ΠΟΥ- Φάρμακα- εμβόλια

Η πανδημία ανέδειξε την αξία των δημόσιων αγαθών, αναγκάζοντας ακόμα και γνωστούς θιασώτες του νεοφιλελευθερισμού να γίνουν -έστω και περιστασιακά- υποστηρικτές των δημοσίων συστημάτων υγείας.

Εκτός όλων των άλλων, η πανδημία άνοιξε εκ νέου και τη συζήτηση για τη φαρμακευτική βιομηχανία, διότι είναι βέβαιο πως θα υπάρξουν πατέντες στα νέα προϊόντα, ειδικά φάρμακα, εμβόλια, διαγνωστικά τεστ για την αντιμετώπιση του SARS-CoV-2. 

Σημειωτέον ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι λόγω της καινοτομίας αυξάνονται κάθε χρόνο οι δαπάνες για φάρμακο κατά 7,5-10%. Αυτό έχει δημιουργήσει μεγάλες πιέσεις στα συστήματα υγείας των ευρωπαϊκών χωρών, πολλά από τα οποία αδυνατούν να δώσουν πρόσβαση στους ασθενείς σε νέες καινοτόμες θεραπείες λόγω των υψηλών τιμών. 

Αν θέλουμε συνεπώς ν΄ αντιμετωπίσουμε την πανδημία καθολικά, με ισότιμο και αποτελεσματικό τρόπο πρέπει όλα τα προϊόντα για την covid-19 να διατεθούν σε όλους όσους τα χρειάζονται δωρεάν ή σε προσιτές τιμές. Για να γίνει αυτό δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υπάρχουν πατέντες και δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης. Οι νέες ανακαλύψεις και τα δεδομένα τους πρέπει να είναι ανοιχτά και διαθέσιμα σε όλους τους επιστήμονες, όλα τα κράτη και όλους τους πολίτες αυτού του κόσμου, ώστε να παραχθούν με μικρό κόστος τα κατάλληλα προϊόντα.

Στην περίπτωση της λοίμωξης Covid-19 παρατηρούμε μια πρωτόγνωρη τάση διαμοιρασμού δεδομένων και δωρεάν πρόσβασης σε άρθρα και μελέτες που σχετίζονται με την πανδημία. Αυτή η τάση πρέπει να ενισχυθεί και να θωρακιστεί θεσμικά. Και ταυτόχρονα πρέπει από τώρα όλες οι κυβερνήσεις, η βιομηχανία και οι διεθνείς επιστημονικοί οργανισμοί να δεσμευτούν δημόσια ότι δε θα επικαλεστούν πατέντες και νομικά δικαιώματα και ότι θα παραχωρήσουν δωρεάν όλα τα ερευνητικά και κλινικά δεδομένα. Όπως επίσης, ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να συμφωνήσουν ότι θα αγοράσουν τις πατέντες των τεστ ταχείας διάγνωσης από τις εταιρείες, έτσι ώστε η διαγνωστικός έλεγχος της πανδημίας να γίνει δημόσιο αγαθό.