Γιατροί, νοσηλευτές και πολίτες, επιφυλακτικοί μέχρι τελευταία στιγμή
Της Γαληνης Φουρα
Επιφυλακτικοί έως την τελευταία στιγμή εμφανίζονται οι Ελληνες, συμπεριλαμβανομένων γιατρών και νοσηλευτών για το εμβόλιο της νέας γρίπης, όσο μάλιστα «ο αριθμός των κρουσμάτων στη χώρα μας το επιτρέπει».
Ο πολυσυζητημένος εμβολιασμός αρχίζει σε μια εβδομάδα για το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό των νοσοκομείων και τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και, παρότι ουδείς αμφισβήτησε τη σημασία του, δεν φαίνεται ότι θα έχει την αναμενόμενη συμμετοχή. Αν και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) κρίνει ως απολύτως αναγκαίο τον εμβολιασμό τους για την προστασία των ασθενών, πολλοί νοσηλευτές αλλά και γιατροί δηλώνουν απρόθυμοι να εμβολιαστούν, όπως προκύπτει από μικρά, άτυπα «γκάλοπ» που έγιναν σε διάφορα νοσοκομεία.
«Θα περιμένω την εξέλιξη της επιδημίας για να αποφασίσω», δηλώνει στην «Κ» ο πρόεδρος των εργαζομένων του Λαϊκού Νοσοκομείου, Τάσος Αντωνόπουλος. «Ο εμβολιασμός δεν είναι υποχρεωτικός, ο καθένας είναι ελεύθερος να κρίνει. Εχουμε υποστεί έναν μιθριδατισμό όσον αφορά τα μικρόβια, με αλλεπάλληλους εμβολιασμούς λόγω του επαγγέλματός μας. Αυτή τη φορά οι συνάδελφοι είναι διχασμένοι. Πρωταρχική τους έγνοια είναι η έλλειψη προσωπικού στα νοσοκομεία και ό, τι συνεπάγεται αυτό. Οταν αναλογεί μία νοσηλεύτρια σε 45 ασθενείς, με δέκα ράντζα τη νύχτα, η σκέψη του εμβολιασμού για μια ενδεχόμενη πανδημία έρχεται δεύτερη. Η πολιτεία αυτή την ώρα και λόγω της γρίπης πρέπει να δώσει προτεραιότητα στο άνοιγμα των μονάδων Εντατικής Θεραπείας. Με ευθύνη της προηγούμενης κυβέρνησης εκατό κλίνες είναι κλειστές στο Λεκανοπέδιο λόγω έλλειψης προσωπικού».
«Υπάρχουν δύο κύριοι λόγοι για τους οποίους πρέπει να εμβολιαστούν οι γιατροί και οι νοσηλευτές», αντιτείνει ο αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος της Επιτροπής Λοιμώξεων του Λαϊκού Νοσοκομείου, Γ. Δάικος. «Ο πρώτος είναι ότι δεν προστατεύουν μόνο τον εαυτό τους, αλλά και τους ασθενείς τους. Αν προσβληθούν και μεταδώσουν τη γρίπη σε έναν άρρωστό τους με σοβαρό υποκείμενο νόσημα (διαβητικό, καρδιοπαθή, ανοσοκατασταλμένο) μπορεί να απειληθεί και η ζωή του. Ο δεύτερος είναι ότι αν νοσήσουν οι ίδιοι μαζικά, υπάρχει κίνδυνος να καταρρεύσουν οι υπηρεσίες υγείας».
Ομως, φαίνεται ότι το κλίμα που δημιουργήθηκε μήνες τώρα με ευθύνες και των συντεταγμένων οργάνων της πολιτείας, είναι δύσκολο πλέον να ανατραπεί παρά τις διαβεβαιώσεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές. Η αμφισβήτηση ξεκίνησε από τις εγκύους και τα παιδιά και πέρασε στους υγιείς ενήλικες, το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, ακόμη και τις ευπαθείς ομάδες!
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της εβδομαδιαίας τηλεφωνικής έρευνας του Πανεπιστημίου Αθηνών και της εταιρείας Opinion, το 63,3% των πολιτών δεν προτίθεται να εμβολιαστεί.
«Το 48,6% δηλώνει σίγουρα όχι και το 14,7% μάλλον όχι, ενώ το 13%, δεν έχει αποφασίσει», αναφέρει στην «Κ» η λέκτορας Βάνα Σύψα. «Οσο πιο ενημερωμένος θεωρεί ότι είναι κάποιος, τόσο πιο αρνητικός είναι. Το 68,3% των ερωτωμένων που δηλώνουν καλά ενημερωμένοι, προσθέτουν ότι δεν σκοπεύουν να εμβολιαστούν», συμπληρώνει.
«Δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα για να σταθεί αυτή η ανησυχία», υπογραμμίζει ο Γ. Δάικος. Οταν σε άλλες χώρες εμβολιάζεται το 50-70% του πληθυσμού, με στόχο να κατασταλεί η πανδημία, στην Ελλάδα εμβολιάζεται ένας πολύ μικρότερος αριθμός, με στόχο την προστασία των ασθενών και του συστήματος υγείας.
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν περισσότερα εμβόλια, ευτυχώς όμως είναι νωρίς, δεν παρατηρείται έξαρση της γρίπης και ελπίζω ότι θα μπορέσουμε εγκαίρως να προχωρήσουμε και στο επόμενο στάδιο. Ο μόνος λόγος για τον οποίο κάποιος μπορεί να πει ότι δεν θέλει να εμβολιαστεί, είναι ότι πρόκειται για μια ήπια γρίπη. Ομως, υπάρχουν υγιή άτομα χωρίς υποκείμενο νόσημα, που καταλήγουν στη μονάδα Εντατικής, ενώ εμείς οι γιατροί οφείλουμε να προστατεύσουμε τους ασθενείς μας».
Τριχόπουλος: Kανείς πάνω από την ΠΟΥ
«Οσο διακεκριμένος και εάν είναι οποιοσδήποτε γιατρός στην Ελλάδα και το εξωτερικό, οι επίσημες θέσεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας έχουν εύλογη προτεραιότητα», υπογραμμίζει στην «Κ» ο διαπρεπής καθηγητής Δημήτρης Τριχόπουλος.
«Ο κίνδυνος από τη γρίπη είναι εκατό φορές μεγαλύτερος από τους πιθανούς κινδύνους του εμβολίου. Ομως, εάν νοσήσει ένα παιδί ή μια έγκυος που δεν έχουν εμβολιαστεί, κατά κάποιο τρόπο η ευθύνη είναι αόριστη, επειδή έτυχε. Εάν ο γιατρός συστήσει το εμβόλιο και μία στο εκατομμύριο ή τα δέκα εκατομμύρια υπάρξει ένα πρόβλημα, αναλαμβάνει μια συνειδησιακή και ενδεχομένως αστική ευθύνη. Ας μην ξεχνάμε ότι ένας έως δύο τοκετοί, ανεξαρτήτως συνθηκών, συνδέονται με τη γέννηση ενός παιδιού που έχει κάποια ανωμαλία. Αυτό ίσως μπορεί να αποδοθεί, λόγω της χρονικής συγκυρίας, στο εμβόλιο. Επομένως, αντιλαμβάνομαι την επιφυλακτικότητα την οποία δείχνουν οι γιατροί, αυτή όμως δεν μπορεί να αντιπαρατεθεί στις επίσημες συστάσεις της ΠΟΥ ότι οι έγκυες είναι ομάδα εξαιρετικά υψηλού κινδύνου και πρέπει να εμβολιαστούν», καταλήγει ο κ. Τριχόπουλος.
Σημαντικά όπλα τα εμβόλια
Τhe John Hopkins Medical Letter
Κάθε χρόνο σχεδόν 50.000 Αμερικανοί αποβιώνουν από ασθένειες, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί από εμβολιασμούς, ενώ οι περισσότεροι από τους θανάτους αυτούς αφορούν άτομα είτε νεαρής ηλικίας είτε ηλικιωμένους.
Με το πέρασμα των χρόνων το ανοσοποιητικό μας σύστημα εξασθενεί, καθιστώντας δυσκολότερη την ανάρρωση από μια ασθένεια κι αυτό από μόνο του εξηγεί γιατί τα εμβόλια είναι τόσο σημαντικά όπλα, κυρίως για τους ηλικιωμένους, τονίζει ο δρ Michele Bellantoni, μέλος της Επιτροπής «Υγεία μετά τα 50».
«Η αδυναμία των μυών και η ορθοστατική υπόταση (πτώση της πίεσης του αίματος, η οποία συμβαίνει όταν σηκωνόμαστε όρθιοι) απαντάται συχνά σε άτομα μεγάλης ηλικίας και μπορεί να προέλθει από μια σοβαρότερη ασθένεια εάν έχετε αναπτύξει μια ιογενή ή βακτηριογενή μόλυνση», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Χρόνιες καταστάσεις υγείας, όπως η στεφανιαία καρδιοπάθεια ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (COPD), μπορεί να επιβαρύνουν την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, κάνοντας έναν ιό σαν κι αυτόν της γρίπης να αποδειχθεί δυνητικώς θανατηφόρος. Ακόμη κι ένας ιός με σχετικά ήπια συμπτώματα μπορεί να προκαλέσει ταραχή, αυξάνοντας τον κίνδυνο για πτώση.
Οι εμβολιασμοί για τη γρίπη και την πνευμονία είναι ιδιαιτέρως σημαντικοί γιατί αυτά είναι τα κύρια αίτια θανάτου μεταξύ των ηλικιωμένων Αμερικανών.