h2 align=”center” style=”text-align: center; margin: 10pt 0cm 0pt”>Ποιος πραγματικά ωφελείται από τα μέτρα ελέγχου της Συνταγογράφησης και Εκτέλεσης Εργαστηριακών Εξετάσεων;
Στις 18/8/2014 δημοσιεύτηκε η υπουργική απόφαση «Βραχυπρόθεσμα και Μακροπρόθεσμα Μέτρα Ελέγχου της Συνταγογράφησης και Εκτέλεσης Εργαστηριακών Εξετάσεων» (ΦΕΚ 2243/τ.Β’). Για τη νομιμοποίηση των συγκεκριμένων μέτρων ελέγχου- όπως και πολλών άλλων- το Υπουργείο Υγείας αναζητά άλλοθι στην «προκλητή ζήτηση» και ισχυρίζεται ότι, με τα μέτρα αυτά, τίθενται όρια και κανόνες, με σκοπό την αντιμετώπιση της υπερβολικής συνταγογράφησης και εκτέλεσης διαγνωστικών εξετάσεων. Προς αποφυγή παρανοήσεων, θα θέλαμε να δηλώσουμε από την αρχή ότι οι σύλλογοι ασθενών και εθελοντών, που δραστηριοποιούμαστε στο χώρο του καρκίνου, έχουμε άμεση γνώση και εμπειρία των αυθαιρεσιών και των σχέσεων διαπλοκής και συναλλαγής, που συνεχώς διογκώνονται στο χώρο της υγείας. Οι ασθενείς με καρκίνο έχουν κάθε λόγο να αποστρέφονται τις προσπάθειες «εμπορευματοποίησης» της νόσου τους και γι’ αυτό διεκδικούν παρεμβάσεις της πολιτείας που θα διασφαλίζουν ένα ανθρώπινο, ισότιμο, επιστημονικά τεκμηριωμένο και οικονομικά αποδοτικό σύστημα παραπομπών για την εκτέλεση των διαγνωστικών εξετάσεών τους, που λόγω της φύσης της νόσου, επαναλαμβάνονται κατά τακτά χρονικά διαστήματα. Όμως, το επιχείρημα της κυβέρνησης περί μέτρων αντιμετώπισης της «προκλητής ζήτησης» δεν μας πείθει. Την «προκλητή ζήτηση» υποκινεί κυρίως η διόγκωση του ιδιωτικού τομέα στο χώρο της υγείας, τον οποίο φρόντισε να πριμοδοτήσει ο προηγούμενος Υπουργός Υγείας (απόφαση Α. Γεωργιάδη, ΦΕΚ 2494/τ.Β’/4-10-2013), καταργώντας τα πληθυσμιακά κριτήρια-όρια για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας αξονικών και μαγνητικών τομογράφων. Εκτιμάται ότι από την αρχή του χρόνου έχουν δοθεί περί τις 80 – 100 τέτοιες άδειες σκοπιμότητας. Η αύξηση των αδειών σημαίνει ότι η τιμή της εξέτασης είναι τέτοια, που αφήνει αρκετό κέρδος, ώστε τα διαγνωστικά να αναλαμβάνουν το επιχειρηματικό ρίσκο και να προχωρούν σε νέες αγορές μηχανημάτων και δημιουργία νέων εργαστήριων. Μήπως κάποιες τιμές στο κρατικό τιμολόγιο είναι μεγαλύτερες από το πραγματικό κόστος της εξέτασης, δίνοντας κίνητρα στα διαγνωστικά κέντρα να υποκινούν την «προκλητή ζήτηση»; Στην Ελλάδα πραγματοποιούνται κάθε χρόνο 320 αξονικές τομογραφίες ανά 1.000 κατοίκους, αριθμός υπερδιπλάσιος από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (123,8) ενώ ταυτόχρονα τα συγκεκριμένα μηχανήματα παράγουν ιοντίζουσα ακτινοβολία, εκτεταμένη διάχυση της οποίας στην ατμόσφαιρα πιθανώς να αποβεί επιβλαβής για τη δημόσια υγεία». (Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία) Τα μέτρα που προωθούνται συνοψίζονται στην τριλογία: α.