΝ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΕΓΑ
ΤΟ 2020 υπολόγιζε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεσπάσει η κρίση (των ελλειμμάτων) του ασφαλιστικού, αλλά φέτος η συνταξιοδοτική δαπάνη εκτινάχθηκε στο 13,6% του ΑΕΠ. Στο 2,9% του ΑΕΠ υπολόγιζε η Εθνική Αναλογιστική Αρχή τη συνταξιοδοτική δαπάνη στο Δημόσιο για το 2040, αλλά το 2010 θα πληρώσει 7,06 δισ. ευρώ για συντάξεις, ή το 2,89% του ΑΕΠ.
Ω, του θαύματος (ή μήπως της Αποκαλύψεως;), έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι μας και κανείς δεν το είχε προβλέψει… Και εκεί που είχαν αμφισβητηθεί, βασίμως, ως καταστροφολογικές, οι αναλογιστικές μελέτες για τα (κρυφά) μελλοντικά ελλείμματα του ασφαλιστικού, αυτά έγιναν ολοφάνερα.
Τα ταμεία όχι μόνο δεν έχουν αποθεματικά για τις συντάξεις της επομενης γενιάς, αλλά δυσκολεύονται να βρουν τα κεφάλαια για τα δώρα Χριστουγέννων του 2009.
Τι έφταιξε, όμως, και το… ταμείον είναι μείον; Ηταν αισιόδοξες οι μελέτες ή ήταν πλασματικά τα στοιχεία επί των οποίων γίνονταν οι σχεδιασμοί; Κατέρρευσαν τα έσοδα ή διασπαθίστηκαν τα αποθεματικά στα δομημένα ομολόγα;
Το σίγουρο είναι ότι αυξήθηκαν κατά 2,1 δισ. ευρώ σε μια 5ετία οι συνταξιοδοτικές δαπάνες στο Δημόσιο, λόγω των αθρόων παραιτήσεων, οι οποίες προκλήθηκαν από τις κατά καιρούς δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων για επερχόμενες αλλαγές στο ασφαλιστικό. Ετσι, τα τελευταία χρόνια οι συνταξιοδοτήσεις στο Δημόσιο υπερδιπλασιάστηκαν, και από τις 10.000 εξόδους κάθε χρόνο φτάσαμε στους 20.000 δημόσιους υπαλλήλους που εξέρχονται της υπηρεσίας ετησίως.
Πλήρης ανατροπή
Οι δαπάνες συνταξιοδότησης από 4,2 δισ. ευρώ το 2005 εκτινάσσονται στα 7,06 δισ. με το νέο προϋπολογισμό.
Σημείωσαν δηλαδή αύξηση 75% και -από 2,2% του ΑΕΠ το 2005- του χρόνου θα φτάσουν στο 2,9% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Και αυτό μόνο για συντάξεις του δημόσιου τομέα. Ειδικά για το Δημόσιο, η Εθνική Αναλογιστική Αρχή προέβλεπε, με έτος αναφοράς το 2007, ότι η συνταξιοδοτική δαπάνη θα φτάσει σε αυτό το ποσοστό (2,9% του ΑΕΠ, που εγγίζουμε το 2010) μετά από 30 χρόνια, ήτοι το 2040.
Κατά συνέπεια, και εκεί που περιμέναμε να διαψευστούν οι αναλογιστές και η οικονομική ανάπτυξη να μας καταπλήξει με τις (νέες) θέσεις εργασίας και τον πλούτο που θα δημιουργηθεί εξ αυτής, έφτασε μια χρονιά οικονομικής κρίσης και 2-3 χρόνια πολιτικής παράλυσης για να ανατραπούν όλα άρδην. Και όταν λέμε πολιτική παράλυση εννοούμε την απόσυρση των ελεγκτικών μηχανισμών από την αγορά, την αυθαιρεσία των επιχειρήσεων, που δεν καταβάλλουν τις παρακρατηθείσες εισφορές, το ακαταδίωκτο όσων εισφοροδιαφεύγουν καθώς και τις χαριστικές ρυθμίσεις για όσους χρωστούν.
Στο νέο προϋπολογισμό προβλέπονται περικοπές σε όλους τους κωδικούς που αφορούν χρηματοδοτήσεις ασφαλιστικών οργανισμών (-5,8% στο ΙΚΑ και -44% στον ΟΑΕΕ), για το Δημόσιο όμως προβλέπεται αύξηση δαπανών 8,8% εν σχέσει με το 2009.
Παράλληλα αύξηση 2,3% προβλέπεται και για τις δαπάνες περίθαλψης όλων των ταμείων, καθώς βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το πάρτι με τις προμήθειες, τις πλαστές εξετάσεις στα διαγνωστικά κέντρα και την υπερσυνταγογράφηση φαρμάκων εκ μέρους των γιατρών.
Δηλαδή, η κυβέρνηση προβλέπει αυξημένες κρατικές δαπάνες και εγκρίνει πρόσθετη οικονομική ενίσχυση στους τομείς όπου αναμένεται ότι θα παρέμβει νομοθετικά μέσα στο νέο χρόνο (αύξηση των ορίων συναξιοδότησης των γυναικών στο δημόσιο τομέα, λίστα φαρμάκων, ανακοστολόγηση σκευασμάτων και άλλες περιπτώσεις).