Αν και η μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας για τις «παρατυπίες» στις εταιρείες καθαρισμού είναι έτοιμη εδώ κι ένανμήνα, η ηγεσία της Συνομοσπονδίας δεν τη δημοσιοποίησε Της μαριας ψαρα
Το περασμένο καλοκαίρι η Κωνσταντίνα Κούνεβα, γενική γραμματέας της Παναττικής Ενωσης Καθαριστριών και Οικιακού Προσωπικού (ΠΕΚΟΠ), περνούσε το κατώφλι της οδού Ιουλιανού για να συναντηθεί με τους ερευνητές του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ. Μαζί με την πρόεδρο της ένωσης Βλασσία Παπαθανάση και την αντιπρόεδρο Βασιλική Τσούνη είχαν ζητήσει συνάντηση με το προεδρείο του Ινστιτούτου, προκειμένου να συζητήσουν το ενδεχόμενο μιας ειδικής έρευνας-μελέτης για τον τομέα της καθαριότητας.
Στη συνάντηση, οι τρεις δυναμικές γυναίκες είχαν να καταγγείλουν πολλά: κακοπληρωμένα μεροκάματα, απλήρωτες υπερωρίες, ανασφάλιστη εργασία, τρομοκρατία, εκβιασμούς και απειλές. «Κάντε κάτι, πριν θρηνήσουμε θύματα», φέρεται να έχει δηλώσει στους ειδικούς η ίδια η Κωνσταντίνα Κούνεβα.
Κανείς -ούτε η ίδια- μπορούσε τότε να φανταστεί πως 5 μήνες μετά θα είχε επαληθευτεί με τον πιο τραγικό τρόπο. Η 44χρονη καθαρίστρια από τη Βουλγαρία δέχθηκε δολοφονική επίθεση με βιτριόλι στο πρόσωπο τα ξημερώματα της 22ας Δεκεμβρίου 2008. Ακόμη και σήμερα, εξακολουθεί να νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση στην Εντατική του «Ευαγγελισμού» έχοντας υποστεί σοβαρές βλάβες.
Οι επιστήμονες του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ ξεκίνησαν να ερευνούν τις καταγγελίες των καθαριστριών τον περασμένο Σεπτέμβρη. Την ευθύνη της μελέτης είχε ο Γιάννης Κουζής, επιστημονικός σύμβουλος του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ και λέκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου.
Τα στοιχεία
Πραγματοποιώντας μια έρευνα ποιοτική, με προσωπικές μαρτυρίες και στοιχεία που συνέλεξαν από διάφορες πλευρές, οι μελετητές δεν άργησαν να συνειδητοποιήσουν τις παρατυπίες, τις «παραλείψεις» και το ελεγκτικό κενό που μαστίζουν τον χώρο.
Στο τέλος του Δεκέμβρη, μια εβδομάδα μετά το τραγικό περιστατικό σε βάρος της Κωνσταντίνας Κούνεβα, τα αποτελέσματα της μελέτης, μέρος των οποίων παρουσιάζει σήμερα το «Εθνος της Κυριακής», ήταν έτοιμα. Κι όμως, για άγνωστο λόγο και παρά το επίκαιρο του θέματος, η ηγεσία της ΓΣΕΕ δεν έχει ακόμη παρουσιάσει τις διαπιστώσεις και τα συμπεράσματά της. Ορισμένες προτάσεις για τη βελτίωση του εργασιακού Μεσαίωνα που ταλανίζει τους 60.000 εργαζόμενους στην καθαριότητααναμένεται να δώσει στη δημοσιότητα αύριο, Δευτέρα.
«Κατά τη διάρκεια της έρευνάς μας, διαπιστώσαμε τις τραγικές συνθήκες που επικρατούν στον συγκεκριμένο χώρο εργασίας, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι θα λάβει χώρα στην Ελλάδα ένα περιστατικό πρωτοφανούς αγριότητας»,λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο Γιάννης Κουζής.
«Αυτό που μπορούμε να πούμε πριν ακόμη δημοσιοποιηθεί το πλήρες περιεχόμενο της έρευνας, είναι ότι στον εργασιακό χώρο του καθαρισμού υπάρχει όργιο αυθαιρεσίας από πλευράς εργοδοτών, αλλά και πλήρης απουσία ουσιαστικών ελέγχων από Επιθεώρηση Εργασίας».
Ενα μήνα μετά την επίθεση σε βάρος της Κωνσταντίνας, οι ηθικοί και φυσικοί αυτουργοί εξακολουθούν να μένουν ατιμώρητοι. Την περασμένη εβδομάδα, η εισαγγελέας επέστρεψε στην Ασφάλεια τη δικογραφία, ζητώντας από τους αρμόδιους αξιωματικούς να συμπεριλάβουν στον φάκελο καταθέσεις και άλλων αυτοπτών μαρτύρων, αποτελέσματα νέων εργαστηριακών εξετάσεων, αλλά και κατάθεση της ίδιας της κ. Κούνεβα, εφόσον κάτι τέτοιο καταστεί εφικτό.
ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣΤΟΥ ΙΝΕ
Βασικά συμπεράσματα-προτάσεις που προκύπτουν από την έρευνα των μελετητών του ΙΝΕ μας περιγράφει ο αναπληρωτής πρόεδρος της ΓΣΕΕ Αλέκος Καλύβης:
1 Να καταργηθούν οι υπεργολαβίες στον δημόσιο τομέα και τις ΔΕΚΟ.
2 Το κόστος που επιβαρύνει το Δημόσιο για τους υπεργολάβους που αναλαμβάνουν την καθαριότητα είναι μεγαλύτερο απ ό,τι θα κόστιζαν οι μόνιμοι υπάλληλοι. Να μονιμοποιηθούν λοιπόν και να ασφαλιστούν οι εργαζόμενοι.
3 Στις ιδιωτικές επιχειρήσεις, όπου οι υπεργολαβίες συνεχιστούν, να υπάρχει ειδικό πλαίσιο ανάθεσης και να θεσπιστούν συγκεκριμένοι κανόνες: οι προσφορές που κατατίθενται να μην είναι κατώτερες του συνόλου των κύριων και δευτερευουσών αμοιβών των καθαριστών και να συμπεριλαμβάνει τις υπερωρίες των εργαζομένων και την ασφάλισή τους.
4 Αντιμετώπιση του προβλήματος της «κλωνοποίησης», του φαινομένου ένας εργαζόμενος δηλαδή να δουλεύει σε περισσότερες από μία δουλειές χωρίς να δηλώνεται.
5 Να γίνονται τακτικοί έλεγχοι, στους οποίους να μπορούν να συμμετέχουν τα ίδια τα σωματεία – πράγμα που σημαίνει αναβάθμιση του ρόλου της Επιθεώρησης Εργασίας με προσωπικό, συγκεκριμένες αρμοδιότητες και δυνατότητα επιβολής ποινών.
6 Σε σχέση με το ωράριο, πρόταση της ΓΣΕΕ είναι να ισχύει 6ωρο για κάθε καθαριστή, ώστε να λαμβάνει βαρέα και ανθυγιεινά ένσημα όπως προβλέπει ο νόμος.
7 Να προστατευτεί ο συνδικαλισμός. Οι εργαζόμενοι να γίνονται μέλη των συνδικάτων όπου αυτά υπάρχουν, ώστε να μην είναι απροστάτευτοι στα χέρια των αδίστακτων εργοδοτών
ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