Πρωταθλητές στην κατάχρηση αντιβιοτικών

Της Πεννυς Mπουλουτζα

Κοντά στο «τέλος των αντιβιοτικών» βρίσκεται η Ευρώπη. Η υπεκατανάλωση και η κακή χρήση των αντιβιοτικών έχει οδηγήσει στη σταδιακή αχρήστευσή τους εξαιτίας της αντοχής που αναπτύσσουν τα μικρόβια σε αυτά. «Ιδανικοί αυτόχειρες» είναι οι Ελληνες που στην πλειονότητά τους χρησιμοποιούν τα αντιβιοτικά ως «καραμέλες», με αποτέλεσμα να βρίσκονται στην πρώτη θέση στην κατανάλωση των συγκεκριμένων φαρμάκων στην Ευρώπη.

Χαρακτηριστικά είναι τα αποτελέσματα μελετών σύμφωνα με τα οποία επτά στους δέκα Ελληνες έχουν λάβει το τελευταίο εξάμηνο αντιβιοτικό, στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς να χρειάζεται.

Πέντες στους δέκα γονείς έχουν στο σπίτι τους «εφεδρικά» αντιβιοτικά, ενώ οι Ελληνίδες, σε ποσοστό που κυμαίνεται μεταξύ 20% και 40%, χορηγούν αντιβιοτικά στο παιδί τους χωρίς τη συμβουλή γιατρού και για απλά συμπτώματα όπως συνάχι, πονόλαιμο ή βήχα και για τα οποία το αντιβιοτικό δεν χρησιμεύει.

Αλλά και οι παιδίατροι συχνά συνταγογραφούν αντιβιοτικά έπειτα από πιέσεις των γονέων. Είναι ενδεικτικό ότι το 85% των παιδιάτρων δηλώνει ότι οι γονείς πιέζουν για τη χορήγηση αντιβιοτικών και το 65% αυτών παραδέχεται ότι «ενδίδει» σε αυτές τις πιέσεις καθώς σε αντίθετη περίπτωση ο γονέας θα απευθυνθεί σε άλλο γιατρό.

Aντοχή μικροβίων

Το 2008 διακινήθηκαν από τα φαρμακεία, τις φαρμακαποθήκες και τα νοσοκομεία της χώρας μας 40,3 εκατομμύρια κουτιά αντιβιοτικών, ενώ σε ορισμένα ήδη των αντιβιοτικών όπως π.χ. στις κεφαλοσπορίνες, η κατανάλωση στη χώρα μας είναι ακόμα και 100 φορές υψηλότερη σε σχέση με τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Το αποτέλεσμα είναι να καταγράφεται υψηλή αντοχή μικροβίων στα αντιβιοτικά που σε περιπτώσεις όπως στον στρεπτόκοκκο ή τον σταφυλόκοκκο παρατηρούνται στο 35%-70% των περιστατικών.

Στην υπερκατανάλωση αντιβιοτικών αναφέρθηκαν χθες ο υφυπουργός Υγείας κ. Γιώργος Παπαγεωργίου, η καθηγήτρια Παθολογίας κ. Ελένη Γιαμαρέλλου, ο πρόεδρος του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων κ. Γιάννης Πιερρουτσάκος και ο πρόεδρος του ΕΟΦ κ. Βασ. Κοντοζαμάνης. Οπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Παπαγεωργίου, «βρισκόμαστε μπροστά στον τεράστιο κίνδυνο να επιστρέψει η ανθρωπότητα στην προ των αντιβιοτικών εποχή, όταν απλές λοιμώξεις μπορούσαν να οδηγήσουν στον θάνατο» και πρόσθεσε «κάνουμε έκκληση στους γιατρούς να περιορίσουν τη συνταγογράφηση αντιβιοτικών, στους φαρμακοποιούς να μην τα δίνουν αβίαστα και στους γονείς να μην πιέζουν τον παιδίατρο να γράψει αντιβιοτικά».

Η κ. Γιαμαρέλλου τόνισε ότι και η φαρμακοβιομηχανία θα πρέπει να μην είναι «υπερενεργητική» στο θέμα των αντιβιοτικών και της προώθησής τους. Η καθηγήτρια αναφέρθηκε σ’ ένα ειδικό τεστ ανίχνευσης της ύπαρξης στρεπτόκοκκου, η χρήση του οποίου από τους γιατρούς θα βοηθήσει στη μείωση της άσκοπης χορήγησης αντιβιοτικών.