ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Σε πολλά υποσχόμενη αγορά αναδεικνύονται για τις φαρμακοβιομηχανίες, ελληνικές και πολυεθνικές, τα φάρμακα για την αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών. Οι επονομαζόμενες “ασθένειες του αιώνα”, με κυριότερες τη σχιζοφρένεια, την κατάθλιψη και το διπολικό σύνδρομο, αλλά και οι πιο ήπιες μορφές ψυχικών διαταραχών και η αποτελεσματική τους αντιμετώπιση, αποτελούν μια αγορά με σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης. Κινείται, μάλιστα, κόντρα στους καιρούς. Ενώ το οικονομικό στρίμωγμα φρενάρει κατανάλωση και δαπάνες, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα καταγράφουν ζήτηση που αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, καθώς η οικονομική κρίση εντείνει τις ψυχικές διαταραχές.
“Τα φάρμακα κατά των ψυχικών διαταραχών αποτελούν μια από τις πιο αναπτυσσόμενες κατηγορίες φαρμάκων”, δηλώνει ο κ. Βασίλης Κάτσος, διευθύνων σύμβουλος της ελληνικής εταιρείας Ρharmathen. Έχοντας εισέλθει ήδη στη συγκεκριμένη αγορά με την παρασκευή φαρμάκων στην κατηγορία των generics εδώ και ένα χρόνο, η εταιρεία ετοιμάζεται να λανσάρει δύο νέα παρασκευάσματα το 2010 και ένα ακόμη το 2011. Παράλληλα, στοχεύει να αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των παρασκευασμάτων που παράγει κατά των παθήσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος τα επόμενα χρόνια.
Μπαράζ νέων σκευασμάτων
Όπως επισημαίνει ο κ. Κάτσος, “τα επόμενα τρία τέσσερα χρόνια θα υπάρξει πληθώρα νέων προϊόντων από την κατηγορία των γενοσήμων, καθώς λήγει η πατέντα σε μεγάλο αριθμό πρωτότυπων φαρμάκων που αφορούν στην αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών.” Αν και η Ρharmathen έχει στρέψει τις έρευνές της και στην παρασκευή πρωτότυπων φαρμάκων, η παραγωγή της έχει επικεντρωθεί σε φάρμακα generics (γενόσημα). Είναι τα σκευάσματα που αναπτύσσονται με βάση δραστικές ουσίες των οποίων η πατέντα έχει λήξει. Σήμερα η εταιρεία παράγει γύρω στα 45.
Όμως, πέρα από τη δυναμική παραγωγή που θα δουν τα γενόσημα στο πεδίο των αντικαταθλιπτικών, αντιψυχωτικών και των φαρμάκων κατά άλλων ψυχικών παθήσεων σε τρία ή τέσσερα χρόνια, σημαντικές εξελίξεις αναμένονται και στο πεδίο των πρωτοτύπων. “Η ερευνητική δραστηριότητα στον τομέα αυτόν είναι εκρηκτική. Τώρα μαθαίνουμε πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος”, παρατηρεί ο κ. Κάτσος. Πρόκειται για εξελίξεις που θα δώσουν νέα ώθηση στην αγορά των αντιψυχωτικών και γενικά των παρασκευασμάτων που αντιμετωπίζουν τις ψυχικές διαταραχές και τις παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος, ανάμεσα στις οποίες και η νόσος Αltzheimer.
Εντατικές έρευνες για νέες ουσίες
“Οι προοπτικές για την εξέλιξη των φαρμάκων αυτής της θεραπευτικής κατηγορίας είναι πολύ θετικές”, παρατηρεί ο κ. Διονύσης Φιλιώτης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Φαρμασέρβ- ΛΙΛΛΥ, που αποτελεί κοινοπραξία της ελληνικής Φαρμασερβ και της αμερικανικής φαρμακευτικής Εli Lilly. Η εταιρεία αποτελεί αποκλειστικό εκπρόσωπο της Εli Lilly στην Ελλάδα, η οποία θεωρείται μία από τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες που έχουν παράδοση στα φάρμακα κατά των ψυχικών νόσων. “Η έρευνα για την ανεύρεση νέων θεραπευτικών ουσιών είναι εντατική εκ μέρους πολύ σημαντικών φαρμακευτικών εταιρειών και ιδιαίτερα στην νόσο Αltzheimer, αφενός γιατί όσο περνούν τα χρόνια γίνεται και πιο σημαντική λόγω της γήρανσης του πληθυσμού σε παγκόσμια κλίμακα και, αφετέρου, γιατί οι θεραπευτικές ανάγκες αυτής της νόσου δεν καλύπτονται σήμερα πλήρως. Ταυτόχρονα και άλλα νοσήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως η κατάθλιψη, η σχιζοφρένεια, η αγχώδης διαταραχή κ.ά. αφορούν όλο και περισσότερους ανθρώπους και, συνεπώς, η ανάγκη για νέες, πιο εξατομικευμένες θεραπείες είναι αδήριτη”.
