Ψυχολογική στήριξη για τους μετανάστες

Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΣΩΤΗΡΧΟΥ

 

Μπορεί η Ενωμένη Ευρώπη να συμπράττει σε δρακόντεια μέτρα ποινικοποίησης των μεταναστών -γιατί τι άλλο είναι η 18μηνη κράτησή τους με το που θα πατήσουν πόδι στο φρούριο, χώρια οι επαναπροωθήσεις-, ωστόσο υπάρχουν ορισμένες προσπάθειες που ανοίγουν χαραμάδες φωτός στο σκοτάδι.

 

Μια τέτοια είναι το Κέντρο Ημέρας Βαβέλ που ήρθε να καλύψει ένα μεγάλο κενό: την πλήρη ανυπαρξία υπηρεσιών ψυχικής υγείας για μετανάστες. Στους λιγότερους από έξι μήνες λειτουργίας του, περισσότεροι από 100 μετανάστες έχουν αναζητήσει βοήθεια, ενώ περίπου οι μισοί -53 για την ακρίβεια- παρακολουθούνται.

Σχεδόν ο ένας στους δέκα που απευθύνθηκε στο Κέντρο είναι παιδί. «Τα παιδιά των μεταναστών έχουν έντονο πρόβλημα ταυτότητας, δεν είναι πολίτες κανενός κράτους: ούτε της πατρίδας των γονιών τους ούτε του τόπου που γεννήθηκαν και ζουν», μας λέει ο υπεύθυνος του Κέντρου ψυχολόγος Νίκος Γκιωνάκης, θέτοντας επί τάπητος το παράλογο νομικό καθεστώς που διέπει τη σχέση αυτών των παιδιών με τη χώρα μας.

Τα προβλήματα των μεταναστών είναι σύνθετα και αναδεικνύουν τη σύνδεση της ψυχοπαθολογίας ή της ψυχικής διαταραχής με την τραυματική εμπειρία της φυγής από τη χώρα τους αλλά και με τη διαμονή τους σε μια ξένη χώρα και τις δυσκολίες που αυτό συνεπάγεται στην εξασφάλιση στέγης, εργασίας, νομιμοποιητικών εγγράφων.

Ο κ. Γκιωνάκης έθιξε ακόμη την ανάγκη ανάπτυξης και στη χώρα μας της διαπολιτισμικής ψυχιατρικής καθώς τα άτομα επηρεάζονται στον τρόπο που βιώνουν και εκφράζονται από την κουλτούρα προέλευσής τους.

Στη νομιμοποίηση συνοψίζεται το μεγαλύτερο άγχος που βιώνουν οι μετανάστες.

«Εχω την εντύπωση ότι θέλουν να μας κρατούν όμηρους. Αν είναι δυνατόν μετά από δέκα χρόνια που βρίσκομαι και εργάζομαι εδώ, πληρώνοντας φόρους και ένσημα στο ΙΚΑ, να μην μπορώ ακόμη να έχω ένα επίσημο χαρτί της προκοπής στην ώρα του. Να σκεφτείς ότι όταν φεύγουν τα παιδιά μας ταξίδι, το μόνο που τους λέμε να προσέχουν είναι το διαβατήριο σαν τα μάτια τους. Για να μην πούμε για τους νέους μετανάστες που δεν έχουν δυνατότητα νομιμοποίησης, αυτοί είναι στην κόλαση», μας λέει ο ηθοποιός Σένα Καραφίλ.

Ο Χοσάινι Καντίρ, συνεργάτης του Κέντρου και των Γιατρών του Κόσμου μάς μιλά για το δράμα των Αφγανών: «Είχαν προβλήματα, και δεν είναι τόσο η φτώχεια όσο ο πόλεμος. Φεύγουν με την ελπίδα να πάνε σε μια χώρα για να μπορέσουν να βοηθήσουν αυτούς που μείνανε πίσω, έρχονται εδώ και δεν μπορούν να κάνουν τίποτα».

«Ο καθένας μας έχει τόσα άτομα πίσω του που ταΐζει ,και τώρα που είμαι άνεργη και πρέπει να βρω ένσημα, γιατί αλλιώς κινδυνεύω να χάσω την άδεια, αισθάνομαι κι ένοχη από πάνω», μας λέει η Λορέτα Μακόλεϊ από την Ενωση Αφρικανών Γυναικών.

* Γιατί έφυγε από τη Σιέρα Λεόνε;

– «Επειδή ήταν πολύ δύσκολα. Οταν αρρωσταίνει κάποιος περιμένουμε να πεθάνει, όχι να πάει στον γιατρό, ούτε τηλέφωνο ούτε δρόμος δεν υπάρχει για να ζητήσεις και να έρθει βοήθεια. Η ανιψιά μου πέθανε στα χέρια μου. Είμαστε τελείως στη μέση της κόλασης και αποφασίσαμε να φύγουμε από αυτή την κατάσταση. Εγινε και ο εμφύλιος και χάσαμε πολλούς φίλους. Ηρθαμε εδώ και νομίσαμε ότι γλιτώσαμε, αλλά περισσότερα από 20 χρόνια που είμαστε εδώ δεν μπορούμε να έχουμε ένα χαρτί, να είμαστε σίγουροι ότι δεν κινδυνεύουμε, και προσπαθούμε να βρούμε άδεια παραμονής. Αναγκαστήκαμε να φύγουμε από τις χώρες μας επειδή κινδύνευαν οι ζωές μας, κανένας δεν θέλει να φύγει από τη χώρα του, και σκεφτόμαστε αν μας διώξουν τι θα κάνουμε. Είναι μεγάλο πρόβλημα και τα παιδιά μας που γεννιούνται εδώ· είναι τελείως στο αέρα…».

Το Κέντρο Ημέρας Βαβέλ βρίσκεται Μηθύμνης 27Β στην πλατεία Αμερικής. Τα τηλέφωνά του είναι: 210-8616280 και 210-8616266. *