Απορρίπτουν οι Βρυξέλλες το αίτημα για σταδιακή εξίσωση των ορίων συνταξιοδότησης ανδρών – γυναικών στο Δημόσιο και τα Σώματα Ασφαλείας και ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση την άμεση… συμμόρφωσή της με το κοινοτικό δίκαιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εντός των ερχόμενων ημερών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αποστείλει στα συναρμόδια υπουργεία Οικονομίας και Απασχόλησης την απόφασή της για απόρριψη του αιτήματος της ελληνικής πλευράς το οποίο υποβλήθηκε μετά την καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (Μάρτιος 2009). Ετσι, είναι προ των πυλών επώδυνες αλλαγές στο ασφαλιστικό καθεστώς 140.000 γυναικών καθώς απειλούνται με αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από πέντε έως και δεκαεπτά χρόνια.
Το… τελεσίγραφο από τις Βρυξέλλες έρχεται μάλιστα σε μία περίοδο που η κυβέρνηση εξετάζει σειρά σκληρών εισπρακτικών μέτρων, προσμετρώντας παράλληλα και το κοινωνικό κόστος εν όψει των επικείμενων πολιτικών εξελίξεων. Επιπλέον θα πρέπει να «διαγράψει» τα σχέδιά της για σταδιακή εξίσωση με χρονικό ορίζοντα δεκαετίας.
Πιο αναλυτικά, οι πληροφορίες αναφέρουν πως η Επιτροπή στέκεται στην καταδικαστική για την Ελλάδα απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και καλεί την ελληνική κυβέρνηση ή να αυξήσει τα όρια συνταξιοδότησης των γυναικών που εργάζονται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα ή να μειώσει τα αντίστοιχα των ανδρών, κάτι βέβαια που θεωρείται αδύνατο.
Παραβίαση
Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η Ελλάδα παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία για την ισότητα μεταχείρισης ανδρών και γυναικών καθώς στη χώρα μας οι συντάξεις προκύπτουν ως ποσοστό του μισθού και ως εκ τούτου αποτελούν τη συνέχειά του. Με αυτό το δεδομένο ισχυρίζεται ότι το συνταξιοδοτικό μας σύστημα εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 141 της Συνθήκης. Σε αυτό σημειώνεται πως «κάθε κράτος-μέλος εξασφαλίζει την εφαρμογή της αρχής της ισότητας της αμοιβής των ανδρών και των γυναικών για όμοια εργασία ή εργασία της ίδιας αξίας».
Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί πως οι συνταξιοδοτήσεις από την 1η Ιανουαρίου 2003 και μετά, ενέχουν λιγότερο ευνοϊκούς όρους συνταξιοδότησης για τους άνδρες σε σχέση με τους αντίστοιχους όρους που αφορούν στις γυναίκες.
Οι «ενστάσεις»
Συνεπώς οι ρυθμίσεις αυτές αποτελούν παραβιάσεις του άρθρου 141 της Συνθήκης. Οι «ενστάσεις» της Επιτροπής, μεταξύ των άλλων, αφορούν στις ακόλουθες ρυθμίσεις:
Από το 2003 η σύνταξη των γυναικών, που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 1998, μπορεί να καταβληθεί μετά τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους.
Μειώνεται δε κατά το 1/267 του ποσού για κάθε μήνα που υπολείπεται από την έναρξη καταβολής μέχρι τη συμπλήρωση της κατά περίπτωση ηλικίας συνταξιοδότησης. Από την ίδια χρονιά η σύνταξη των ανδρών, που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 1998, καταβάλλεται μετά τη συμπλήρωση του 60ού έτους.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, στην περίπτωση αυτή υπάρχει διακριτική μεταχείριση μεταξύ ανδρών και γι αυτό ζητείται από την ελληνική κυβέρνηση να προσαρμόσουν την ελληνική νομοθεσία στο Κοινοτικό Δίκαιο.
