Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΘΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΟΣΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΔΕΝ ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ ΣΕ ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΤΟΜΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΕΓΑ
Η νέα, υπό εκκόλαψη, οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την κατάργηση της 48ωρης εβδομάδας εργασίας μπορεί να καθυστερήσει, ή να τροποποιηθεί σε επιμέρους ζητήματα, αλλά είναι αυτή που τώρα σηματοδοτεί τον εργασιακό χάρτη για τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα οι Βρυξέλλες επεκτείνονται, σταδιακά, σε όλο το φάσμα των κοινωνικών ζητημάτων, όπως είναι τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση -θέμα που έως τώρα ήταν στην αποκλειστική ευχέρεια των εθνικών κρατών- προκειμένου να προωθήσει περισσότερους νεοφιλελεύθερους κανόνες στην αγορά εργασίας.
Ανατροπή
Το σχέδιο οδηγίας για την απάλειψη στην Ευρωπαϊκή Ενωση της οροφής των 48 ωρών εργασίας την εβδομάδα έχει ως αποτέλεσμα ο εργαζόμενος να μην καλύπτεται από τις συλλογικές συμβάσεις. Μέσα από ατομικές συμβάσεις και αναλόγως των παραγωγικών αναγκών της επιχείρησης θα συνομολογεί τον ημερήσιο, εβδομαδιαίο και, εν τέλει, ετήσιο χρόνο που θα προσφέρει την εργατική του δύναμη στην εταιρεία. Αυτό μοιάζει να είναι το δυσοίωνο μέλλον της μισθωτής απασχόλησης.
Ολα αυτά μάλιστα, γίνονται στο πλαίσο της ανάδειξης της ατομικής ευθύνης τόσο για την περίοδο του ενεργού βίου όσο και για τον χρόνο της σύνταξης (σημ.: αποταμίευση σε προσωπικούς λογαριασμούς και σε ιδιωτικές εταιρείες για τα γηρατειά). Είναι δε το νέο παραγωγικό πρόταγμα σε αντικατάσταση του κοινωνικού κράτους όπως αυτό αναπτύχθηκε τα τελευταία πενήντα χρόνια στην Ευρώπη.
Ειδικά για τον χρόνο εργασίας το σημαντικό που φέρνει η νέα οδηγία δεν είναι, τόσο, η εργασία έως και 65 ώρες την εβδομάδα (μέσος όρος), αλλά ο υποκρυπτόμενος εκβιασμός του εργοδότη προς τον υπάλληλο. Αν δεν συμφωνήσει στην πρόσθετη εργασία με ατομική σύμβαση, ο εργάτης θα μετατραπεί σε άνεργο και κάποιος άλλος περισσότερο πρόθυμος -«κάποιος που θα έχει περισσότερη ανάγκη» σύμφωνα με τη νεοφιλελεύθερη σκέψη- θα πάρει, προσωρινά έστω, τη θέση του.
Το θέμα της αυτοεξαίρεσης (opt aut) ίσχυε έως τώρα μόνο στην Βρετανία, την πλέον αμερικανότροπη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι προσπάθειες κατέτειναν στη σταδιακή εξάλειψη αυτής της «ιδιαιτερότητας». Μετά το πρόσφατο συμβούλιο υπουργών Κοινωνικών Υποθέσεων (Απασχόλησης) στο Στρασβούργο η βρετανική ιδιαιτερότητα μετατρέπεται σε ευρωπαϊκό κανόνα!
Κάθε χώρα, με αφορμή τις εφημερίες στα νοσοκομεία -κάτι που ώς ένα βαθμό αποδέχονται και οι γιατροί σαν πρόσφορο τρόπο για έμμεσες αυξήσεις- θα εισαγάγει τη διάταξη στο εθνικό δίκαιο. Ετσι, οι… ατλαντικού τύπου εργασιακές σχέσεις καθιερώνονται στη Γηραιά Ηπειρο, αντικαθιστώντας το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο το οποίο δίνεται βορά στον ανταγωνισμό και στα υπερκέρδη των επιχειρήσεων.
*«Δεν μπορεί οι ατομικές συμβάσεις να είναι το μέλλον της Ευρώπης» παραδέχεται και ο πρώην υπουργός Απασχόλησης Π. Παναγιωτόπουλος. Ετσι παρακάμπτονται και τα συνδικάτα, όπου αυτά έχουν απομείνει ή όπου έχουν την ευχέρεια να συνάπτουν συμβάσεις καθώς ήδη η ελληνική κυβέρνηση επιτρέπει στις τράπεζες να αρνούνται ακόμη και τον διάλογο με την ΟΤΟΕ.
*«Αυτό θα περάσει» προϊδεάζει την κοινή γνώμη ο πρώην υπουργός Β. Μαγγίνας. Και η τακτική αυτή είναι η ενδεδειγμένη: γίνεται σχετική συζήτηση στις Βρυξέλλες και μετά, οι επιθυμίες της κάθε εθνικής κυβέρνησης «χρεώνονται» στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ακόμη και το ασφαλιστικό, που είχε εξαιρεθεί έως τώρα από την κοινή ευρωπαϊκή πολιτική (αρχή της επικουρικότητας), διολισθαίνει προς ενιαίους κανόνες. Μέχρι το φθινόπωρο θα εκδοθεί η απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) το οποίο αναμένεται να κρίνει σαν αδικαιολόγητα τα διαφορετικά όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση μεταξύ ανδρών και γυναικών στο Δημόσιο.
Και αυτό, καθώς οι δημόσιοι υπάλληλοι λαμβάνουν τις σχετικές παροχές από… επαγγελματικό ταμείο (σημ.: αυτός είναι ο ορισμός όταν οι συντάξεις δίνονται από τον εργοδότη, εν προκειμένω το Δημόσιο).
Τα όρια ηλικίας
Αμέσως μετά, ίσως και με τον νέο προϋπολογισμό (τον προσεχή Δεκέμβριο) η κυβέρνηση θα φέρει νόμο που θα εξισώνει τα όρια ηλικίας στο Δημόσιο, δηλαδή θα αυξάνει το όρια των γυναικών κατά τουλάχιστον 5 έτη. Παράλληλα, ευκαιρίας δοθείσης, θα περάσει και άλλες συνταξιοδοτικές διατάξεις γνωστές από τον πρόσφατο… ασφαλιστικό νόμο για τον ιδιωτικό τομέα, όπως: αύξηση του πέναλτι πρόωρης εξόδου στο 6% για κάθε χρόνο πριν το συμβατικό όριο συνταξιοδότησης, νέο πλαφόν στο εφάπαξ κ.ά.
– Πολύ σύντομα οι Βρυξέλλες θα θέσουν θέμα ενιαίου ηλικιακού ορίου συνταξιοδότησης στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ζήτημα που ήδη συζητείται στο γραφείο του αρμόδιου επιτρόπου για τις Κοινωνικές Υποθέσεις Βλ. Σπίντλα.