.
Στην τηλεδιάσκεψη με τους αρχηγούς της τρόικας που έχει προγραμματιστεί για αύριο θα οριστικοποιηθεί το σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2012 που θα εφαρμοστεί από… τώρα, με στόχο να μειωθεί επιπλέον το έλλειμμα κατά 5,7 δισ. ευρώ.
Στα μέτρα, που υπολογίζονται ένα προς ένα, περιλαμβάνονται, σύμφωνα με πληροφορίες, πέραν του τέλους ακινήτων, παρεμβάσεις στις κύριες συντάξεις των ταμείων του Δημοσίου καθώς και άλλων ταμείων, ακόμη και για τους σημερινούς συνταξιούχους, μεγαλύτερες περικοπές στο μισθολόγιο του Δημοσίου, σε ΔΕΚΟ και φορείς, σε κοινωνικά επιδόματα, σε επενδυτικές δαπάνες ακόμη και στο μισθολόγιο του κλήρου.
Πολλά από τα μέτρα αυτά αντιμετωπίζουν νομικά ζητήματα και αναζητείται λύση (συντάξεις, κλήρος κ.λπ.), ενώ ακόμη δεν έχει κλειδώσει η αξία των πρόσθετων παρεμβάσεων. Θα εξαρτηθεί από το ύψος της ύφεσης, η οποία πλέον θεωρείται πολύ πιθανό να ξεπεράσει το 5,3% που προ ημερών ανέφερε ο Ευ. Βενιζέλος.
Θα εξαρτηθεί και από τον υπολογισμό εκ νέου των εσόδων από τα τέλη στα ακίνητα. Αρχικά, υπήρχε η εκτίμηση ότι θα φέρει 2,7 δισ. ευρώ το χρόνο εκ των οποίων υπολογιζόταν απώλεια 20% από αυτούς που δεν πληρώσουν. Ωστόσο, μετά τις εξαιρέσεις που έγιναν και τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν, ο στόχος αυτός αναθεωρείται.
Οσο για το επιπλέον ποσό που πρέπει πάση θυσία να φτάσει στα κρατικά ταμεία για να διασφαλιστεί ότι το έλλειμμα θα τηρηθεί σε αξία (όχι ως αναλογία του ΑΕΠ) σύμφωνα με αυτό που αναφέρει το μνημόνιο, πληροφορίες αναφέρουν ότι ενδεχομένως να είναι μεγαλύτερο από την «τρύπα» των 5,7 δισ. ευρώ στο έλλειμμα. Το πόσο πιο μεγάλο θα είναι θα εξαρτηθεί από το ύψος της ύφεσης και από τη δυνατότητα-πρόθεση των Ελλήνων να πληρώσουν.
Τα μέτρα θα παρουσιαστούν στην τρόικα, η οποία μάλιστα πιέζει να γίνουν και επίσημες ανακοινώσεις πριν από την κάθοδό της στην Αθήνα – πιθανώς προς τα μέσα της εβδομάδας. Στόχος της είναι να δώσει μεν το αρχικό «ok» ώστε η έκθεση προόδου της χώρας να είναι έτοιμη στην αρχή του Οκτωβρίου. Θέλει όμως έως τότε να ασκεί ασφυκτική πίεση στην κυβέρνηση με διπλό στόχο:
* Να δώσει ένα όπλο στην κυβέρνηση για να περάσει παρεμβάσεις στις οποίες αντιδρούν πολλοί εντός και εκτός ΠΑΣΟΚ.
* Παράλληλα να την πιέσει να προχωρήσει εκεί όπου η κρατική διοίκηση… αργεί.
Οι συσκέψεις των στελεχών του οικονομικού επιτελείου που παρέμειναν στην Αθήνα ήταν συνεχείς τις προηγούμενες ημέρες και μετρούσαν ένα προς ένα τα μέτρα. Κάποια από αυτά παρουσιάστηκαν και στο υπουργικό συμβούλιο που έγινε στη Θεσσαλονίκη πριν από τη συνέντευξη τύπου του πρωθυπουργού. Κάποια προστέθηκαν στη συνέχεια.
Κυβερνητικά στελέχη επιχειρούν για επικοινωνιακούς λόγους να περάσουν τα μέτρα ως «παλαιά», με την έννοια ότι οι παρεμβάσεις στον… τίτλο υπάρχουν στο μεσοπρόθεσμο, μόνο που σε εύρος ήταν πολύ πιο περιορισμένες από ό,τι τώρα:
* Συντάξεις. Πληροφορίες αναφέρουν ότι, πέρα από τη λίστα βαρέων και τις αλλαγές στις επικουρικές, η τρόικα ζητά παρεμβάσεις στις βασικές συντάξεις, με έμφαση στα μεγάλα ταμεία -ειδικά του Δημοσίου- λόγω του μεγάλου βάρους που προκαλεί η φυγή προσωπικού ενόψει του ενιαίου μισθολογίου από την 1η Οκτωβρίου. Μία πρόταση αναφέρει τη μείωση των συντάξεων και αναδρομικά για όσους έχουν ήδη φύγει, αλλά συναντά μεγάλα νομικά κωλύματα. Αντιπροτείνεται «οριζόντια» μείωση των συντάξεων (ενδεχομένως και του εφάπαξ) τώρα ή αργότερα με «δούρειο ίππο» την έκθεση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, η οποία πρέπει να πιστοποιηθεί από την τρόικα. Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί, αν η δαπάνη από τώρα έως το 2060 για όλα τα ταμεία αυξηθεί πάνω από 2,5% του ΑΕΠ, να κάνει νέες παραμετρικές αλλαγές στις βασικές συντάξεις.