Κώστας Τσαχάκης – Κατερίνα Κοκκαλιάρη
ΑΥΞΗΣΗ 5-17 ΧΡΟΝΙΑ
Απειλή για 140.000 ασφαλισμένες
Σαρωτικές αλλαγές στο ασφαλιστικό καθεστώς 140.000 γυναικών, που εργάζονται στο Δημόσιο και στα Σώματα Ασφαλείας, θα φέρει η εξίσωση των ορίων συνταξιοδότησης. Οι ασφαλισμένες απειλούνται με αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από πέντε έως και δεκαεπτά χρόνια, καθώς η «έξοδος» από το Δημόσιο -εκτός ειδικών περιπτώσεων- θα γίνεται στο 65ο έτος της ηλικίας.
Μεγάλες χαμένες θα είναι οι «παλαιές ασφαλισμένες», δηλαδή όσες ξεκίνησαν να εργάζονται την 1η Ιανουαρίου 1983 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 1992. Οι συγκεκριμένες ασφαλισμένες θα δουν τα όρια συνταξιοδότησης να αυξάνονται ακόμη και αν υποβάλουν αίτηση για μειωμένη σύνταξη.
Είναι χαρακτηριστικό πως σε περίπτωση που περάσει η εξίσωση των ορίων ηλικίας, οι μητέρες ανηλίκων με 25ετία θα βγαίνουν στη σύνταξη σε ηλικία 65 ετών. Αυτό πρακτικά σημαίνει αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης κατά δεκαπέντε χρόνια, καθώς σήμερα με 25ετία οι ασφαλισμένες αποχωρούν σε ηλικία 50 ετών.
Ωστόσο, οι αλλαγές αγγίζουν και τις νεότερες ασφαλισμένες, εφόσον βγουν στη σύνταξη ως μητέρες ανηλίκων ή έχουν πάνω από τρία παιδιά. Ετσι, μητέρα ανηλίκου που μπήκε στην αγορά εργασίας μετά το 1993 θα αποχωρεί με 20ετία σε ηλικία 65 ετών (σήμερα παίρνει πλήρη σύνταξη στα 55).
Σημειώνεται πως, με βάση το ισχύον σύστημα, 250.000 γυναίκες που απασχολούνται στο Δημόσιο μπορούν να βγουν στη σύνταξη νωρίτερα από τους άντρες συναδέλφους τους. Από αυτές απειλούνται άμεσα οι 140.000, καθώς οι υπόλοιπες έχουν προλάβει να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης και μπορούν να αποχωρήσουν ανά πάσα στιγμή (πρόκειται κυρίως για όσες ασφαλίστηκαν πριν από το 1983).
Σε περίπτωση που περάσει η εξίσωση των ορίων ηλικίας αναμένεται να υπάρξει μαζική φυγή ασφαλισμένων, εξέλιξη που θα δώσει τη… χαριστική βολή στα Ταμεία του Δημοσίου. Είναι χαρακτηριστικό πως αν αποχωρήσουν 50.000 γυναίκες -δηλαδή οι μισές από όσες έχουν το δικαίωμα-, το έλλειμμα στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων θα εκτιναχτεί από τα 700 εκατομμύρια ευρώ στα 2,8 δισεκατομμύρια.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως στον φορέα στοιβάζονται ήδη 17.000 αιτήσεις για εφάπαξ, ωστόσο η έκδοση του βοηθήματος καθυστερεί έως και δύο χρόνια εξαιτίας της έλλειψης ρευστού. Τα προβλήματα θα επεκταθούν και στα άλλα Ταμεία του Δημοσίου -το επικουρικό (ΤΕΑΔΥ) και το μετοχικό-όπου η αναλογία ασφαλισμένων προς συνταξιούχους θα πέσει κάτω από το δύο προς ένα (κανονικά αυτή η ανατροπή δεν επρόκειτο να σημειωθεί πριν από το 2013).
Πάντως, συνδικαλιστές επισημαίνουν πως ακόμη και τώρα υπάρχουν περιθώρια ελιγμών, αρκεί να υπάρχει πολιτική βούληση. Μία λύση είναι η μείωση του ορίου συνταξιοδότησης των αντρών (κάτι που θεωρείται απίθανο με δεδομένο το υψηλό κόστος), ενώ εναλλακτικά θα μπορούσε να δημιουργηθεί Ταμείο κοινωνικής ασφάλισης Δημοσίου.
Κ. ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