υιοθέτηση κατευθυντήριων οδηγιών στη συνταγογράφηση των διαγνωστικών πράξεων Αρχικά, γίνεται προσπάθεια να δοθεί επιστημονικό κύρος στα μέτρα. Πόση επιστημοσύνη όμως βρίσκεται πίσω από την απλή αντιγραφή προτύπων άλλων χωρών; «Με γνώμονα μόνο τη μείωση του κόστους, δυστυχώς το Υπ. Υγείας εκδίδει και εφαρμόζει οδηγίες, που συμβουλεύτηκε από άλλα συστήματα υγείας, βασιζόμενα σε αλλότρια και ξένα προς εμάς δημογραφικά και πληθυσμιακά στοιχεία αλλά και νομικά πλαίσια, αφού η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην ΕE που δεν διαθέτει Αρχείο Καταγραφής Νεοπλασιών, για να γνωρίζουμε τα πλήρη επιδημιολογικά στοιχεία και τον επιπολασμό των νοσημάτων αυτών. (Λυδία Μουζάκα, Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Παν/μιου Αθηνών, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας και Εθνικός Εκπρόσωπος της Ελλάδας για τον καρκίνο και τα Κέντρα Μαστού στην Ε.Ε.) β. καθορισμός ανώτατου αριθμού εξετάσεων(ανά κατηγορία διαγνωστικών πράξεων και ανά παραπεμπτικό) που κάθε ιατρική ειδικότητα μπορεί να συνταγογραφήσει. Μια επιπλέον παράμετρος, για τη συμπλήρωση του παραπεμπτικού είναι να μην υπερβαίνει ο αριθμός των προτεινόμενων εξετάσεων, τον αριθμό που ο νομοθέτης όρισε (αυθαίρετα φυσικά) σαν ανώτατο όριο για την ειδικότητα του γιατρού που εκδίδει το παραπεμπτικό. «όσες εξετάσεις υπερβαίνουν τον εγκεκριμένο αριθμό διενεργούνται δωρεάν στις δημόσιες δομές, χωρίς συμμετοχή του ασφαλισμένου, αλλά δεν αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ εφόσον διενεργηθούν σε ιδιώτες παρόχους» (άρθρο 3) Η απόφαση δεν περιλαμβάνει την ειδικότητα του Ακτινοθεραπευτή Ογκολόγου και δεν προβλέπει τη συνταγογράφηση εργαστηριακών εξετάσεων, ενώ είναι γνωστό ότι για την ακτινοθεραπεία στην Ογκολογία απαιτούνται απεικονιστικές εξετάσεις υψηλής εξειδίκευσης. Δεδομένου ότι στις δημόσιες δομές είτε δεν υπάρχει ο απαραίτητος ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός και το εξειδικευμένο προσωπικό (πχ στα ΠΕΔΥ δεν μπορεί να γίνει μαστογραφία) ή όπου υπάρχει (πχ δημόσια νοσοκομεία), ο χρόνος αναμονής είναι μεγάλος, θεωρείται βέβαιο ότι λίγοι είναι αυτοί που θα προστρέξουν στις δημόσιες δομές και η πλειοψηφία θα βρει «τρόπο» (χρήματα δηλαδή) για να πραγματοποιήσει τις εξετάσεις «επί πληρωμή» στον ιδιωτικό τομέα (!). Η υπουργική απόφαση ανατρέπει το δεδομένο της σταθερής συμμετοχής (15%) των ασφαλισμένων στη δαπάνη των εξετάσεων. Θέτει όρια δηλαδή στον αριθμό των εξετάσεων αλλά αφήνει χωρίς όρια το ποσοστό συμμετοχής σε αυτές. …δύναται να επιτρέπεται να εισπραχθούν, για περιπτώσεις εξετάσεων υψηλής καινοτομίας, επιπλέον συμμετοχές από τους ασφαλισμένους…… όσες εξετάσεις συνταγογραφούνται και εκτελούνται από τον ίδιο ιατρό (αυτό-παραπομπές), αποζημιώνονται με