* Μισθολόγιο. Η κυβέρνηση ολοκληρώνει ένα πολύ σκληρό σχέδιο, αντιμέτωπη με εντεινόμενες αντιδράσεις από την πλευρά των εργαζομένων. Η τρόικα ζητά πρόσθετη μείωση μισθών κατά 1,1 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 200 εκατ. ευρώ να έρθουν φέτος), σενάριο που, σύμφωνα με στελέχη των επιτηρητών μπορεί να περιορίσει τουλάχιστον κατά 40% το μισθολόγιο των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών. Το σενάριο αυτό, που προκαλεί συνολική περικοπή δαπάνης πάνω από 2 δισ. ευρώ, προκαλεί αντιδράσεις από όσους στην κυβέρνηση φοβούνται λευκή απεργία στο Δημόσιο. Παρεμβάσεις εξετάζονται και στις υπόλοιπες συντάξεις. Στο τραπέζι έπεσε ξανά και το μισθολόγιο του κλήρου αλλά εξετάζεται το νομικό ζήτημα που υπάρχει με την ανταλλαγή περιουσίας.
* Φοροαπαλλαγές. Το βασικό μέτρο του 2012 είναι οι φοροαπαλλαγές, μόνο που τώρα εξετάζεται κάθε δυνατότητα περαιτέρω διεύρυνσής τους.
* Στην υγεία, ο νέος οργανισμός πρωτοβάθμιας περίθαλψης είχε σχεδιαστεί με προϋπολογισμό 7 δισ. ευρώ και τακτική επιχορήγηση ίση με το 0,6% του προϋπολογισμού. Εξετάζεται η κατάργηση της επιχορήγησης. Επιπλέον εξοικονόμηση ζητείται και από τις δαπάνες των νοσοκομείων.
* Επενδυτικές δαπάνες. Το 1,1 δισ. ευρώ που θα έρθει φέτος ή το 2012 στα κρατικά ταμεία μετά την αύξηση της συγχρηματοδότησης από το 87% στο 95% είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει στη μείωση του ελλείμματος με ισόποση περικοπή των έργων του ΕΣΠΑ. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τα αμιγώς εθνικά έργα που έχουν ήδη περισταλεί 6 φορές από την αρχή του 2010.
* Η διαπραγμάτευση με την τρόικα που βρίσκεται σε εξέλιξη τόσο σε τεχνικό επίπεδο, στην Αθήνα, όσο και σε πολιτικό επίπεδο είναι πολύ σκληρή. Το ίδιο θα είναι και η μάχη που θα δοθεί στο εσωτερικό για να περάσουν όποια από τα μέτρα προκριθούν, τα οποία, όπως εκτιμάται από πολλούς, ακόμη και από μέλη της τρόικας, δεν μπορούν να επιβληθούν σε αυτή την Ελλάδα της ύφεσης, Ωστόσο, η τρόικα θέλει αποτελέσματα, και τα στελέχη της που δεν θέλουν εισπρακτικά μέτρα επιθυμούν και αυτά δράση που δεν είναι ανώδυνη: Προτείνουν απολύσεις αρχικά στο ευρύτερο Δημόσιο, έπειτα από αυτόματο λουκέτο σε ΔΕΚΟ και φορείς χωρίς να υπάρχει εργασιακή εφεδρεία.
*Ο υπουργός Οικονομικών, στις δηλώσεις του μετά το eurogroup, προανήγγειλε με δραματικό τόνο τα νέα μέτρα που ετοιμάζεται να πάρει η κυβέρνηση, όπως αυτά που είχε πάρει με το μνημόνιο και συμπληρωματικά με το μεσο-πρόθεσμο. Τι θα γίνει αν και τα νέα μέτρα δεν φέρουν αποτέλεσμα; Η παραμικρή αστοχία από εδώ και πέρα μπορεί να αποβεί ολέθρια. Και η εικόνα πανικού που δίνει τις τελευταίες μέρες η κυβέρνηση προκαλεί, όπως είναι φυσικό, τρόμο στην κοινωνία για τις νέες τομές που πρόκειται να γίνουν. Ο μονόδρομος μοιάζει πλέον με γύρο του θανάτου.