650 εκατ. ευρώ η ετήσια αγορά
Στην Ελλάδα η εν λόγω αγορά εκτιμάται ότι αγγίζει σχεδόν τα 650 εκατ. ευρώ ετησίως και επιδεικνύει καλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης από τη συνολική ιδιωτική αγορά φαρμάκων, η οποία εκτιμάται ότι αγγίζει ετησίως τα 8 δισ. ευρώ. Τα φάρμακα κατά των παθήσεων του νευρικού συστήματος, όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, ενδέχεται να αυξηθούν φέτος γύρω στο 10% (μέχρι τώρα αυξάνονται κατά 7%) εμφανίζοντας υψηλότερους ρυθμούς από την πορεία της συνολικής αγοράς φαρμάκων, η οποία “βλέπει” άνοδο πωλήσεων κατά 7% περίπου.
“Η συγκεκριμένη αγορά βαίνει ανοδικά, γιατί για τα νοσήματα του κεντρικού νευρικού συστήματος υπάρχει όλο και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση, τόσο των ιατρών όσο και των ασθενών, κι έτσι η διάγνωση γίνεται πολύ πιο έγκαιρα απ΄ ό,τι στο παρελθόν”, επισημαίνει ο κ. Φιλιώτης, πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ). Επιπλέον, κατά τον κ. Φιλιώτη η άνοδος της αγοράς στηρίζεται ακόμη στην εξέλιξη των νεώτερων φαρμάκων, τα οποία είναι “πιο αποτελεσματικά και περισσότερο ασφαλή και, άρα, η συμμόρφωση των ασθενών γίνεται περισσότερο από πριν υψηλή”.
Ανεβαίνουν οι πωλήσεις
Μόνο για τα αντιψυχωτικά οι δαπάνες μέσω των φαρμακείων στην Ελλάδα φτάνουν τα 210 εκατ. ευρώ, ενώ για τα αντικαταθλιπτικά βρίσκονται μια ανάσα κάτω από τα 150 εκατ. Τα αντιψυχωτικά αυξάνονται φέτος με ρυθμό σχεδόν 11%, ενώ πέρυσι είχαν αύξηση 15,3% και το 2007 18,1%. Ανοδικές είναι και οι επιδόσεις των αντικαταθλιπτικών, τα οποία φέτος καταγράφουν αύξηση 4,4%, ενώ πέρυσι αυξήθηκαν κατά 8% και κατά 15,4% ένα χρόνο νωρίτερα.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι το πρώτο σε τζίρο φάρμακο του είδους αναμένεται να πουλήσει φέτος γύρω στα 900.000 κουτιά. Το δεύτερο θα φτάσει τα 250.000 και το τρίτο (είναι φθηνότερο) θα πουλήσει 500.000. Συνολικά στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν γύρω στα 120 φάρμακα. Ανάμεσα στις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες που παράγουν παρασκευάσματα της κατηγορίας αυτής, είναι η ΕLΡΕΝ, η Specifar, η Γερολυμάτος, η Ρharmathen και η Κleva. Η ζήτηση μελλοντικά αναμένεται να αυξηθεί, καθώς, όπως υποστηρίζουν στελέχη της αγοράς, μεγάλος αριθμός ανθρώπων ενδέχεται να πάσχει από “αδιάγνωστα καταθλιπτικά προβλήματα”.
Τα φάρμακα κατά των παθήσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος αποτελούν την τρίτη μεγαλύτερη κατηγορία μετά τα φάρμακα για τα καρδιαγγειακά και το πεπτικό σύστημα
Το 14%-16% των Ελλήνων πάσχει από τουλάχιστον μία ψυχική διαταραχή
Σύμφωνα με σχετικά πρόσφατη έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το 14%-16% των Ελλήνων πάσχει από μία τουλάχιστον ψυχική διαταραχή με πιο συχνές τις αγχώδεις διαταραχές. Αν και το ποσοστό κυμαίνεται, σύμφωνα με μέλη της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, κάτω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο του 20%, για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις εκτιμάται ότι αποτελεί μια “σημαντική δεξαμενή πελατών”. ¶λλωστε, σύμφωνα με την έρευνα του ΠΟΥ, το 14,9% του πληθυσμού πάσχει από γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, το 6,4% από κατάθλιψη, και το 4,6% από αίσθημα ανεξήγητης κόπωσης και καταβολής.
Οι εξελίξεις προκαλούν έντονο ανταγωνισμό στην αγορά των φαρμάκων. “Όλες οι εταιρείες προσπαθούν να δημιουργήσουν γραμμές ιατρικών επισκεπτών στις κατηγορίες αυτές”, επισημαίνει ο κ. Στράτος Καρασάββας, γενικός διευθυντής της Κleva.
“Ο σύγχρονος πιεστικός τρόπος ζωής αλλά και η τεράστια πρόοδος που καταγράφεται στην παρασκευή κατάλληλων φαρμάκων αυξάνουν τη ζήτηση των παρασκευασμάτων αυτών”.
Η συγκεκριμένη φαρμακοβιομηχανία, με επικεφαλής τον κ. Θεόδωρο Χρονόπουλο, ετοιμάζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να λανσάρει στην αγορά νέο νευρολογικό προϊόν προς το τέλος του έτους. ¶λλωστε, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, τα φάρμακα για την αντιμετώπιση των παθήσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος αποτελούν την τρίτη μεγαλύτερη κατηγορία μετά τα φάρμακα για τα καρδιαγγειακά και το πεπτικό σύστημα. Πρόκειται για εντυπωσιακή επίδοση, όπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς, καθώς πριν από 10-15 χρόνια η αγορά των αντιψυχωτικών ήταν σχεδόν ανύπαρκτη.