ειδική τιμή που αντιστοιχεί στο 60% των κάθε φορά ισχυουσών τιμών του ΕΟΠΥΥ» (άρθρο 3) Είναι γνωστό ότι οι εξετάσεις υψηλής καινοτομίας έχουν και υψηλό κόστος άρα και σημαντική επιβάρυνση του ασφαλισμένου. Για παράδειγμα η αυξημένη συμμετοχή του ασθενούς (20%) στην εξέταση ONCOTYPEDX, η οποία έχει ήδη εφαρμοστεί, με αποτέλεσμα σε μια εξέταση κόστους 3.600 ευρώ να καταβάλλει η ασθενής 720 ευρώ! Επίσης, ποιος θα πληρώνει το υπόλοιπο 40% στις αυτό-παραπομπές; Μήπως ο ασφαλισμένος φτάνοντας έτσι η συμμετοχή του στο 55% ! γ.επιβολή ανώτατου ορίου δαπάνης (πλαφόν) την οποία καταβάλει ο ΕΟΠΥΥ σε κάθε ιδιώτη πάροχο υπηρεσιών υγείας (διαγνωστικά εργαστήρια, ιατροί, φυσικοθεραπευτές). Αν και αυτό το μέτρο, δημιουργεί την εντύπωση ότι πλήττει οικονομικά τους παρόχους υγείας, στην πραγματικότητα γίνεται άλλοθι για να μετακυλήσει ο ιδιωτικός τομέας τη δαπάνη προς τους ασφαλισμένους, εξασφαλίζοντας έτσι και άμεση ρευστότητα. Τα ιδιωτικά διαγνωστικά γνωρίζουν ότι δύσκολα θα μπορούσαν να πληρώσουν οι ασθενείς εξολοκλήρου μια αξονική ή μια μαγνητική τομογραφία, το κρατικό τιμολόγιο των οποίων είναι 71,11 και 236,95 ευρώ αντίστοιχα. Για αυτές τις εξετάσεις υψηλού κόστους, τα διαγνωστικά δέχονται τα παραπεμπτικά του ΕΟΠΥΥ (15% συμμετοχή από τους ασφαλισμένους), εξαντλώντας έτσι το μεγαλύτερο μέρος από το πλαφόν που τους επιβάλλει το υπουργείο. Με αυτό τον τρόπο, συνεχίζεται απρόσκοπτα η υπερκατανάλωση αξονικών και μαγνητικών,υποβοηθούμενη και από την ίδια την υπουργική απόφαση: «Εξετάσεις υψηλού κόστους, όπως για παράδειγμα Αξονικές και Μαγνητικές Τομογραφίες και Έγχρωμοι Υπέρηχοι (Triplex) που βρίσκονται εκτός των ορίων έγκρισης, δύναται σε ειδικές περιπτώσεις να αποζημιωθούν στον ιδιωτικό τομέα σε περιπτώσεις υπέρβασης του πλαφόν, μετά από σχετική έγκριση από τον ΕΟΠΥΥ Ταυτόχρονα, τα ιδιωτικά διαγνωστικά, με διάφορα προσχήματα (όπως, «η ψηφιακή μαστογραφία δεν αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ», «έχουμε εξαντλήσει τα ραντεβού του μήνα για ακτινογραφίες», «υπάρχει ραντεβού μετά από 2 μήνες»), αρκετές φορές και αναληθή («δεν έχουμε σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ για υπερήχους»),αρνούνται την εκτέλεση των παραπεμπτικών του ΕΟΠΥΥ και προσπαθούν να εισπράξουν από τους ίδιους τους ασφαλισμένους τη συνολική δαπάνη από εξετάσεις χαμηλού σχετικά κόστους (μαστογραφίες, υπερήχους, ακτινογραφίες κλπ) και μάλιστα σε τιμές πολύ υψηλότερες από το κρατικό τιμολόγιο, όπως δείχνουν τα παραδείγματα. ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ ΥΠΕΡΗΧΟΣ ΜΑΣΤΩΝ ΥΠΕΡΗΧΟΣ ΝΕΦΡΩΝ ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ Επ’ ωφελεία τίνος, λοιπόν, θέτει όρια και κανόνες η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση;
Δικτυακή Πύλη για την Υγεία